Unga Ísland - 01.11.1935, Blaðsíða 3

UNGA ÍSLAND
11. hefti
Reykjavík, Nóvember 1935
30. árg.
Hlúið að birkiplönfunum ykkar.
Effir Hákon Bjarnason, skógrækfarsfjóra.
í fyrra vor gafst lesendum Unga
íslands kostur á að afla sér birki-
fræs, og munu á annað hundrað les-
endur hafa notað tækifærið til þess
að sá fræi, í þeirri von, að síðar meir
yxi upp af þeim laglegur bjarkar-
gróður. Hjá mörgum mun árangur-
inn af sáningunni hafa orðið ágæt-
ur, og til þess að reyna að koma í
veg fyrir, að sem minnst 'vanhöld
verði í vetur á hinum ungu plöntum,
mun ég reyna að gefa ykkur, les-
endur góðir, ráð til þess að hlúa
þannig að plöntunum, að þær lifi sem
flestar veturinn af.
Þið vitið, að bæði ungbörn og ný-
fædd dýr og litlar plöntur eru veik-
byggðari heldur en það, sem fullorð-
ið er. Af þeirri ástæðu má og líka
&era ráð fyrir, að ungar bjarkar-
plöntur þoli langtum síður erfið lífs-
kjör heldur en stór og há tré. Bjark-
arplöntur, sem vaxið hafa upp af
fræjum á síðasta vori, eru eðlilega
enn mjög litlar. Venjulega ná þær
ekki nema 1—2 sentímetra hæð á
fyrsta sumrinu, og ræturnar eru þá
að sama skapi litlar. Veitir þeim því
oft erfitt að halda sér föstum í jörð-
kmi, þegar vatn og frost fer að
bylta efsta lagi jarðvegsins á haust-
in og fram á vetur. Þar sem snjólétt
er halda þessar hræringar í jarðveg-
inum áfram allan liðlangan veturinn
og oft langt fram á vor. Sakir þess-
ara hræringa deyja ungar birki-
plöntur svo milljónum skiftir um
alt land á hverju ári. Það eru að-
eins þær plöntur, sem hafa verið
svo heppnar að vaxa í jörð, þar sem
engar hræringar komast að til þess
að hrófla við þeim, er halda lífi. Er
þetta ein af aðalástæðunum til þess,
að skógunum okkar miðar miklu
hægar að breiðast út en ella myndi.
í vor var ykkur ráðlagt að sá fræ-
inu í sundurskorna grasrót, og var
þetta gert sakir þess, að grasræturn-
ar halda ungu plöntunum niðri og
varna því, að þær geti losnað í jörð-
inni, þótt frjósi og þiðni á víxl. En
til frekara öryggis er samt rétt að
taka dálítið af lyngi í haust og
breiða örþunnt lag ofan á plönturn-
ar. Lagið má ekki vera þéttara en
svo, að mikil væta geti ekki safnast
í það eða undir það. Loftið þarf að
geta leikið um litlu plönturnar allan
ársins hring, annars kafna þær, og
ef mikil væta sest að þeim, er hætt
við, að mygla setjist á þær, en nái
hún að festast á þeim, eru þær venju-
legast dauðans matur.
Lyngið verður að liggja á plöntun-