Neytendablaðið - 01.12.1997, Qupperneq 3
Póstur og sími hf. hefur
hækkað innansvæðissím
töl um 88% á einu ári
Úr starfi Neytendasamtakanna
Neytendablaðið hefur
ítrekað fjallað um
málefni Pósts og síma
hf. Þegar fyrirtækið til-
kynnti í lok síðasta árs
að mínútan í innan-
svæðissímtölum yrði
hækkuð úr 0,83 kr. í 1,11
kr., eða um 33,7%, mót-
mæltu Neytendasamtök-
in harðlega og bentu á
að sú hækkun væri ekki
í neinu samræmi við
verðlagsþróun. Auk þess
kröfðust Neytendasam-
tökin nánari upplýsinga
frá Pósti og síma hf.,
meðal annars um raun-
kostnað fyrirtækisins við
hvert símtal. Á grundvelli
viðskiptaleyndar var öll-
um upplýsingum hafnað.
Enn fór Póstur og sími hf. af
stað þegar uppfylla átti lög um
að gera landið að einu gjald-
svæði og notaði tækifærið til að
stórhækka innansvæðissímtöl,
nú úr 1,11 kr. í 1,99 kr. eða um
79,2%. Þannig hafði Póstur og
sími hækkað innansvæðissímtöl
á einu ári um 140%. Neytenda-
samtökin mótmæltu harðlega
og ijölmargir aðrir fylgdu í
kjölfarið. Meðal annars var bent
á að hagnaður Pósts og síma hf.
væri það mikill að þessar hækk-
anir væru með öllu óverjandi.
Með bréfi dagsettu 31. októ-
ber síðastliðinn kærðu Neyt-
endasamtökin til Samkeppnis-
stofnunar þessar gríðarlegu
verðhækkanir Pósts og síma hf.
í bréfi Neytendasamtakanna er
meðal annars bent á að Póstur
og sími hf. er eina fyrirtækið
sem selur símaþjónustu á inn-
anlandsmarkaði og að engin
samkeppni sé fyrirsjáanleg
nema í farsímakerfmu og milli-
ríkjasamtölum. Þannig hefur
Póstur og sími hf. yfirburða-
stöðu á innanlandsmarkaði og
því hafna Neytendasamtökin
þeirri skýringu Pósts og síma
hf. að ekki sé hægt að veita full-
nægjandi skýringar á forsend-
um hækkunarinnar á grundvelli
viðskiptaleyndar.
í bréfi Neytendasamtakanna
er jafnframt bent á að „hækkun
sem þessi er úr öllu samhengi
við verðlagsbreytingar í þjóðfé-
laginu. Þær eru líka úr öllu
samhengi við rekstrarafkomu
símaþjónustunnar. Engin skyn-
samleg eða vitræn rök hafa ver-
ið færð fyrir þessum breyting-
um eða innbyrðis breytingum á
uppbyggingu gjaldskrárinnar.
Þrátt fyrir ítrekuð tilmæli hafa
fyrirsvarsmenn Pósts og síma
hf. neitað með öllu að gefa þær
upplýsingar sem einar gera fært
að meta hversu óhófleg álagn-
ing Pósts og síma hf. á síma-
þjónustuna er. Ljóst er að
álagning fyrirtækisins er með
öllu fráleit, en ekki er hægt til
fullnustu að gera sér grein fyrir
hversu fráleit hún er meðan
nauðsynlegar upplýsingar fást
ekki frá Pósti og síma hf.“
Eftir mikla mótmælaöldu
meðal landsmanna kallaði Dav-
íð Oddsson forsætisráðherra
Halldór Blöndal samgönguráð-
herra inn á teppið og í kjölfar
þess fundar var hluti hækkunar-
í haust var skipaður á vegum
Neytendasamtakanna starfs-
hópur til að fjalla um þjón-
ustuíbúðir aldraðra og sátu í
starfshópnum fulltrúar helstu
hagsmunaðila sem að þessu
máli koma. Það er skoðun
Neytendasamtakanna að hér
sé um mjög brýnt vandamál
að ræða þar sem enga skil-
greiningu er að finna í
lögum hvað telst þjónustu-
íbúð og því ekki ljóst hvaða
skilyrði íbúð þarf að upp-
fylla til að geta kallast þjón-
ustuíbúð. Spurningar hafa
innar dreginn til baka. Eftir
stendur þó að mínútan í innan-
svæðissímtölum hefur hækkað
á einu ári um 88%.
