Nýi tíminn - 13.02.1958, Page 12

Þingsályktunartillaga er .piiðar því ati niáliS verði
íagt í friunvarpsformi fyrir þingiðí vetmr
Þingsályktunartillaga þeirra Alfreðs Gíslasonar og greiða fyrir hana langt um
Björns Jónssonar um olíueinkasölu ríkisins kom til um- hærra verð en vera þyrfti. Selj-
ræöu á fundi sameinaös þings nýjega. Rökstuddi Alfred andinn græðir að sama skapi
í framsöguræöu nauðsyn þess áö komiö yrði á olíu- se™ kaupandinn tapar.
einkasölu eins íljótt og kostur væri á.
Tillaga Alfreðs og Björns
er þannig:
„Alþingi ályktar að fela rík-
isstjórninni undirbúning lög-
gjafar um olíueinkasölu ríkis-
ins. Verði sérstaklega athug-
að, hvort heppilegt mundi vera,
að ríkið liefði fyrst í stað að-
eins heildsölu olíunnar með
höndum, en tæki síðar að sér
olíuverzlunina alla. Skal undir-
búniiigi hraðað svo, að ríkis-
stjórnin geli lagt fram frum-
varp ttl laga um olíueinkasölu
ríkisins og það hlotið af.greiðslu
á því þingi, sem nú situr.“
í framsöguræðu sinni sagði
Alfreð Gíslason m.a.:
Umræður um fyrirkomulag á'
sölu olíu og benzins hafa þrá-
faldlega farið fram á Alþingi.
Árið 1952 flutti Steingrímur
Aðalsteinsson frumv. til laga
um innflutning og sölu ríkis-
ins á olíu og benzíni. Benti
hann á, að olían væri orðin
einn allra stærsti liðurinn í inn-
flutningsverzluninni, og því
varðaði landsmenn það miklu,
að sú grein verzlunar væri ör-
ugglega rekin notendum í hag.
1 því frv. var gert ráð fyrir,
að ríkið annaðist innflutning
Sala áfengis og tóbaks er
Danir hafa þreifað fyrir sér í Svíþjóð, hvort tök muni
vera á að þeir endurheimti nokkra danska gripi í sænsk-
um söfnum.
Brátt eru 300 ár liðin síðan
Danir og Svíar sömdu frið í
um getur. Einstaklingar og fé-
lög, sem hana reka, græða of
fjár, enda oliuhringarnir al-
kunnu einhver auðugustu og
voldugustu fyrirtæki véraldar.
Þessi öruggi og mikli gróðj ol- þeirrar olíu og benzins, sem
íusalana á sér þá skýringu, að landsmenn nota. Samninga sína
notendur olíunnar eni látnir' Framhald á 11. sioa.
ríkisrekin og arðinum varið til Hróarskeldu eftir herferð Karls
þarfa alþjóðar. Sama ætti að
gilda um SÖlu olíunnar, og
hníga mörg rök að því.
Síðan 1953 hefur ríkisstjóm-
in gert innkaup á meginmagni
X. Gústafs Svíakonungs til Dan-
merkur. Hafa Danir látið Svía
skilja á sér, að kominn sé tími
til að Svíar skili einhverju af
herfangi sínu.
Drottningarskrúði og
Msætishiminn
Einkum eru það tveir gripir,
I hlakka yfir
í Reykiavík
Styrkur við „þau öfl sem fúsust eru á að leyfa að her-
lið hiiis frjálsa heims verji landið66
rísk blö
Idsins
Morgunblaöiö skýrir fagnandi frá því í gær að banda-
rísk blöð telji úrslit bæjarstjómarkosninganna sigur fyrir
hernámsstefnuna og nokkra tryggingu fyrir því aö her-
nám íslands muni haldast.
Blaðið hefur m.a. þessi um-
mæli eftir blaðinu Christian
Science Monitor: „Núverandi
ríkisstjórh óskaði eitt sinn eft-
ir brottflutningi bandaríska her-
Iiðsins frá íslandi, en skipti um
skoðun jþegar Rússar bældu nið-
ur ungversku byltinguna í októ-
oliunnar og seldi hana hér inn- her 1956. Bæjarstjórrarkosning-
anlands í heildsölu, en hefði arnar styrkja þau stjórnmálaöfl,
ekki dreifingu hennar í smá- sem bezt skilja liættuna af því
sölu með höndum. | að binda efnahagsmál íslands
arflokknum nógu mörg þingV
sæti til þess að mynda sam-
steypustjórn og reka Sjálfstæð-
isflokkinn frá stjórnarþátttöku.
