Litli Bergþór - 01.06.1991, Blaðsíða 14
Gönguleiðir
í Biskupstungum eru fjölmargar fýsilegar leiðir
fyrir þá er áhuga hafa á að rölta um land, njóta
náttúru og finna frið.
Er ekki úti í hött að freista þess að kynna einhver-
jar slíkar slóðir hér í L-B. Rétt er að geta þess í
upphafi að fyrir getur komið að búendur séu ekki
alkátir yfir því að fólk sé að troða þeirra lönd.
Einkum mun þetta verða ef göngufólk gætir þess
ekki vel að traðka ekki niður viðkvæmanræktaðan
gróður, styggja fénað, skilja eftir opin hlið eða
skemma girðingar. Á hinn bóginn mun gert ráð
fyrir því að fólki sé heimilt að ganga um land og
þá einkum með ám og vötnum. Væntanlega þarf
að rikja hér gagnkvæmur skilningur og tillitssemi
svo komist verði hjá árekstrum.
Hér verður þess freistað að greina nokkuð frá
stuttri og aðgengilegri gönguleið. Er sú á vestur-
bakka Tungufljóts ofan við miðbrúna.
Farið er af Biskupstungnabraut rétt norðan við
brúna frá 1929. Þetta er í landi Heiðar. Hlið er
á girðingu austan við veginn. Þarna hefur fé
verið geymt milli skilarétta á haustin. Er hér
kallaðGljúfur. Efgengiðer norðureftirbrúninni
ábrekkunni á vesturbakkaFljótsins erbrátt komið
að vallgróinni fjárhústótt. Þar var fjárhús frá
vesturbænum á Vatnsleysu. Sagt er að það hafi
fyrst verið byggt fyrir rúmum 100 árum, og þá
hafi verið hér svo þéttur skógur að höggva þurfti
rjóður í hann fyrir húsið. Nú sést aðeins ein
hríslukrækla í klettabrún norðan við tóttina.
Líklega hefur sauðunum stundum verið lítið gefið
þarna eins og sagan um það, þegar Halldór bóndi
á Vatnsleysu, sá er kallaður var rfki, var að gefa
þeim á gaddinn, ber vitni um, og þeir gengu svo
hart að þeir tróðu karlinn undir og slapp hann
naumlega frá þeim.
Greið og þurrleg leið er inn með Fljótinu, valllendi
af stað en melbakkar innar. Þar kemur að læk er
Koðralækur nefnist. Hann rennur á mörkum
Vatnsleysubæjanna og Holtakota. Hólmi er í
Fljótinu á móts við lækjarkjaftinn. Hann er
nefndur Koðrhólmi. Nafnið er skemmtilegt því
óljóst er hvað það merkir. Mér hefur verið sagt
að ullarskiki á kind hafi stundum verið kallaður
Koðri, en Orðabók Menningarsjóðs skýrir það
(hrúts) pungur. I hólmanum er töluverður
trjágróður, bæði birki og víðir.
Lækurinn er oftast vatnslítill, en þó líklega meiri
en svo að auðvelt sé að komast yfir hann þurrum
fótum á skóm.
Þá er komið í land Holtakota, og til vinstri eru
sumarbústaðir systranna þaðan, Rögnu og
Dórotheu og Hlíf er einnig farin að undirbúa
byggingu þama.
Enn er farið inn með Fljótinu og er gott að ganga
alveg á bakkanum. Þar má a.m.k. stundum sjá
litlar birkiplöntur, sem líklega hafa vaxið upp af
fræi sem fokið hefur úr hólmanum. Sumstaðar á
þessum slóðum mótar fyrir gömlum reiðgötum
og hestvagnaslóða. Brátt er komið að litlum læk
íalldjúpumfarvegi. Núerfariðað
nálgastréttirnar gömlu, semlagðar
voru af fyrir tæpum 40 árum.
Lengst af var engin brú á Fljótinu
og þurfti því að reka Eystritun-
guféð yfir Fljótið. Mun hafa verið
farið með það út af tanganum
sunnan við þennan læk.
Þegar yfir lækjarfarveginn kemur
ættu þeir sem greina hljóð
fortíðarinnar að heyra kindajarm,
hróp og hlátur, harmonikkutónlist,
söng og sitthvað fleira, sem
tilheyrði miðvikudeginum í 22.
viku sumars hér frá ómunatíð til
haustsins 1954.
Fyrstaréttamannvirkið, semkomið
er að, er réttagerðið eða safngerðið.
Hríslan á Gljúfrinu.
Litli - Bergþór 14