Sex íjölmenn samtök, ASÍ,
BSRB, Neytendasamtökin,
Landssamband eldri borgara,
Netverjar - samtök netnotenda
og Öryrkjabandalagið sendu frá
sér ályktun 11. nóvember síð-
astliðinn þar sem bent er á að sú
ákvörðun yfirstjómar Pósts og
síma hf. að draga úr hækkun á
innansvæðissímtölum sé „langt
því frá fullnægjandi". Bent er á
að með lagningu ljósleiðara
hafi skapast forsendur til að
gera landið að einu gjaldsvæði,
án þess að sú breyting hefði
áhrif á afkomu Pósts og síma
hf„ og að kostnaður fyrirtækis-
ins við flutning símtala milli
landshluta er ekki hærri núna en
flutningur símtala innan svæða
og því engin rök fyrir hækkun
símtala. Einnig er bent á að í
lögum um stofnun hlutafélags
um Pósts og síma hf. segir svo í
10. grein: „Stjórn hlutafélagsins
vaknað hvaða þjónusta og
aðstaða eigi að vera til stað-
ar í slíkum íbúðum. Allt ger-
ir þetta að verkum að erfitt
er fyrir aldraða að bera sam-
an svokallaðar þjónustu-
íbúðir með tilliti til verðs og
þjónustu. Sú gagnrýni hefur
verið hávær undanfarin ár að
verð á þjónustuíbúðum aldr-
aðra sé oft of hátt þar sem
þjónustan í húsnæðinu sé lít-
il eða engin. Neytendasam-
tökin, Landssamband eldri
borgara, Samband íslenskra
sveitarfélaga, Samtök iðnað-
setur gjaldskrá fyrir félagið þar
sem m.a. skal gætt almennra
arðsemissjónarmiða og jafn-
framt tekið tillit til tækninýj-
unga sem geta haft áhrif á sölu-
verð þjónustu félagsins." Með
hliðsjón af því að hreinn hagn-
aður Pósts og síma hf. fyrstu
sex mánuði ársins í ár var rúm-
lega 1,1 milljarðurkróna, og að
það kosti Póst og síma hf. að-
eins 293 milljónir króna að hafa
innansvæðissímtöl á óbreyttu
verði, ítrekuðu fyrrgreind sam-
tök mótmæli sín og kröfðust
þess að stjóm Pósts og síma hf.
drægi hækkunina að fullu til
baka enda ljóst að þessi hækk-
un er í ósamræmi við áður-
nefnda 10. grein laganna um
fyrirtækið.
Þegar þetta er skrifað hafa
viðbrögð ekki borist við þess-
um kröfum, en ljóst er að fyrr-
greind samtök hafa ekki sagt
sitt síðasta orð ef stjóm Pósts
og síma hf. ætlar að láta þær
sem vind um eyrun þjóta.
arins og félagsmálaráðuneyt-
ið munu nú beita sér fyrir
því að á þessu máli verði
tekið. Tillaga starfshópsins
er sú að upplýsingagjöf til
eldri borgara uin húsnæðis-
mál verði aukin til muna og
að í lögum verði skilgreint
hvað sé þjónustuíbúð. Með
þessu telur starfshópurinn að
öldruðum verði auðveldað
erfitt val um húsnæðismál
sín og að ekki verði hægt að
selja íbúð sem þjónustuíbúð
nema hún uppfylli ákveðin
skilyrði.
Hvað eru þjónustuíbúðir aldraðra?
NEYTENDABLAÐIÐ - Desember 1997
3