á giundvelli þess sigurs talaði
samsteypustjórnin um það að
láta ísland segja sig úr NATO
og reka bandariska vai*harliðið
úr landi. Til allrar hamingju
hefur livorugt gerzt, en þessar
liótanir hefðu án efa komið upp
aftur, ef vinstri flokkarnir liefðu
Á þinginu 1953 fluttu þeir járntjaldslöndunum, þau öfl fengið öfiugt fylgi í þessum
eins fljótt nú á tímum og her-
tækni og hergögn. Enda þótt
rikisstjómin hafi brugðizt því
heiti sínu að reka herinn af
landi brott, er sá árangur af
stefnu hennar á þessu sviði að
herstöðvamar hér eru orðnar
miklu veigaminni en áður í sam-
anburði við aðrar.
Ummæli hinna amerísku blaða
eru sérstakt umhugsunarefni
fyrir Þjóðvamarflokkinn. Það
hefur fyrst og fremst verið neit-
un hans á samvinnu við aðra
hemámsandstæðinga sem hefur
veikt styrk þeírra og getu til
þess að knýja baráttumál sitt
Hannibal Valdimarsson, Gylfi
Þ. Gíslason, Emil Jónsson og
Eggert Þorsteinsson frv. til
laga tim oliueinkasölu, og sam-
hljóða frumvörp lögðu þeir
aftur fram 1954 og 1955. Á
síðas/iefndu þingi birtist einn-
ig annað frv. til laga um olíu-
verzlun ríkisins frá þeim Bergi
Sigurbjörnssvni og Gils Guð-
mundssyni. Öll gerðu þessi frv.
ráð fyrir algerri einkasölu rík-
isins á olíum og benzini, bæði
heildsölu og smásölu.
^ Olíuverzlun ábata-
samur atvinnuvegur
Það er kunnara en frá þurfi
að segja, að um langt skeið
sem fúsust eru á að leyfa að aukakosningum. Þeir náðu ekki itam ^ sigurs. Það vai fuiðu-
herlið hiiis frjálsa lieims verji
landið. Þó að innanlandsmálin
hafi líklega haft niest álirif á
úrslit kosninganna, eru þau samt
í heild hokkur sigur fyrir liinn
vestræna lieim“.
Eftir Washington Star hefur
blaðið þessi ummælí: „íslerzku
kommúnisíarnir og fylgilið
þeirra fékk í vikunni kaldar
kveðjur við kjörborðið. Venju-
lega v.eri skipun hæjarstjórna
á íslandi talin þýðingarlítil fyr-
ir umheiminn. í þessu tilfelli er
samt ástæða til að ætla að úr-
slitin séu uppörfandi fyrir hinn
frjálsa heim og sérstaklega fyr-
ir Bandaríkin_ í þingkosningun-
hefur olíuverzlun verið einn 1 um 1956 unnu kommúnistar og
ábatasamasti atvinnuvegur, sem jafnaðarmenn ásamt Framsókn-
Verzhnarjöfnnðurinn ókags
um 375 millj. kr. á s.1. ári
1956 var hami óhagstæður um 437 miUj.
Vöruskiptajöínuðurinn var óhagstæöur um 375 milij.
kr. á árinu sem leiö, en árið 1956 var hann óhagstæöur
um 437 millj.
í desembermán. sl. var viðskiptajöfnuöurinn óhag-
stæöur um 144 millj. en 173 millj. á sama tíma áriö 1956.
1 desembermánuði s.l. var
flutt inn fyrir 230 millj. 173
þús. kr., þar af skip og flug-
vélar fyrir 21 millj. 654 þús.
Ut var flutt í mánuðinum fyrir
85 millj. 242 þús. kr. Árið 1956
var innflutt í des. fyrir 286
millj. 961 þús. en út fyrir 113
millj. 644 þús. kr.
Innflutningur á öllu árinu
1957 var 1361 millj. 947 þús.
kr., þar af skip fyrir 41 millj.
237 þús. kr. og flugvélar fyrir
36 millj. 947 þús. kr. Út var
flutt á árinu fyrir 986 millj.
618 þús. kr.
Innnflutningur á árinu 1956
var 1468 millj. 68 þús., þar af
skip fyrir 86 millj. 697 þús. kr.,
en út var flutt á árinu fyrir
1030 millj. 957 þús. kr.
slíku fylgi og þess vegna er
útlitið í íslenzkum stjórnmál-
um gott“.
