Nýi tíminn - 16.05.1957, Blaðsíða 4

4) — NÝI TÍMINN — Fimmtudagur 16. maí 1957
Peir voru mættir í lúgarn-
um þegar ég kom niður, orð-
ið funheitt og notaleg suða
í katlinum.
Karlinn settist að kabyss-
unni, dró af sér vettlingana og
omaði sér, hinir.hnýttu slóða.
Hann hafði verið skarpur
undanfarna daga í loðnunni
undir sandi og mikið um slóða-
töp.
Einn daginn sáum við hann
stökkva upp úr sjónum eins
og lax Þá þurfti ekki annað
en halda í sigumaglann, hann
tók. Þann dag fengum við 17
tonn. Þá var líf í tuskunum,
stólpinn fyrir utan og fiskur í
klof á dekkinu. Báturinn lá á
skammdekki þegar við fórum
í land undir myrkur.
Það er hellt uppá, drukkið
og spjallað um aflahorfurnar
og menn eru þegar farnir að
gera sér vonir með 30 til 40
þúsund kr. hlut, jafnvel meira.
Litlu síðar hleypur vélin í
gang.
Sleppa, segir karlinn, dregur
vettlingana á hendur sér og fer
upp.
Það er aðeins tekjð að skíma
þegar við smjúgum út á milli
brimbrjótanna. Loftið er blátt
og stirnt og tungl í fyllingu.
Vélarhljóðið bergmáiar í
björgunum og það fljúga neist-
ar með pústinu út í skyggjuna.
Það eru ljós á undan og á
eftir, skakpungarnir eins og
færabátarnir eru kallaðir.
Það er frákast í Faxa, typp-
ingssjór, en Skúli gamli rokkar
uppi á toppunum og Faxi er for-
út eftir skamma stund.
Stefnan er tekin inn og vest-
ur af Þrídröngum.
Nú kemur hann beint í nef-
ið (g hver skvetta krepjar á
bátnum
Við erum fljótir að hafa okk-
Ur niður.
Vélstjórinn slæst í hópinn
og karlinn er einn uppi.
Hvað segir skáldið, byrjar
hann. Hvenær kemurðu með
skakróðurinn?
O, hann kemur, segi ég.
Vertu bara rólegur.
Hvar kemur hann?
Auðvitað í Þjóðviljanum, segi
ég. Þeir eru vitlausir í svoleið-
ls.
Teikning eftir Kjartan Guðjónsson
ÚR 'L ÍFI
ALÞÝÐUNNAR
Færaröður
Skúla
íögeta
Magriús Jóhannsson
frá Hafnarnesi
En Raggi vill ekki fá neinn
smáþátt. Hann vill helzt ég
skrifi heila bók um færakarl-
ana. Ég lofa honum engu um
það.
Þá segir hann að ég sé ekk-
ert skáld aðeins leirhnoðari.
Ég tek því með stillingu.
Það er dálítil hliðarskella
og Raggi á í stríði við ketilinn
og könnuna. En hann veit hvað
við á, skorðar þau sitt í hvoru
lagi og nú má Skúli gamli
rokka eins og hann lystir.
Gunnar og Gaui hafa iokið
við slóðana. Þeir skera sér
bréfspjöld úr molasykurskassa,
krækja önglunum í þau, svo
ekki flækist. Það þarf helzt
daglega að skipta um slóða.
Þeir verða ófisknari svt> stóru
nemur.
Og nú er kallinn farið að
langa í kaffi.
Ég ieysi hann af.
Haltu laust sunnan við
Dranga, segir hann. Og láttu
mig vita ef stórar lóðningar
koma.
Það er orðið albjart og mik-
ið um fuglager og smápunkta
á mælinum.
Hauður og haf skipta fagur-
lega litum og á jökulinr. slær
grænum Ijóma í birtu morg-
unsins.
Skúli gamli lætur vel að
stjóm. Hann ratar þetta sjálf-
ur.
Við nálgumst óðum Dranga
og lóðningarnar eru famar að
verða stærri og skýrari. Hér er
augsýnilega fiskur undir,
Ég slæ af, opna rórhúsglugg-
ann, kalla: Lóðning!
Karlinn kemur þjótandi upp,
snýr á punktinum, bakkar. Hér
skal hann vera.
Litlu siðar eru allir komnir
upp og slóðarnir á niðurleið
Hann lætur ekki standa á
sér sá guli.
Færin stoppa í miðju djúpi
og það marrar, ýlir og syngur
í rúllunum.
Maður finnur svo glöggt
hvernig bætist á unz allt er
á siiti.
Nú ríður á að vera handfljót-
ur.
Svo verður allt hvítt fyrir
utan, sex á hverjum slóða,
þrjátíu og sex í einu rennsli.
Þvilíkt og annað eins. Munur
eða þegar maður var að höggva
upp einn og tvo á gömlu fær-
in. Og þetta eru engir smákall-
ar, enda átökin og sporðaköst-
in eftir því.
Blessaður nolaðu gogginn,
segir karlinn.
Ég er sem sé með gamla lag-
ig, grýp þá undir kjálkabarðið.
Við rífum þama í okkur tonn
á mann á klukkutíma, þá fer
hann að tregðast, enda hætt að
lóða. Skammt frá okkur, nær
Við skulurn kippa segir karl-
inn og hefur augastað á ger-
inu.
Við blóðgum fiskinn niður i
lest meðan kippt er og steisinn
fyllist.
Nú verður kafíið að sitja á
hakanum. Við viljum þorsk,
