Bændablaðið - 26.02.2002, Blaðsíða 13

Þriðjudagur 26. febrúar 2002
BÆNDABLAÐIÐ
13
# ■
I
typip rekstur ársins 2001
Þessar leiðbeiningar eru fram-
lag til bænda með hvatningu um að
þeir geri sjálftr landbúnaðarfram-
talið og fræði sjálfan sig um þær
reglur sem í gildi eru. Lestu aðeins
þær leiðbeiningar sem fjalla um
þann þátt sem verið er að vinna í
hveiju sinni, en ekki allar leiðbein-
ingamar í einu.
Frestur bænda til að skila fram-
tali er til 25. mars 2002. Hægt er að
sækja um framlengdan frest til 10.
apríl. Lögaðilar hafa frest til 31. maí.
Helstu leiðbeiningar:
1. Landbúnaður 2002. Leiðbein-
ingar um útfyllingu landbúnað-
arskýrslu RSK 4.08. Ný skýrsla.
Mjög góð.
2. Skattframtal einstaklinga 2002.
Leiðbeiningar og dæmi. (RSK).
3. Leiðbeiningar um útfyllingu
launamiða og launaframtals.
(RSK).
4. Vefsíða RSK er www.rsk.is
5. Auk þess veita skattstofúmar og
ríkisskattstjóri ffekari leiðbein-
ingar.
Inngangur
Leiðbeiningar RSK með nýja
ffamtalinu em mjög góðar. Mikið
af því efni sem hér er sett fram er
tekið orðrétt úr þeim leiðbeining-
um. Það má því kannski segja að
það sé að bera í bakkafúllan lækinn
að koma með grein um þessi mál.
Ég vitna þá bara í máltækið að
sjaldan er góð vísa of oft kveðin.
Bændur hafa nú val um það hvort
þeir nota nýja landbúnaðarffamtalið
eða það gamla. Nýja ffamtalið er
mikið breytt og einfaldara í sniðum.
Allt nýtt er flókið til að byrja með
og það tekur sinn tíma að læra á ný
eyðublöð. Sundurliðun á tekjum og
gjöldum er mun minni og eyðu-
blöðum hefúr verið fækkað. Ekki
verður fjallað um eldra ffamtalið
hér en benda má á leiðbeiningamar
ffá því i fyrra, sem eingöngu mið-
uðust við það gamla. Gamla land-
búnaðarffamtalinu verður ekki
dreift til bænda en þeir sem vilja
frekar nota það geta nálgast það hjá
skattstofúnni eða hjá þeim sem sjá
um dreiftngu.
Lögaðilar em skyldugir til að
nota rekstrarffamtalið RSK 1.04.
Einstaklingar sem eru ekki með at-
vinnurekstur að neinu marki geta
talið ffam á netinu. Bændur geta
ekki nýtt sér veraldarvefinn ennþá.
Nýlegar breytingar
1. Mat á búfé til eignar er
breytt. Bætt hefúr verið inn „Verð-
launahross á 5.-13. vetri". Hross em
nú flokkuð í ellefú flokka. Nýir og
nýlegir flokkar em verðlaunahross,
fúlltamin hross, önnur reiðhross,
kynbótahestar og verðlaunuð kyn-
bótahross. Allir þessir flokkar mið-
ast við hross á 5. til 13. vetri.
Flokka þarf hrossaeign samkvæmt
þessu. Naut era nú talin með holda-
kúm en ekki geldneytum. Það er nú
birt á landbúnaðarffamtalinu.
2. Kaup á bústofni. Kaupverð
á keyptum bústofni má nú færa til
gjalda sé kaupverð á einstökum
grip undir 139.778 kr. Telji bónd-
inn að það sé hagstæðara að fyma
kaupverðið er það heimilt. Fyming
á kaupárinu skal þó aldrei vera
lægri en skattmat RSK. Bústofn
fymist á fimm ámm með jöfnum
árlegum fymingum með þeirri
undantekningu, eins og áður segir,
að fyming á kaupárinu skal aldrei
vera lægri en skattmat. Ef árleg
fyming er hærri en skattmat er ár-
leg fymingarprósenta 20% öll árin.
Ef skattmat er hærra en árleg fym-
ing verður að hækka fyminguna í
skattmat. Árleg fyming eftir fyrsta
árið verður þá 25% af kaupverði,
mínus skattmat kaupársins. Keypt-
ur bústofh færist sem eign með
öðmm bústofni á fyrstu síðu land-
búnaðarskýrslu eins og verið hef-
ur. Bókfært verð fymanlegs bú-
stofns færist til eignar eins og
framleiðsluréttur. Sjá mynd 1.
