Bændablaðið - 25.06.2002, Qupperneq 6

6
BÆNDABLAÐIÐ
Þriðjudagur 25.júní 2002
Bændablaðið er málgagn
íslenskra bænda
Staða
Byggðastofnunar
Frá örófí alda hafa landbúnaður og landsbyggð verið
samþætt og svo er enn, þrátt fyrir að góðu heilli sé nú orðin
fjölþættari öflug atvinnustarfsemi víða á landsbyggðinni.
Landbúnaðinum er eigi að síður mikilvægt að lands-
byggðin eflist og haldi sínum hlut í atvinnutækifærum,
tekjum og hvers kyns þjónustu við íbúana. Jafnvægi í
byggð landsins er þó ekki einkamál landbúnaðarins heldur
sameiginleg stefna þjóðarinnar staðfest á Alþingi, m.a. með
lögum um Byggðastofnun. Þau lög fá stofnuninni það
mikilvæga hlutverk að vinna að eflingu byggðar og
atvinnulífs á landsbyggðinni og skal stofnunin m.a. vinna
að undirbúningi, skipulagi og fjármögnun verkefna og
veitingu lána til eflingar atvinnu og nýsköpunar. Stofnunin
skal einnig skipuleggja og vinna að atvinnuráðgjöf og
fylgjast með þróun byggðar.
í þeim fólksflótta af landsbyggðinni og samþjöppun
folks, fjármagns og valds á suðvesturhominu sem við blasir
er starf Byggðastofnunar því afar mikilvægt og brýnt að
um það sé sátt og eining. Ekki skal hér lagður dómur á
störf stofnunarinnar en mörgum mikilvægum verkefnum
hefur hún lagt lið og má m.a. nefna að ábyrgð hennar á
afurðalánum sauðfjár gerði hefðbundna slátmn sauðfjár á
liðnu hausti mögulega. Vegna mikilvægis Byggðastofnunar
er afar dapurlegt og raunar óþolandi fyrir landsbyggðina
hvemig til hefur tekist um stjómun stofnunarinnar á liðnum
mánuðum. Ætla má að deilur stjómenda hafi hamlað
störfum og rýrt traust á stofnuninni og getu hennar til góðra
verka. Því virðist skynsamleg sú ákvörðun stjómar-
formanns og forstjóra að draga sig í hlé og gefa öðmm kost
á að skapa stofnunninni þann sess sem henni er ætlaður
lögum samkvæmt.
Breytingar í yfirstjóm em þó engin trygging fyrir að
stofnunin ræki sitt hlutverk með sóma. Þar þarf margt fleira
að koma til. Stofnunin þarf aukið fjármagn og trausta
fjármögnun til nokkurs tíma. Þá er hæft og ánægt starfsfólk
lykill að árangri þessarar stofnunar sem annarra og
fjárhagsleg og stjómskipuleg festa eðlileg krafa starfs-
fólksins. í lögum um Byggðastofnun er gert ráð fyrir
atvinnuráðgjöf í samstarfi við atvinnuþróunarfélög,
sveitarfélög og aðra. Þannig gerir löggjafinn sér grein fyrir
að samstarf við heimaaðila á hverjum stað er lykill að
staðbundnum árangri og á því hljóta nýir stjómendur
stofnunarinnar að taka fullt mark. Síðast en ekki síst verður
stjórnunarfyrirkomulag stofnunarinnar að vera skýrt, en af
fréttum síðustu vikna að dæma er óljóst hvort stjóm
stofnunarinnar eða iðnaðarráðherra raunverulega tekur
mikilvægustu ákvarðanir. Slík óvissa er enn varasamari
vegna þess að við flutning stofnunarinnar út á land skapast
aukin hætta á togstreitu milli iðnaðarráðuneytis og
Byggðastofnunar um verkefni og völd. Byggðastofnun
hefur augljóslega mikilvægu og vaxandi hlutverki að
gegna. Það er á ábyrgð stjómvalda og þá ekki síst iðnaðar-
ráðherra að skapa stofnuninni þau starfsskilyrði að henni sé
kleift að gegna hlutverki sínu með meiri sóma en verið
hefur síðustu mánuði. AT
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og
fjölmargra annarra er tengjast landbúnaði. Bændablaðinu er dreift ókeypis til
þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 4.200 en sjötugir og eldri greiða kr. 2.000.
Sími: 563 0300 - Fax: 552 3855 - Kt: 631294-2279 Ritstjóri: Áskell Þórisson (ábm.)
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason, blaðamaður: Sigurdór Sigurdórsson
Netfang blaðsins er bbl@bondi.is
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins
Nr. 156
Blaðinu er dreift i 6.400 eintökum.
Dreifing: íslandspóstur.