★
Þetta eru mjög athyglisverð
ummæli. Þau sýna að bandarísk
máttarvöld líta bókstaflega á
Sjálfstæðisflokkinn sem sinn
flokk á ísiandi, ekki íslenzkan
stjórnmálaflokk, heldur banda-
rískan leppflokk. Þau sýna einn-
ig að bandarískum máttarvöld-
um er núverandi ríkisstjóm mik-
ill þyrnir í augum, ekki aðeins
vegna þess að hún hefur heitið
því i stefnuyfirlýsingu sinni að j
láta herinn fara. heldur fyrst
I
og fremst vegna þess að hún
hefur bundið endi á stórfram-
kvæmdir Bandaríkjahers hér-
lendis, þannig að herstöðvarnar
hér hafa dregizt stórlega aftur
úr öðrum, þvi ekkert úi-eldist
----------------------------------
leg skammsýni af leiðtogum
Þjóðvarnarflokksins (ef • ekki
annað miklu verra) að gera
Eramhald á 11. síðn
sem Danir vilja gjarnan endur-
heimta úr höndum Svía. Ann-
ar er skrúði Margrétar, drottn-
ingarinnar sem sameinaði Norð-
urlönd. Hann er nú geymdur í
Uppsaladómkirkju, en Danir
gera sér vonir um að honum
verði skilað til dómkirkjunnar
í Hróarskeldu, þaðan sem Sviar
tóku hann.
\
Hinn gripurinn er hásætis-
himinn úr riddarasal Krónborg-
arkastala, sem nú er geymdur í
Þjóðminjasafninu í Stokkhólmi.
Sænska blaðið Halsingborgs
Dagblad hefur kveðið uppúr
með að Svíum beri að láta að
óskum Dana og skila þeim þess-
um gripum. í gær sagði formað-
ur Norræna félagsins í Svíþjóð,
að það væri vinarbragð að skila
hásætishimninum, en um drottn--
ingarskrúðann gegni nokkuð
öðru máli, því að vafi leiki á
að hann sé frá dögum Margrét-
ar drottningar.
Engin íengsl
vlð AATO
Mexíkóstjórn er algerlega
andvig fyrirætlunum Dullesar,
utanríkisráðherra Bandarikj-
anna, um að tengja Samband
Ameríkuríkja Atlanzhafsbanda-
laginu. Padilla Nervo, utanrík-
isráðherra Mexikó, hefur lýst
þessu yfir og komizt svo að
orði, að þjóðir rómönsku Ame-
ríku muni kunna Dulles litla
þökk fyrir að reyna að innlima
þær í herbandalagskerfi sitt.
Lúðvík Jósepsson, Bjarni Þórðarson og Jóhannes Stef-
ánsson. Myndin var tekin um pað leyti sem peir voru
fyrst kjörnir í bœjarstjórn Neskaupstaðar.
Tuttugu ára bæj arfulltrúaafmæli
Alþýðubamlalagið vann sem
kunnugt er glæsilegan sigur í
bæjarstjórnarkosningunum í
Neskaupstað 26. janúar s.l.
Listi þess, G-listinn, hlaut 356
atkvæði, eða 53,05% greiddra
atkvæða og 5 fulltrúa kjörna
og mynda þeir mcirihluta bæj-
arstjórnar. Bæjarfulltrúar
flokksins eru Bjarni Þórðarson,
Jóliamies Stefánsson, Eyþór
Þórðarson, Jóhann Sigurðsson
og Lúðvik Jósepsson.
Hinn 31. janúar, er nýja bæj-
arstjómin í Neskaupstað kom
saman til fyrsta fundar, voru
liðin nákvæmlega 20 ár síðau
Lúðvík Jósepsson, Bjarni Þórð-
aison og Jóhannes Stefánsson
voru fyrst kjörnir í bæjar-
stjórn. Hafa þeir Lúðvík og
Bjami átt sæti í bæjarstjórn
siðan og engir aðrir verið svo
lengi bæjarfulltrúar í Neskaup-
stað. Við kosningarnar í sept-
ember 1938 náði JóMnnes ekki
endurkjöri, en starfaði mikið í
bæjarstjórn allt það kjörtíma-
bil sem varafulltrúi. Var hann
kjörinn í bæjarstjóm að nýju
1942 og hefur átt þar sam-
fellda setu síðan. Hefur Mnn
setið fleiri fundi í bæjarstjóm
Neskaupstaðar en nokkur bæj-
arfulltrúi annar og var fundur-
inn 31. janúar s.l. 272. fund-
urinn sem liann hefur setið.
NÝI TÍMINN
Fimmtudagur 13. febrúar 1958 — 12. árgangur — 6. tölublað.