Eldri regla um færslu á keyptum
bústofni er ekki lengur í gildi.
Það má sem sagt ekki velja um það
hvor aðferðin er notuð, en það
mátti í fyrra. Með þessari breyt-
ingu em kaup á stóðhestum eða
öðmm kynbótagripum færð á eðli-
legan hátt á landbúnaðarframtal.
3. Ef búrekstur er seldur, í
heilu lagi eða hluta, og nýr eigandi
heldur áffarn búrekstri má ekki
telja söluna til skattskyldrar veltu.
Tilkynna skal skattstjóra þessi
eignaskipti þegar þau eiga sér stað.
4. í búvörasamningi um ffarn-
leiðslu sauðfjárafurða var bændum
gefinn kostur á að selja ríkissjóði
ffamleiðslurétt sinn (greiðslumark í
sauðfjárrækt) fyrir 15. nóv. 2001.
Bændur gátu valið um að fá greiðslu
í einu lagi, á tveimur ámm eða á
þremur ámm. Helmingur söluverðs
kemur til tekna á þessu framtali og
þar með er málið afgreitt skattalega.
5. Söluhagnað sem myndast
við sölu á framleiðslurétti má fyma
undir vissum kringumstæðum og
einnig má ffesta honum um tvenn
áramót. Þeir sem hætta búskap og
kaupa íbúðarhús til eigin nota geta
íbúðarhúsið um söluhagnaðinn, ef
þeir hafa verið alvöru bændur.
6. Upptaka nýrra búgreina.
Bændur sem fara í búháttarbreyting-
ar samhliða sölu framleiðsluréttar
mega lækka stofnverð nýrra eigna á
móti söluhagnaði. Nýja búgreinin
verður þó að vera rekin á jörðinni og
tengjast afnotum fasteigna á henni.
Kaup á gröfú, vömbíl eða þess
háttar falla ekki undir þessa reglu.
7. Nýtanleg töp frá fyrri ámm
em nú einungis átta ár. Tap ffá ár-
inu 1992 og eldri töp hafa ekki
lengur neitt gildi og hverfa hafi
þau ekki verið notuð. Nú tekur
átta ára reglan við. Tap mun
framvegis aðeins geymast í átta ár.
Ef þú átt tap ffá árinu 1993 og þú
notar það ekki nú fellur það niður.
8. Jarðskjálftabætur sem
greiddar em vegna altjóns fast-
eignar teljast söluverð hennar.
Tjónabætur vegna lausafjár-
muna sem notaðir em í atvinnu-
rekstri em skattskyldar á þvi ári
sem þær falla til. Aðrar jarð-
skjálftabætur í atvinnurekstri fær-
ast til skuldar ef viðgerðum er ekki
lokið, en eignfæra skal inneignir
vegna þessa. Þannig þarf ekki að
telja þær jarðskjálftabætur til tekna
sem greiddar em, fyrr en búið er
að gera við skemmdir. Sá hluti
bótanna er færður til skuldar.
Tekjufærslu á tjónabótum skal lok-
ið innan þriggja ára frá því að þær
vom ákvarðaðar. Tjónabætur
v/skemmda á íbúðarhúsi og lausa-
fjármunum sem em utan atvinnu-
rekstrar em ekki skattskyldar.
9. Greiða ber undantekninga-
laust í lífeyrissjóð vegna greiddra
launa til einstaklinga sem orðnir
em 16 ára eða eldri. Þá er miðað
við fæðingardag. Bændum ber að
halda eftir 4% af launum og skila
þvi til viðkomandi lífeyrissjóðs og
til viðbótar þarf að greiða 6% mót-
ffamlag til lífeyrissjóðsins. Mót-
ffamlag færist til ffádráttar á land-
búnaðarffamtal. Rétt er að geta
þess að sé greitt af launum ungl-
ings áður en hann verður 16 ára
skapar það ekki réttindi.
10. Bindandi álit. Leita má til
ríkisskattstjóra um álit í skattamál-
um, enda geti mál varðað vemlega
hagsmuni þess sem eftir slíku áliti
leitar. Greiða þarf sérstaklega fyrir
þetta álit.
Leiðbeiningar ríkisskatt-
stjóra, með dæmum, skýra
skattframtal mjög vel og því
ástæðulaust að fjalla hér um það
Rétt er að benda lesendum á að
lesa aðeins þær leiðbeiningar sem
tilheyra þeim blöðum sem verið er
að fylla út hveiju sinni.
