Verktækni - 16.02.1988, Qupperneq 13
markadsyfirl.it
Jón Sigurjónsson, byggingaverkfræðingur:
EINANGRUN
Almennt
Rannsóknir á einangrunarefnum
eiga sér langa sögu hérlendis a.m.k.
allt frá stofnun Atvinnudeildar Háskól-
ans fyrir 50 árum. Þá vann Trausti
Ólafsson nokkurt brautryöjendastarf á
þessu sviði. Lengst af hefur þó húsa-
einangrun ekki verið sinnt nægilega
vel og einhvern veginn orðið útundan
við húsahönnun. Ekki er vel skilgreint
hvort arkitekt eða verkfræðingur
hússins á að gera grein fyrir þessum
þætti og hefur einangrun húsa því
lengi verið tilviljakennd og nokkuö
háð húsbyggjandanum, sem sjaldn-
ast hefur sérþekkingu þá sem til þarf
aö velja rétt efni eða efnisþykktir. All-
ar breytingar hafa verið hægfara og
viss mótstaða ávallt þegar kröfur hafa
verið hertar. Þó er nú svo komið að
einangurnarkröfur byggingarreglu-
gerðar eru að mestu sambærilegar
við það sem gerist í nágrannalöndum
okkar. Ennþá er þó þessum kröfum
ekki fylgt nægilega vel. Ööru hvoru
heyrast óánægjuraddir sem segja að
við einangrum allt of mikið og ekkert
vit sé i núverandi kröfum. Veruleg
þróun hefur einnig átt sér stað í gerð
einangrunarefna og má segja að nú-
orðið séu einungis notuð háeinangr-
andi efni (X = 40 mw/mk).
Ánægjuleg aukning hefur orðið á
innlendum einangrunarefnum með
tilkomu Steinullarverksmiðjunnar hf. á
Sauðárkróki sem framleiðir mjög
marga steinullarflokka sem velja má
milli eftir aðstæðum hverju sinni.
Einangrunaraðferðir
Ekki er langt síðan að til undan-
tekninga heyrði ef steypt hús voru
ekki einangruð innanfrá. Að baki lá
áralöng hefð sem e.t.v. skapaðist að
hluta vegna veðráttu hérlendis en
einnig vegna skorts á heppilegum
klæðningarefnum. Á síðustu árum
hefur orðið mikil breyting á þessu
verklagi. Slfellt algengara verður að
hús séu steypt upp og einangruð
utanfrá. Þessi aðferð hefur ýmsa kosti
fram yfir gömlu aðferðina þó fyrst og
Jón Sigurjónsson, byggingaverk-
fræöingur.
fremst að við losnum við svokallaöar
kuldabrýr og steypan verður heit og
þurr innan við einangrunarkápuna
og sprungur vegna hitaþensla
hverfa. Á hinn bóginn gerir aðferðin
auknar kröfur til frágangs yfirborðsins
ins hvort sem um loftræsta eða óloft-
ræsta klæðningu er að ræða.
Einangrun eldri húsa hefur gjarnan
veriö bætt með einangrun að utan á
þennan hátt en þó hefur einnig verið
aukið við einangrun með svoköll-
uðum innblæstri á glerull eða steinull
í holrúm veggja eða ofan á loftplötur
Þessi aðferð er ágæt þar sem hún á
við en gæta verður þess að fylgja
settum leikreglum þannig að raka-
þéttingar verði ekki ( húsaviðum með
auknum þéttleika sem gjarnan fylgir
aðferðinni.
Aðferðir við einangrun húsa eru
auðvitað margvíslegar og háðar
húsagerð og uppbyggingu. Eðlis-
fræðileg lögmál fyrir varma- og raka-
flutning eiga þó ávallt við og verður
að hafa í heiðri þótt nýjungum sé
beitt. Aðgengileg rit um þessi efni
hafa veriö gefin út hjá Rannsókna-
stofnun byggingariðnaðarins og má
t.d. benda á ritið: Einangrun húsa og
Rb-blöðin Vindþéttilög I húsbygg-
ingum og Rakavarnarlög í húsbygg-
ingum.
Einangrunarefni
Efnisval til einangrunar verður æ
fjölbreyttara og liðin er sú tíð að not-
ast varð við reiðing, torf, sag, spæni
og jafnvel gömul dagblöð. Nú eru á
boðstólum margvíslegar gerðir há-
einangrandi efna, sem hvert um sig er
oft framleitt í mörgum flokkum með
mismunandi notkunarsvið fyrir aug-
um. Sömu sögu má segja um gler í
gluggum. Horfið hefur verið frá ein-
faldri glerrúðu til tvöfalds eða þrefalds
glers. Auk þess sem einagrunar-
hæfnin hefur verið aukin með málm-
HÚSBYGGJENDUR - HÖNNUÐIR
SERPEROCK MÚRKL/EÐNING
GÆTI HUN V
FYRIR ÞIG?
Hvers konar veggur.
Serporock lesting til festingar á múrklæón-
ingu. Leytir hreyfingu og minnkar sprungu-
hættu.
Helldarlokun yfirborðs meó hagkvæmustu
einangrun, steinullarmottum frá Steinullar-
verksmiójunni. óbrennanleg einangrun I
hæsta gæóaflokki.
Serporock heitgalvanhúóaó soóió bendi-
net, sterkt og sveigjanlegt.
Serporock grunnlag og Serpoterm millilag.
Liggja þétt upp aó ull og virka einnig sem
vindbáttilag tyrir steinull.
Serpoterm múrhúó meó flnni eóa grófri
áteró. Lituó i gegn, hægt aö mála meó
steinefnamálningu og er byggó upp af
muldum hvltum marmara (dolomite). Vind-
þétt, frostþolin en mjóg opin gagnvart raka-
streymi. Margir litamóguleikar.
ERIÐ VALKOSTUR
1) Klæöningin hentar sem utanhúsein-
angrun á ný og gömul hús, sem geta
verið steypt, úr timbri eöa hlaöin.
2) Klæöning á alkali- og steypuskemmd
hús.
3) Klæöningin breytir ekki upprunalegu
útliti hússins.
4) Klæðningin er meö fimm ára ábyrgö
frá framleiöanda.
5) Klæöningin hefur aö baki meira en tíu
ára rannsóknarsögu.
6) Klæöningin hefur fariö sigurför um
allan heim.
Ef þú hefur í hyggju aö klæöa húsiö þitt aö
utan, eöa ef þú ert aö byggja nýtt hús sem
þú ætlar aö einangra aö utan, haföu þá
samband viö okkur áöur en þú ákveður
hvaöa einangrunarkefi þú notar. Þaö
getur borgaö sig. Viö munum fúslega
veita þér allar upplýsingar.
BÆJARPRYÐI HF. Borgartúni 31 — 105 Reykjavík — Sími 2 27 27
VERKTÆKNI — 16. FEBRÚAR 1988
12 A