Verktækni - 16.02.1988, Side 25

VÖRUKYNNING
Flosi Sigurðsson, verkfræðingur VST:
SERPOROCK EINANGRUNAR- OG
MÚRKLÆÐNING
Hvers konar veggur
Serporock fesling til testingar á múrklæðn-
ingu Leyfir hreyhngu og minnkar sprungu-
hættu.
Heildarlokun ytirborOs med hagkvæmustu
emangrun. stemullarmottum trá Steinullar-
verksmidjunni Óbrennanleg einangrun I
hæsta gæðatlokki
_ Serporock heitgalvanhúdad sodið bendi-
net. sterkt og sveigjanlegt
Serporock grunnlag og Serpoterm millilag.
Liggja þétt upp aO ull og virka einnig sem
vindþáttilag tyrir steinull.
Serpoterm múrhúO meO finm eOa grófri
álerO. LituO i gegn, hægt aO mála meO
steinelnamálningu og er byggO upp at
muldum hvitum marmara (dolomile). Vind■
þétt. frostþolin en mjOg opm gagnvart raka-
slreymi Margir htamOguleikar
Vallarás 1 að lokinnl klæðningu með Serporock.
INNGANGUR
Á liðnu ári var kynnt hér á landi ut-
anhúss einangrunar- og múrklæðn-
ing sem heitir SERPOROCK. Þetta
kerfi einangrunar og múrhúðunar var
þróað á miðjum áttunda áratugnum í
Svíþjóð af fyrirtækinu Ernström AB í
samvinnu við Rockwool AB þegar
orkukreppan skall á og hugað var að
því hvernig mætti einangra gömul
hús að utan til að spara kyndingar-
kostnað.
Kerfið var fyrst kynnt í Gautaborg í
Sviþjóð árið 1976. Nú er komin tæp-
lega 12 ára reynsla á þetta kerfi við
ströndina í Gautaborg. Þar nær oft að
rigna og frjósa á sama degi aö vetri til
svipaö og hér á landi og hefur klæðn-
ingin reynst mjög vel i því umhverfi.
Þess skal þó getið að komin er ára-
tugareynsla á sjálf múrefnin sem Ern-
ström framleiðir undir heitinu Serp-
onit.
Serporockkerfið hefur nú verið selt
til vel flestra Evrópulanda, til landa viö
Miðjarðarhaf (Saudi-Arabíu, Tyrk-
lands o.fl.) Japan og nú síðast til
Ástralíu. Samtals hafa verið klæddir á
þriðju milljón fermetra með Serpo-
rockkerfinu.
KERFISLÝSING
Serporock samanstendur af hreyf-
anlegum festingum, steinull, stálneti
og múr. Allt efni til notkunar hér á
landi er fengið frá Ernström í Sviþjóð
nema steinull er fengin frá Steinullar-
verksmiðjunni á Sauðárkróki.
Verkið er unnið þannig að 3 eða
fleiri festingar eru skrúfaðar í vegginn
á hvern fermetra. Þær eru úr ryðfríu
stáli og standa hornrétt út frá veggn-
um með lykkju á endanum. Fjöldi og
gerö festinga ræðst af gerð veggjar
og álagskröfum. Krafa er gerð um að
hver festing i vegg taki a.m.k. 500 N
leyfilegt álag.
Steinullinni er þrýst á festingarnar
sem stingast i gegnum hana þ.a. ullin
fellur þétt að veggnum. Þykkt á stein-
ullinni getur verið frá 25 mm upp í
200 mm. Steinullin skal fylgja kröfum
Ernström um rúmþyngd (a.m.k. 80
kg/m3, hér er notað 88 kg/m3),
vatnsþéttleika og vatnsþolni.
Næst er netinu komið fyrir og það
spennt við lykkjurnar á festingunum.
Netið er úr 1.1 mm stálvír með 19 mm
möskvum sem allir eru soðnir saman.
Það er heitgalvaniserað til að ekki sé
hætta á ryðmyndun í sárin þegar
klippt er. Við glugga, hurðir og ann-
ars staðar sem við á er komið fyrir
aukaneti til frekari styrkingar.