Skatthlutfall og
■ tekna 2001
Skatthlutfail var í staðgreiðslu
38,76%.
(Tekjuskattur 26,08%, útsvar
ffá 11,24% til 12,7% eftir sveitar-
félögum).
Tekjuskattur félaga er 30% en
sameignarfélaga 38%.
Tekjuskattur bama er 6% af
tekjum yfir 86.451 kr.
Persónuafsláttur 302.940 kr.
(Ónýttur millifærist 90% milli
hjóna).
Hátekjuskattur er 7% af tekjum
yfir 7.730.000 kr. hjá hjónum en af
tekjum yfir 3.865.000 kr. hjá ein-
staklingi.
Eignarskattur. Af fyrstu
4.720.000 kr. greiðist enginn skatt-
ur. Af því sem umfram er greiðist
1,2%. Sérstakur eignarskattur,
0,25%, er af eign yftr 6.332.500
kr., ef ffamteljandi er innan við 67
ára að aldri.
Gjald í ffamkvæmdasjóð aldr-
aðra er 4.826 kr., tekjumark er
781.579 kr. (til 70 ára).
Fæðisfrádráttur er 478 kr. á
dag.
Launaframtal
Árið 2001 áttu allir launagreið-
endur að tilkynna launagreiðslur
mánaðarlega og síðan að skila
launamiðum, en eindagi þeirra var
8. febrúar 2002. í sjálfú sér er ekki
flókið að fylla út þá skýrslu. Fmmrit
skal sent til skattstofú ásamt launa-
ffamtali. Gert er ráð fyrir að laun-
þega sé sent samrit en bændur halda
einu fyrir sig. Ef launamiðar em
ekki vélritaðir skal nota kúlupenna
og skrifa fast þannig að öll þijú
eintökin verði greinileg. í reit 01
skal setja kennitölu. I reit 02 færast
vinnulaun en í reit 06 færast greiðsl-
ur til verkstæða og verktaka, bygg-
ingafyrirtækja, trésmíðaverkstæða
o.s.ffv. Allar fjárhæðir færast með
virðisaukaskatti á launamiða.
Jafnffamt skal færa hér allar greiðsl-
ur til þeirra sem stunda sjálfstæða
starfsemi eða atvinnurekstur, en
reikningar ffá þessum aðilum eiga
að vera á númeraðum eyðublöðum
með nafrii og kennitölu. I reit 22
færast greiðslur fyrir vömbílaakstur,
t.d. áburðarflutning og gripaflutn-
ing. í reit 30 skrifar bóndi fúllt nafn,
kennitölu og fúllt heimilisfang.
Frekari skýringar em prentaðar aft-
an á launamiða. Hér að framan hef-
ur aðeins verið minnst á þá reiti sem
bændur nota mest. Athygli skal vak-
in á því að reiknuð laun bama yngri
en 16 ára skal ekki færa á launa-
miða. Afdregin staðgreiðsla færist í
reit 71. Land-, tækja- og búfjárleigu
skal gefa upp á Greiðslumiða RSK
2.02 sem fæst hjá skattstjómm og
umboðsmönnum þeirra og skal
hann fylgja framtali. Allar fjárhæðir
á greiðslumiðum skulu gefnar upp
með virðisaukaskatti, auk þess sem
tilgreina ber virðisaukaskatt sérstak-
lega á greiðslumiðum. Launa-
greiðslur vegna ffamkvæmda, svo
og húsbygginga, sbr. húsbyggingar-
skýrslu, má ekki færa til gjalda. Sé
hluti launa til vinnufólks vegna
þessa skal aðeins færa til gjalda
þann hluta þeirra sem tilheyrir bú-
rekstrinum. Launagreiðendur sem
ekki færa sérreikning yfir fæðis-
kostnað launþega sinna mega draga
ffá tekjum sínum af atvinnurekstri
eða sjálfstæðri starfsemi 487 kr.
fyrir hvem heilan fæðisdag sem þeir
láta launþegum sínum i té fæði án
endurgjalds. Sama gildir um fæði
sem launagreiðandi lætur fjölskyldu
launþegans i té án endurgjalds enda
sé frítt fæði launþegans og fjöl-
skyldu hans hluti af launakjömm
hans. Teknamat er 900 kr. á dag.
