Neytendablaðið - 01.06.1999, Síða 17

Utförin þarfekki að
vera dýr en getur kostað
hátt í milljón
Það tekur á andlega að komast yfir missi ástvina, þótt jjárhags-
áhyggjur þurfi ekki að bœtast við vegna óheyrilegs útfarar-
kostnaðar.
Blómaskreytingar á kistum
eru algengar og þær geta auð-
veldlega kostað um 15.000 kr.
Sérstakur blómakrans fæst
einnig á svipuðu verði. Nú er
orðið alsiða að láta prenta
sálmaskrá eða útfarardagskrá
og kostar það svipað og blóm-
in, um 15.000 kr. Hljóðfæra-
leikarar og söngvarar taka að
sjálfsögðu gjald fyrir að leika
og syngja við jarðarfarir og
um það er til sérstakur taxti.
Við skulum láta nægja að
nefna hér að þáttur orgelleik-
arans mun oft vera á bilinu
10-15 þúsund en verður ekki
öllu lægri en 6 þúsund, fimm
manna kór kostar um 20 þús-
und og einsöngvari frá 7.500
krónur eftir því hvað mörg
lög eru sungin. Auk alls þessa
þarf svo að greiða STEF-gjöld
af tónlistarflutningi.
Og fleira má nefna. Kross á
leiði má kaupa, einkum ef
ekki er ætlunin að setja leg-
stein að svo stöddu. Líkklæði
þarf einnig að kaupa. Þá er
enn ótalinn nokkur kostnaður
sem þó verður að gera ráð fyr-
ir svo sem við flutning líksins
og grafartöku.
Erfidrykkjan dýrust
Þar með er þó alls ekki allt
upp talið. Enn er eftir dýrasti
liðurinn, erfidrykkjan. Nú er
algengt að þessi þjónusta sé
keypt á veitingahúsi og er þá
algengt verð á bilinu 850-
1.000 krónur á mann. Erfi-
drykkjan þarf því ekki að
verða mjög fjölmenn til að
kostnaður við hana slagi hátt
upp í útfararkostnaðinn. Komi
mikið fjölmenni til erfídrykkj-
unnar getur þessi kostnaður
auðveldlega orðið.miklu meiri
en kostnaðurinn af sjálfri út-
förinni.
Varla þarf að draga í efa að
veitingastaðir hafi allgóðan
hagnað af þessari starfsemi.
Prestur sem rætt var við
kvaðst eitt sinn hafa verið
skammaður af veitingamanni
eftir jarðaför. Veitingamaður-
inn kvartaði yfir því að prest-
urinn hefði ekki brýnt röddina
nægjanlega þegar hann til-
kynnti kirkjugestum um erfi-
drykkjuna.
Útfararstjóri sem rætt var
við nefndi dæmi af manni
sem þurfti að greiða yfir 400
þúsund króna reikning fyrir
erfidrykkju á veitingahúsi.
„Auk þess voru flestir búnir
og farnir þegar ég kom,“ hafði
útfararstjórinn eftir mannin-
um.
Engin virðing ffyrir líkfyigd
Það getur að sjálfsögðu ekki
talist kurteisi af gestum að
bíða ekki eftir því að nánustu
aðstandendur fylgi kistunni
alla leið í kirkjugarðinn. En
sannleikurinn er þó sá að jarð-
setningin sjálf getur orðið
nokkuð tímafrek á Reykjavík-
ursvæðinu. í umferðinni er
ekki lengur nokkur virðing
borin fyrir líkfylgd sem nú
þarf oft að fara langan veg.
Það getur því liðið alllangur
tími þar til aðstandendur
mæta til erfidrykkjunnar.
Legsteinninn
Það er mjög misjafnt hvenær
eða jafnvel hvort legsteinn er
settur á leiði hins látna. Leg-
steinaframleiðandi sem rætt
var við taldi að giska mætti á
að innan tíu ára væri kominn
legsteinn á annað hvert leiði.
Rétt eins og allt annað í
þessu sambandi er hægt að fá
legsteina á mjög mismunandi
verði. Sé keyptur lítill og
mjög einfaldur legsteinn með
stuttri áletrun þarf hann ekki
að kosta öllu meira 30^10
þúsund. Upphæðin hækkar
dálítið ef legsteinaframleið-
andinn tekur einnig að sér að
koma legsteininum fyrir og
snyrta leiðið.
En séu legsteinar keyptir á
annað borð er miklu algeng-
ara að valdir séu nokkru dýr-
ari steinar, eða á verðbilinu
kringum 100 þúsund. Og að
sjálfsögðu er unnt að fá að
borga meira. I þessu sem öðru
gildir að engin efri takmörk
eru til.
Þegar legsteininum hefur
verið bætt við annan kostnað
virðist mega draga þá ályktun
að hálf milljón króna sé ekki
„óeðlilega“ hár útfararkostn-
aður. Og það er líka hægt að
draga þá ályktun að heil millj-
ón gæti verið „eðlilegur"
heildarkostnaður við nokkuð
virðulega og fjölmenna útför.
Hvernig má spara?
Okkur þykir mörgum dýrt að
lifa en þegar þessar tölur eru
skoðaðar kann sú hugsun að
flögra að einhverjum að þrátt
fyrir allt sé sennilega dýrara
að deyja. Hálf milljón er
óneitanlega nokkuð há tala og
því ekki úr vegi að velta fyrir
sér hvort unnt kunni að vera
að draga úr kostnaðinum.
Meginspumingin í þessu
sambandi er sennilega sú
hvað aðstandendum þykir
sæmandi og hvað ekki. Prest-
ur sem rætt var við nefndi
dæmi: Vinkonur ekkju einnar
buðust til að baka fyrir hana
og var þá reiknað með að sal-
ur yrði leigður til erfidrykkj-
unnar. Ekkjan afþakkaði og
keypti erfidrykkjuna af veit-
ingahúsi.
Sú tilhneiging að láta ekki
NEYTENDABLAÐIÐ - júní 1999
17