Utan á þetta kemur siðan múr-
klæðningin. Hún er í þremur lögum
og er sprautað á vegginn. Fyrsta lag-
ið er bindilag við netið 5 til 10 mm á
þykkt. Millilagið, sem er styrktarlag
og afrétting er um 10 til 15 mm þykkt.
Ysta lagið er til að gefa lit og áferð og
er um 4 til 7 mm. Þykkt múrsins er þvi
um 20 til 25mm. Hægt er að velja um
tugi lita og áferð frá mjög grófri eða
hrauni f svo til alveg slétta. Múrinn er
lagaður úr kalki, sementi og muldum
marmara (dolomit). Ernström vinnur
marmarann ú eigin námum í Glans-
hammer í Sviþjóð. Ysta lagið er mjög
veðrunarþolið og heldur upprunaleg-
um lit mjög vel. Ef þurfa þykir (ef yfir-
borð verður skítugt) er hægt að
hressa upp á lit meö kalk-sements-
málningu frá Ernström en tekið er
fram að alls ekki er leyfilegt að nota
akrylblandaða málningu sem gæti
þétt múrinn.
Yfir veturinn er hægt að undirbúa
hús undir múrvinnu með því að festa
upp ull og net. Hægt er að pússa að
vetri til I vægu frosti ef vinnupallar eru
klæddir af og hitaðir upp. Þá ber þó
að varast of fljóta þornun á múr. Að
öðru leyti ber að meðhöndla þennan
múr eins og venjulegan múr.
EIGINLEIKAR
Serporockkerfið hefur verið viður-
kennt af Statens Planverk í Svíþjóð
(nr. 307/80) hvað viðkemur almenn-
um kröfum um stífleika og burðarþol
auk krafna um einangrun og bruna-
þol. Auk þess hefur kerfið verið rann-
sakað og viðurkennt I Bretlandi (BBA
Certificate nr. 85/1584) og Japan
Flosi Sigurösson, verkfræöingur.
(Ministry og Construction Announ-
cement no. 976/1978).
Einangrun
Einangrunargildið ræðst að sjálf-
sögðu af þykkt steinullarinnar sem
getur verið frá 25 mm upp i 200 mm.
Rakastreymi
Serporock þéttir veggi sem áöur
láku í slagveðri en lokar þó ekki fyrir
rakaútstreymi, Múrinn er „opinn",
þ.a. hann sýgur upp regnvatn og
skilar því frá sér í þurrki. Steinullin er
vatnsfráhrindandi og dregur ekki i sig
vatn og er þvi þurr. Raki að innan
streymir þó út í gengum steinull í
gufuformi, þéttist I múrnum og þornar
þaðan. Þetta er því mjög góð lausn
fyrir alkaliskemmda veggi.
Brunavörn
Öll efnin í kerfinu er óbrennanleg
þannig að eldur getur ekki breiðst út
eftir klæðningunni og skaðlegar loft-
tegundir myndast ekki við mikinn
hita. Kerfið er þvi mjög hentugt þar
sem miklar kröfur eru gerðar til
brunavarna.
Hljóðeinangrun
Klæðningin bætir hljóðeinangrun
veggjar um 10 til 15 dB.
Hreyfingar
Einn meginkosturinn við kerfið er
að klæðningin hangir utan á burðar-
veggnum og getur því hreyfst óháð
hreyfingum sjálfs hússins. Hætta á
sprungumyndun vegna mismuna-
hreyfinga húss og klæðningar er því
í algjöru lágmarki. Til að taka upp
þenslur í sjálfri klæðningunni eru sett-
ar þensluraufar með 15 m bili ef vegg-
ir eru það langir og gildir sama um
hæðina. Þá eru einnig settar þenslu-
raufar á öll horn, við sökkla, svalir,
glugga og hurðir til að klæðningin
geti hreyfst frítt. Einnig er sett þenslu-
rauf við alla hluti, sem standa út úr
klæðningu, til að hreyfing þeirra valdi
_________________________________±
VERKTÆKNI — 16. FEBRÚAR 1988
21