ISSN 1025-5621
Landsmót hestamanna hefst á Yindheimameium föstudaginn 2. júlí
og stefnir í að verða eitt umfangsmesta landsmótið til þessa.
Fullyrða má að enginn einn viðburður hér á landi dragi að sér
annan eins fjölda útlendinga og Landsmót hestamanna. Þúsundir
erlendra áhugamanna um íslenska hestinn koma á landsmótið, sumir
bara til að horfa á sér til ánægju, og aðrir til að
kaupa hesta og fylgjast með framþróun í
hrossarækt á Islandi. Um leið er mótið
fjölskylduhátíð hestamannsins. Eins og gefur að
skilja er landsmótið mikið fyrirtæki og tekur
undirbúningur þess mörg misseri. Því til
sönnunar má nefna að undirbúningur lands-
mótsins sem haldið verður á Hellu eftir tvö ár er
hafinn fyrir nokkru.
Ómetanleg kynning
Lárus Dagur PáJsson er ffarn-
kvæmdastjóri Landsmóts hesta-
manna á Vindheimamelum. Hann
segir að landsmótin séu stærsta aug-
lýsingin sem íslenski hesturinn fær.
Til mótanna kemur fjöldi útlendinga
og er þar um að ræða fólk sem eltir
alla viðburði í kringum íslenska
hestinn. Hér á landi fái þetta fólk að
sjá íslenska hestinn eins og hann
gerist bestur og fallegastur í sínum
heimkynnum. Þetta fólk er líklegt til
að kaupa hesta eða ferðast um
náttúm landsins á hestbaki.
„Þess vegna er það mjög
mildlvægt að halda áfram að halda
landsmótin annað hvert ár en ekki
íjórða hvert eins og áður var. Ef við
hugsum um allt það sem liggur undir
í ferðaþjónustu varðandi landsmótið,
í greininni sjálfti og öllum þeim
iðnaði og þeirri verslun sem á sér
stað varðandi hestamennskuna, þá er
það lykilatriði að menn nái að setja
upp þessi mót með þeim hætti að þau
beri sig tekjulega. Það gerist með
aðgangseyri fyrst og ffemst. Hveiju
móti fylgir fjárhagslega áhætta
vegna þess að veður og vindar geta
ráðið miklu um hver aðsóknin
verður. Ef veður er gott koma
þúsundir manna á mótið en ef það er
rigning og rok koma færri íslenskir
gestir. Utlendingamir sem ætla á
mótið em komnir til landsins og
munu því mæta hvemig sem viðrar.
með
vaming
eins og
reiðtygi,
fatnað og
annað sem
viðkemur
hestamennskunni."
Gífurleg undirbúningsvinna
-Eru margir í fullu starji við
undirbúninginn ?
„Noklcur hluti vinnunnar er sjálf-
boðavinna. Framkvæmdanefndin
vinnur mikið starf en ég er sá eini
sem hef verið í fullu starfi við undir-
búninginn. En nú á síðustu vikunum
em það tugir manna sem vinna baki
-Hvenær hófst undirbúningurinn
fyrir landsmótið í sumar?
„ Eg kom til starfa í febrúar
síðastliðnum en ffamkvæmdanefnd
skipuð fúlltrúum ffá nokkmm hesta-
mannafélögum á Norðurlandi tók til
starfa í miðjum júní í fyrra og hefúr
lagt helstu línur. Fyrir þann tíma var
stofnað félagið Landsmót hesta-
manna ehf. (Lm ehf.) sem er í eigu
Bændasamtaka Islands og Lands-
sambands hestamannafélaga. Því
félagi er ætlað að reka landsmótin í
ffamtíðinni. I stjóm þess félags em
þeir Sveinbjöm Sveinbjömsson,
Sigurgeir Þorgeirsson og Pétur J.
Eiríksson. LM ehf. gerði samning
við Vindheimamela sf. um að reka
þetta landsmót á Vindheimamelum í
ár. Verkefnisstjóm Vindheimamela
hefur borið hitann og þungann
af verklegum framkvæmdum á
staðnum ásamt hestamannafélögum
í Skagafirði. Það þurfti að endurgera
vellina, stækka áhorfendasvæðið og
lagfæra byggingar. Þama var lagt
stórt og mikið torg sem á verður
þjónustusvæði fyrir veitingar og
skemmtanir. Veitinga- og skemmti-
tjöld verða í tæplega 1200 fermetmm
og eins og útlitið er í dag má búast
við að þama verði ýmsar verslanir
LANDSMÓT
2002
brotnu við að klára dæmið. Svo em
það auðvitað hrossaræktendur sem
em með aðalsýninguna á mótinu
sem em kynbótasýningamar. Þar
kemur ffam sú mikla breidd og allt
það besta sem úl er í íslenskri hrossa-
rækt. Þeir em búnir að standa í
undirbúningi mánuðum saman úl
þess að geta komjð með viðkomandi
hest ffam á réttu augnabliki. Fróðir
menn telja að sjaldan eða aldrei hafi
komið fram jafti stór hópur afburða
hrossa og nú. Það er því erfitt að
segja til um hve margir komi að
undirbúningi mótsins. Eg geri ráð
fyrir að starfsmenn á móúnu sjálfu
verði um eða yfir tvö hundmð þegar
allt er talið.