Fyrningarskýrsla (Sjámynd 1)
í almennum búrekstri er árleg
fyming reiknuð samkv. eftirfar-
andi reglum:
Búvélar Lágmark Hámark 10% 20%
Útihús 3% 6%
Ræktun 3% 6%
Loðdýrabúr og skálar 3% 6%
Gróðurhús 6% 8%
Tölvur, skrifstofubún. 10% 20%
Borholur 7,5% 10%
‘Fymanlegur bústofn 20% 20%
*þó aldrei lægri en skattmat á kaupárinu.
Bændur hafa nokkurt val um
fymingarprósentu. þ.e.a.s. hún
verður að vera á því bili sem há-
mark og lágmark gefa tilefni til.
Heimilt er að breyta fymingarpró-
sentu árlega.
Almennt em biffeiðar ekki eign
búsins heldur einkaeign og færast
því á skattffamtal. Lækka skal það
verð sem fært er inn á skattframtal
um 10% árlega. Notuð er fost
fyming (nú 303.000 kr.), sem
ríkisskattstjóri gefur upp árlega.
Bílar og önnur einkaeign em al-
mennt ekki háð ákvæðum um sölu-
hagnað eða sölutap. Allar eignir i
atvinnurekstri, hvort sem það er
landbúnaður eða annar atvinnu-
rekstur, em hins vegar háðar
ákvæðum varðandi söluhagnað eða
sölutap, þegar og ef eignir sem not-
aðar em í atvinnurekstri em seldar.
Gerð fyrningarskýrslu
Ekki em nein tengsl á milli fast-
eignamats og fymingarskýrslu. Það
má sem sagt ekki nota fasteignamat
sem fymingargrunn fyrir ný útihús.
Aftur á móti er fasteignamatið notað
þegar eignir em skráðar á bls.l á
landbúnaðarffamtalið, og gildir það
um allar fasteignir. í þeim tilfellum
þegar hús er í byggingu og það
hefúr ekki verið metið til fasteigna-
mats er nýja húsið fært á kostnaðar-
verði, eða réttara sagt bókfærðu
verði. Þá ætti að vera ljóst að við
gerð fymingarskýrslu kemur fast-
eignamatið ekkert við sögu.
Á mynd 1 er sýnd handunnin
fymingarskýrsla. Þar sem töluvert
tap er fyrir hendi er valin sú leið að
fyma eignir um lágmarksfymingu.
Utihús 3%, ræktun 3% og vélar um
10% og skrifstofúáhöld um 10%.
Ekki þarf að nota sömu fym-
ingarprósentu fyrir allar eignir í
sama flokki. Vélar má fyma um
hvaða % sem er á bilinu 10 til 20%.
Rúllupökkunarvél er keypt á
600.000 kr. án VSK. (Með VSK
747.000 kr.). Hún er fymd um 15%
einungis til að benda á að nota má
mismunandi fymingarprósentu.
Verðlaunaður kynbótahestur var
keyptur árið 2000 á 2.000.000 kr.
og var færður á fymingarskýrslu.
Árleg fyming er 400.000 kr. á ári,
sem sagt 20% árleg fyming. Skatt-
mat á slíkum gæðingi var þá
300.000 kr. Skattmatið er lægra en
eins árs fyming og þá er í lagi að
færa þetta svona. Ef skattmatið væri
hærra en árleg fyming, t.d. 500.000
kr., þá hefði þurfl að fyma um þá
upphæð fyrsta árið.
Rúllupökkunarvél var seld á
120.000 kr. án vsk (149.500 með
vsk). Bókfært verð hennar á síðustu
fymingarskýrslu var 78.150 kr. og er
það hækkað upp með verðbreyting-
arstuðli 1,0861 og þá hækkar upp-
hæðin í 84.879 kr. Söluverð var
120.000 kr. og þá er mismunur sölu-
hagnaður35.121 kr. Sjámynd 1.
Nú skal skýrt betur hvemig
fymingarskýrslan er unnin.
Bytjað er á því að færa af
gömlu skýrslunni yfir á þá nýju.