þorsk, fullan bát af þorski.
Fiskimenn kippa alltaf stutt,
segir karlinn, slæmir hendinni
í olíugjafann og bakkar. Hann
hefur þessa tilvitnun eftir
gömlum manni.
Við erum í miðju germu og
fuglinn tekur spegilfagra loðn-
una í sjóskorpunni. Svartfugl-
inn, sem hefur átt.hér náðugan
morgunverð, baksar þunglama-
iega undan bátnum ,og dregur
hlass.
Undir bátnum er ein iðandi
loðnukös, eínna líkast þéttriðnu
silfruðu neti. Þræðirnir spinn-
ast í allar áttir iðandi og glitr-
andi í safírbláu djúpinu. Allt
í einu rofnar silfurnetið og
hvicir sívalningar koma þjót-
andi upp um gloppuna. Ég hef
aldrei séð aðra eins sjón.
Nú hefði verið gott að hafa
þorsknót. Eitt til tvö köst,
fullúr bátur.
Það rann á okkur æði, enda
þurfti ekki annað en halda i
sigumaglann og enginn öngull
á slóðanum auður langan tíma.
Þetta var á fimmtudegi og
óskalög sjómanna í útvarpinu.
Það má segja að rokkað hafi
verið á þilfarinu á Skúla gamla
þennan dag, enda blómlegt um
að litast og bátur eins og fjöl
á sjónum undir rökkur.
Við tókum nokkra kippi í
dimmumótunum,' en merktum
ekki fisk og karlinn sagði það
væri bezt að hætta.
Við göngum frá öllu, rúllum
goggum, stingjum og hnífum
Síðan ei spítt íann. Það er
komið slikjulogn og særinn er
gullinn í tunglskininu.
Gaui á landstímið.
Nú er gott að koma niður
fá sér sopa og Raggi búinn að
stinga bjúgum í pottinn.
Hvað eru þetta mörg tonn?
spyrjum við vélstjórann.
Hann er klókastur að gizka á
afla og gerir sjaldnast meira
úr en er, enda lítill hlutur úr
þeim tonnum sem ýkt eru.
Fjórtán tonn, segir hann.
Fjórtán tonn, sæmilegt það,
segjum við og vitum það verða
ábyggilega sextán.
Klukkan er farin að halla
átta og okkur skilar drjúgum
til Eyja.
Þegar við komum undir Eið-
ið, eru grjúpánarnir soðnir,
Raggi goggar þá upp úr suð-
unni, skammtar á diskana og
nú taka menn freklega til mat-
ar síns.
Ég þakka Ragga með handa-
bandi fyrir matinn, sem er þó
ekki vam til sjós, en það liggur
vel á manni og þetta er sá
kauphæsti dagur, sem ég hef
haft um ævina.
Svo erum við aftur komnir
í Faxa og það sézt móta fyrir
skýlinu í bliki vitans á bak-
borða, klefturinn eins og múr
á stjór.
Það er gott að vita af þessu
skýli þarna á skerinu, jafnvet
þó sjór sé dauður.
Það eru margir bátar á land-
leið og nú er spýtt hraustlega.
iann.
Karlinn tekur við stýrinu,.
opnar.alla glugga, því það eru.
bátar á stjór, bátar á bak og
hvert sem litið er og keyrt eins
og hægt er.
Það skellur hvítu fyrir stöfn-
um og vélarhljóðið bergmálar
í björgunum.
Skúli gamli er eins og peð inní
allri þvögunni og gangstrok-
umar þjóta framhjá
Það er bryggjupláss af skom-
um skammti, margir að landa.
Við smjúgum inn á milli
tveggja báta.
Bryggjan morar af fólki og all-
ir vilja taka á móti fangalín-
unum og spyrja um aflann.
Síðan er gert klárt undir
löndunina og ég skrepp upp í
Skýli til að hringja á bíl.
Halló miðstöð.
Já takk.
Geturðu gefið mér vörubíla-
stöðina?
Vörubílastöðin.
Okkur vantar bíl að Skúla
inní Friðarhöfn.
Löndunin gekk eins og i
sögu.
Við vorum lausir kl. tíu.
Átta stunda hvíld framundan.

Þeir sem guðirnir elska
Ný bók eítxr Indriða G. Þonteinsson
Þeir sem guöirnir elska nefnist nýtt smásagnasafn
eftir Indriöa G. Þorsteinsson, er frægur varð fyrir sögu
sína 79 af stöðinni.
f þessu nýja smásagnasafni eru
10 stuttar sögur og heitar þær:
Á friðartímum, Hreppapólitík, í
fásúminu, Þeir sem guðirnir
elska, Heiður landsins, Gömul
saga, í björtu veðri, Eftir stríð,
Norðanlands og Að enduðum
löngum degi.
Þessar smásögur virðast fljótt
á litið hafa sörriu megineinkenni
og sagan 79 af stöðinni, hraðan
knappan stíl, stuttar setningar,
er segir þó mikið og gefur meira
í skyn og gefur því lesendum
tækifæri til að sjá að eigin vild
það sem lesa má milli línanna.
— Margir telja Indriða G. Þor-
steinsson efnilegastan yngstu
skáldsagnahöfunda íslenzkra.

Bókin er 124 bls. Útgefandi er
Þrídröngum, að austan, er stórt Iðunnarútgáfan.
V
Indriði G. Þorsteinsson