blaðið - 06.05.2005, Page 18

Rósir
Ekki bara fallegar -
Blóm eru hluti af daglegu mataræði
víða um heim. Austurlenskir réttir
skarta margir litríkum blómum eins
og rósum og þær einkenndu glæsileg
veisluhöld Rómveija til foma. Rósir
hafa verið nýttar til matar í þúsund-
ir ára, ekki síst vegna næringargildis,
en rósir eru sérstaklega C-vítamínrík-
ar og bragðgóðar. Rósir hafa einnig
þótt góðar til lækninga um aldir
og hafa dugað vel til að slá á kvilla
eins og harðlífi og minnisleysi. Þá er
sagt að hermenn Napóleons hafi lagt
rósablöð, sem soðin voru í hvítvíni,
á skotsár til að draga úr líkum á blý-
líka bragðgóðar
eitrun. Fjöldi tyrkneskra eftirrétta
skartar rósablöðum, rósavatni eða
rósasírópi en rósavatn nýtur sér-
stakra vinsælda í matargerð nútím-
ans. Rósablöðin er einfalt að nálgast
og nota en þau em sérstaklega góð
í salat, fara vel með hnetum og þau
má einnig nota í pestó. Þau er einna
helst að finna í sérverslunum eins og
í Heilsuhúsinu og Sælkerabúðinni á
Suðurlandsbraut en samkvæmt laus-
legri könnun Blaðsins er erfiðara að
finna rósasíróp. Fyrir þá sem vilja
útbúa það sjálfir er bent á íjölda upp-
skrifta á netinu.
Rósasalat:
Handíylli pistasíu-hnetur
Handfylli pekan-hnetur
Lambhagasalathöfuð
1-2 rauð rósahöfuð
Saxið hnetumar, rífið niður sal-
atið og blandið saman í skál.
Tínið rósablöðin af stilkinum og
snyrtið af hvítu endana. Klippið
rósablöðin í strimla og blandið
saman við salatið eftir smekk.
Skiljið nokkur blöð eftir og notið
til skreytingar.
Salatsósa:
Hálfur bolli sítrónusafi
Hálfur bolli hunang
Einn bolli ólífuolía
Einn bolli myntulauf
Klípa af salti
Blandið öllu nema ólífuolíunni
saman í matarvinnsluvél og hrær-
ið þar til blandan er vel þétt. Bæt-
ið þá ólífuolíunni varlega saman
við í samfelldri bunu. Saltið eftir
smekk.
LTAPSTELPUf
stöðvar
VlV I C K L A N D
SPA & PITNESS
WWW.ISF.IS SÍMl 561 5100
DAGS. NÁMSKEIÐA:
9.MAÍ - 3.JÚNÍ... 6.JÚNÍ - l.JUU
8cP
|ji
Bp m HjKBB
föstudagur 6. maí 2005 I blaðið
Blaðið kynnir:
Besta Shiraz
vínið í Kaliforníu,
fjorða arið i roð
Delicato fiölskyldan er einn
af elstu vínframleiðendum í
Kailifomíu. Sikileyingurinn
Gasparé Indelicato stofnaði
fyrirtækið Delicato í Kalifomíu
árið 1935. Undir stjórn þriggja
sona hans, Tony, Frank og Vince,
hefur íyrirtækið tekið stórstígum
framfómm og vakið verðskuldaða
athygli fyrir framleiðslu sína
undanfarin ár. Fyrirtækinu
hlotnaðist sá heiður að vera kosið
vínframleiðandi ársins 2003 í
Kalifomíu. Þetta er sérstakur
heiður, þar sem framleiðendur
Kalifomíu kjósa hann úr sínum
röðum.
Hinn virti vínrýnir, Robert
Parker, hefur séð ástæðu til að taka
sérstaklega fram að Delicato vínin
væm góð viðbót við gæðavínflóm
Kalifomíu.
Delicato Shiraz er dumbrautt,
með angan af grænum pipar og
lakkrís. Afar góð fylling. Það er
með kraftmiklu bragði með keim
af leðri og í löngu eftirbragðinu
kemur fram bragð af blábeijum og
vanillu. Margverðlaunað vín.
Vínið er kjörið með grillmat og
piparsósa á einstaklega vel með.
Vínið er einnig afar gott með
þroskuðum ostum.
Viitu borða það SðlTia
alla ársins hring?
Það er ævintýri líkast að ganga inn í grænmetis- og ávaxtadeildir matvöruversl-
ana og sjá breiður af litríkum innfluttum matvælum frá öllum heimsins hornum.
Fyrir nútíma íslending er ekki nóg með að norðlæg lega landsins skipti litlu
máli lengur, heldur virðast árstíðirnar einnig hafa runnið saman í eina. Jarðar-
ber í desember, nýjar kartöflur í júní og gulrætur í maí - ekkert er ómögulegt.
Náttúran virðist hafa lotið í lægra haldi fyrir uppfinningasömum manninum.
Þó eru fjöldamargar ástæður til þess að stilla innkaupin saman við árstíða-
bundna uppskeru.
Nokkrar góðar ástæður til að borða árstíðabundin matvæli:
...bragðast betur í réttri árstíð
Maturinn er bragðmeiri og fyllri,
enda getur frost í jörð eða sterk-
ir sólargeislar síðsumarsins haft
mikið að segja um næringargildi.
...er hollari í réttri árstíð
Betra er að borða léttan mat á
sumrin þegar sólin gefur aukna
orku og feitari á veturna þegar sól-
ar nýtur ekki.
...er umhverfisvænni
Árstíðabundinn matur í stórmark-
aðnum er venjulega ræktaður
í næsta nágrenni og því fylgir
minni flutningskostnaður og
minni mengun. Að sama skapi
þarfnast árstíðabundin uppskera
mun minni aukaefna í ræktun.
...er ódýrari
Mikið framboð af sömu vörunni
dregur úr verði og árstíðabund-
inn matur er venjulega í miklu
magni á uppskerutíma. Af hveiju
að kaupa öskju af blábeijum á 500
krónur í febrúar þegar þau má fá
ókeypis í fótufyllum í ágúst?
...styður við innlendan markað
Árstíðabundinn matur kemur oft-
ast í miklu magni úr nánasta um-
hverfi. Aukin eftirspurn styrkir
innlenda markaðinn.
...dregur úr sóun
Mikið magn af vöru, eins og t.d.
beijum á góðu verði eða ókeypis
úr skauti náttúrunnar, hvetur
til hugmyndaflugs um geymslu-
aðferðir. Uppskeruna má borða
ferska, sultaða, saftaða, frysta og
þurrkaða, og geyma til vetrarins.
...eykur fjölbreytni í matargerð
Þegar leitað er eftir þeim mat sem
er ferskur hverju sinni hvetur það
til fjölbreytni í matargerð og sam-
setningu þar sem hver uppskeru-
tími býður upp á nýjar uppskriftir
og ferskt bragð.