Dálkar 5 og 11 á gömlu skýrslunni
.7?a'r> 7ð»í}*r’ J
...... .....................~n--

Fyrningarskýrsla árlð 2001
Fylgiskjal moð skattfrnmUili 2002
• Sx i Kauo íWt*4»í»gwv}*ffiri*<ognaÖt!j*» i *4<* þm* 91/12 2000 Fe*<gn&t t/mnQar samtat* 3I/1?.»»0 Fyrt'infiaro'unrer Í001 ö* t.U00l) * FttnwkriAðfu Vrrw»fi*r 2001 (<XtJ*ll) 'Aeðtwyttv ; Fyrr- 2001 i «Mt)-0-4) i iuedtó 2<¥)1 «* * l») Fi»ngn«t rytmngiu SAmfiií* íll.’ie 5)001 («■**•» io> I? Uðktsen vt»ð 81,'!Í ZðOI iS-11)
f/d/ihu± ?V3toS f0b 003
93-5. 3 öö / D/5. fX •> ! 3 30. Y?£ 8 3 6 Y 78 179.35'
W. D5H 1Y.PV8 /30 t/b /03 O/Y ! 3 3. b/g /0(633 /3 W3
23 59. exi 3&70S í 3 f. ??' 2? VK 3/. 5S-/
?5 347 55. 193 l/. fJH 6V190 í 3 2. vss | 6,6 975 7S 0*)0
iics 09 9 foj. U3Í 7. Zlo. S/5 10.69 ?. 5/2. 7 fts. 996 j 3 3/5 V3x\ g.265. Vai 2.//VI III
/0.9M3V g. //0 //. 9)H S/t g. gtV.9U 2V6 9S/ 3 5? ?VS 9. 292 732 3 itl 0(5
4 i
tkciaá ÍancL l.óttevi t.gtj./n 0 02'/ >/0 /?. t/s o 2.070. s/i 27M 72 V
j/lhuS éj (2 .9 Ob. S6l)
l/y/OTL i
Eorsm/aU* ; Si 533.SU t/ns?9 5?t. ?Vi sio.tn / \ ^ 520. V?)
| is ?S. /46' i?.bV9 tt. 63? ?s. Y?y / \ \ ?3 V?r 8 70»
“t4r7kdY<*4cuu- 8J iWst éo/. COS 73 x. sts 6S1. zn b59 271 73.25)
StfótnUsrriU* 4 88 >91 S51 SÍ3.39Í 3/4 639 ZMMt / y 2tv. 9St 37. 443
2>S<3XfaA.U*1 4o 39\ 083 363. 77* Vli. 9lb 3 fifW 1V vF SSV. *3V Yi
j)m(ik}1o73fek. /////311 Y3á. 1V6 5ZI.YUS V7J. Í0O / vVT) / //73. 8ao 53. 4Vy
//r.vec 59. t/5 53 653 I Y f 53 (*3 s. 9/1
QfyirMr . . ;*» fSboi Tf.evx 91 971 >3 67S || / f3 675 9.197
italWrm i/i' 9* 3/f). V57 179. b// >70. 935 /4S.0H \ / 70 331. /69 W 760
Jtfi/kuitaniui 93 HÍJ33 U fSY •gt 71. 6/a /o 78. 9o. 7(1 9c 7i'
'PraXt**uH Hr 3.0U25/ f0Y. 5>f i m /??/ g?3. 790 JO 5/t. Hv? l 057 23? (033. 233
i//h Wí ////é.sti /. Z/2. 571 YfS. 03/ í/0 787. 337 bob.ltt 4*6 2 ev
Pr«i u/J ugt/ \ 9s 2 fOZ fU + /23. /30 3. OVf Sf 3 /1 19. /31 )0 309. 9St : ?*o i.say 7f f
ctJj/þ/rA trM*99 3/} osh ?a. 263. 7/. S 6 ? 70 21. ZM /06. /S9 707 738
oo 350. o Þð 3 S.0OO 3 ta./iS 3í 0/9 7p 3 8 07*7 76 3oy )oe
£)Oo )S 10. oov 9 O- Oao S/O- OCO
/0.3/goVo S.oit. Veo to 9S/ (31 S. V97. W? 3SS361 SVYW 6. )V/ 351 V(/( 21V
4f> fbrv/a?)
Irarr) /aj'-Uu r< élcu j 2 acé. oo o 2.000 ooo 800.000 Y00.O0C -/ 200.000 Soo 000
g.ooo.ooo *4oO. ooo 2.000.000 Yoo-ooo 2o Wo 0»o 80O.00C /300.000
JfC* cao Y. 000.000 /■Zooooo ioúoa 8-CCO.oct, 7.000.004?
Uuxt dbta. 1 *.<f2aa/9S?f) \ * Wt« ib. OY3)
jówyafí o)

JÓa/o a 7/760 yX /, oii/ - Sjt JJS d
..................Sél*<*7cU /3£>.c»a k. /Y. /■?*) r 7 js. /a7&) j&cHuA*f/74?j4^
íí'l4*4

OðMninoir um utfylUr»ou og úr tðgum Ofi rsgfugerð. *já bakbiið