-Liggur fyrir hvað mótshaldið
kostar?
„Að sjálfsögðu liggur fyrir fjár-
hagsáætíun fyrir mótið. Við miðum
fjárhagsáæúunina við að mótsgestir
verði ekki færri en 6 þúsund, þó við
viljum að sjálfsögðu sjá mun fleiri.
Þá emm við með öfluga styrktaraðila
sem em Flugleiðir, Islandsbanki,
Toyota, Vífilfell og Eimskip. Að-
gangseyrir er 7.500 krónur fyrir
fullorðna og þá emm við að tala um
alla mótsdaga. Síðan lækkar hann í 6
þúsund krónur kl. 23.00 á föstu-
dagskvöld og í 3.500 krónur á
laugardagskvöldinu. Fyrir unglinga
er aðgangseyrir aðeins 1.500 krónur
en ffítt fyrir 12 ára og yngri. Þess
vegna er landsmóúð afar fjölskyldu-
væn skemmtun. Sem dæmi má
nefna að ekkert gjald er tekið fyrir
tjaldstæði. Hin ýmsu hestamanna-
félög æúa að slá upp tjaldbúðum
fyrir sína félaga og svo em góð tjald-
stæði fyrir almenning."
Fjölskylduhátíð
-Þið óttist ekki unglingafár eins
og stundum verðurá útihátíðum?
„Við emm ekki að markaðssetja
móúð sem útihátíð. Við leggjum
mikið upp úr því að vera með fjöl-
breytta skemmtidagskrá. Þama
verða tónlistarmennimir KK og
Magnús á fimmtudagskvöld, Stuð-
menn á föstudagskvöldið og Papar á
laugardagskvöld. Að auki verður
mjög fjölbreytt skemmúdagskrá á
svæðinu, en þar má t.d. nefna Karla-
kórinn Heimi og Álffagerðisbræður.
Einnig verður leikvöllur á staðnum
og boðið upp á bamapössun og
óvæntar uppákomur sem munu
vekja athygli. Þetta er fjölskyldu-
hátíð hestamannsins."
-Er þetta landsmót viðameira og
glœsilegra en nokkru sinnifyrr?
„Eg þori ekkert að segja um það.
Hins vegar höfúm við og munum
leggja okkur alla ffam um að hafa
þjónustu fyrir mótsgesú sem allra
besta. Láta þá dagskrá sem tengist
hestum ganga upp og vera á úma.
Bjóða upp á fjölbreytt og menningar-
leg skemmúatriði. Að móúnu loknu
verða aðrir að dæma um það hvort á
Vindheimamelum hafi farið ffam
glæsilegasta Landsmót hestamanna
úl þessa."
Um þúsund hross
-Við höfum verið að tala um
mannfólkið. Snúum okkur aðeins að
þeim sem allt snýst um, hestunum.
Verða þeir fleiri á þessu móti en
áður hefur verið?
„Það kæmi mér ekki á óvart, án
þess þó að ég vilji fullyrða nokkuð
um það. Við reiknuðum það saman
einhvem úmann að það gætu orðið í
kringum eitt þúsund hross sem fram
koma á móúnu. Lágmörkin úl að
komast á móúð hafa að vísu verið
hækkuð í ýmsum greinum, eins og
skeiði og tölú. Sömuleiðis þurfa
kynbótahross hærri einkunnir til að
komast inn en áður hefur verið. Þetta
gæti orðið til einhverrar fækkunar
hrossa. En það má heldur ekki
gleyma því að ffamfarir í hrossarækt
hin allra síðustu ár eru miklar og
koma þama á móti og því er alveg
eins líklegt að kynbótahross á þessu
landsmóti verði fleiri en á síðasta
móú.
Láms Dagur segist í lokin vilja
skora á fólk að koma í Skagafjörðinn
og mæta á landsmótið. Fjölskyldu-
fólk sem hefur áhuga á hestum fær
ekki aðra daga betri en landsmótið.
Stemningin á landsmótum er einstök
og fyrir henni er rík hefð og hann
segist ekki hafa ástæðu úl að æúa
annað en að svo verði áffam.