Freyr - 01.06.2004, Qupperneq 37

Mynd 2. Kort af íslandi, sem sýnir útbreiðslu sauðfjárriðu á landinu frá því hún barst til Skagafjarðar með hrút af
ensku kyni 1878 að talið er. Kringum 1950 var riða enn bundin við þrjár sýslur og hluta tveggja annarra sýslna
norðanlands (rauðgult). Eftir fjárskipti vegna mæðiveiki um og upp úr 1950 dreifðist ríða um mestan hluta landsins
(blátt) og einkenni hennar breyttust jafnframt nokkuð. Riða hefur þó aldrei fundist i fjórum sýslum auk Vestmanna-
eyja (grænt) og heldur ekki á misstórum svæðum í öðrum sýsium (t.d. ekki i meginhluta Norður-Þingeyjarsýslu
(grænt)). Tölur 1-11 sýna þau svæði, þar sem tekin voru á býlum heysýni og/eða blóðsýni. X sýna staðsetningu 20
dýraiækna, sem fyrírspurnum var beint til (Kort: Ólafur Valsson).
flokkum bentu heldur ekki til
þess, að breytingar á magni þess í
blóðinu gæti tengst uppkomu
riðu.
Þéttni selens í blóði ánna var
meiri að hausti en að vori. Selen í
blóðinu var yfírleitt nægjanlegt að
hausti en var að vori oftast nærri
þeim mörkum, sem samfara eru
skortseinkennum. Þetta kemur
heim og saman við það, að með-
ganga veldur álagi á selenbúskap
ánna og magn selens í beitargróðri
virðist vera mun meira en í heyi,
sem aflað er á ræktuðu landi.
Ákvarðanir á virkni GPO í blóð-
inu gáfu ekki neinar einhlítar upp-
lýsingar um, hvort breytingar á
virkni þessa oxavamarensíms tengj-
ast uppkomu riðu. GPO virkni er að
Mynd 3. Myndin sýnir algenga aðferð við töku heysýna meó rafknúnum bor
úr rúlluböggum. Myndin er tekin í Skaftártungu i ágúst 2003 (Ljósmynd:
Óttar Kjartansson).
Freyr 5/2004 - 37 |