Freyr - 15.04.1986, Qupperneq 20

Velgengni loðdýraræktenda
byggist á öflugu félagsstarfi, samstöðu og samhjálp
segir Jón R. Bj ömsson í viðtali við Frey
Fyrir u.þ.b. þrem árum var samþykktum Sambands íslenskra loðdýrarœktenda breytt
þannig að nú er það samband loðdýrarœktarfélaga í landinu. Pau félög eru nú tíu
talsins. Loðdýralxendur eru félagar í SÍL með aðild sinni að loðdýrarœktarfélögum.
Innan vébanda SÍL eru líka Hagfeldur, sölusamtök loðdýrarœktenda og svo Samtök
fóðurstöðva.
Tilgangurinn með þessari miklu
félagslegu uppbyggingu er sá að
reyna að tryggja hag loðdýra-
bænda sem best. Starfsemi Hag-
feldar, SIL og fóðurstöðvanna er
öll meira og minna samofin í fé-
lagsfræðslu- og markaðsmálum,
bæði við afurðasölu og innkaup.
Fréttamaður Freys ræddi um þessi
mál og fleiri við Jón Ragnar
Björnsson, framkvæmdastjóra
SIL.
Félagskerfi að
norrænni fyrirmynd
— Þetta félagskerfi er sniðið eftir
norrænum loðdýraræktarfélögum
og það er engin tilviljun, segir Jón
Ragnar. Reynslan hefur sýnt að
loðdýraræktendum er nauðsynlegt
að hafa s.n. heildarkerfi. Nor-
rænir loðdýrabændur hafa komið
á fót best skipulögðu samtökunum
á sínu sviði í heiminum. Þessi
samnorræni félagsskapur hefur
náð algerri forystu í loðdýrarækt á
öllum sviðum, í fræðslu, rann-
sóknum, skinnagæðum, frjósemi
loðdýra og afurðaverðmæti.
Loðdýraræktin hefur vaxið
gríðarlega hratt síðustu árin. Við
höfum verið á eftir nágrannaþjóð-
um okkar á ýmsum sviðum með
þjónustu fyrir loðdýrarækt, en við
vonum að þessi félagslega upp-
bygging geti orðið eins virk hér og
á Norðurlöndunum.
Velgengni loðdýraræktenda
byggist á öflugu félagsstarfi, sam-
stöðu og samhjálp.
Ég hef stundum sagt að loð-
dýrarækt hafi nokkra sérstöðu að
því leyti að henni sé nauðsynlegt
til framfara að þar sé bæði sam-
keppni og samvinna. Bændur eiga
að bera sig saman um afurðasemi í
loðdýrarækt en einnig að miðla
hver öðrum fróðleik af reynslu
sinni.
Hvað eru mörg loðdýrabú
starfandi á landinu?
Það voru tæp tvö hundruð bú
komin af stað um sl. áramót. Loð-
dýrabúum fjölgaði um 42% árið
1985. Miðað við óbreytt útlit mun
loðdýrarækt eflast hér á landi á
næstu árum.
í fyrra var framleidd grávara
hér á landi fyrir 100 milljónir
króna, refaskinn fyrir 80 milljónir
og minkaskinn fyrir 20 milljónir
kr. Um sl. áramót voru hér um
17000 reflæður og um 13000
minkalæður. Það stefnir í að loð-
dýrarækt verði aðalbúgrein hjá
þeim bændum sem stunda hana,
enda er hún ekki heppileg sem
aukabúgrein. Menn þurfa að
leggja allan sinn kraft í loðdýra-
ræktina. Ef menn þurfa að skipta
sér eða sinna fleiri búgreinum
verður ekki eins góður árangur.
Það er gríðarlega breitt bil milli
bestu og lökustu loðdýrabænda.
Þegar mikil eftirspurn er eftir
skinnum er ekki svo mikill munur
á milli bestu og verstu enda, en ef
eftirspurn er lítil skipta gæðin öllu.
Framboð og eftirspurn ræður.
Þess vegna er svo mikilvægt að
menn geti sinnt starfinu vel og séu
í stöðugri framför. Ég get nefnt
sem dæmi að Danir fá nú einum
hvolp meira að meðaltali eftir
minkalæðu en fyrir 7—8 árum og
það ríður baggamuninn að þeir
hagnast á minkarækt þegar verðið
er lágt.
Markaðs- og sölumál
Það eru yfirleitt miklar verð-
sveiflur á loðskinnum m.a. vegna
300 Freyr