blaðið - 12.10.2005, Blaðsíða 24
241 VIÐTAL
MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 2005 blaöiö
Kristinn R. Ólafsson um œskuárin, íslenska tungu, bókmenntir, listir og norðanrembu
íslenskan stœrsta atvinnutœkið
„Sumum finnst ég tala gott mál, öðrum finnst ég tilgerðarlegur. Ég viðurkenni að ég get verið tilgerðarlegur en þar er ég oft að reyna að vera sposkur."
Kristinn R. Ólafsson, fréttaritari, rit-
höfundur og þýðandi, hefur verið
búsettur í rúm 30 ár á Spáni, lengst
af í Madríd. „Ég hef aðlagast Spáni
að því leyti að ég er Spánverji í lifn-
aðarháttum,“ segir Kristinn. „Ég veit
ekki hver munurinn er á því að vera
Islendingur og Spánverji hvað hugar-
far varðar. Hver og ein manneskja er
eyland og því er erfitt að alhæfa um
fólk. Ég vona að ég móðgi ekki Islend-
inga með því að segja að ég held að
það sjáist á þeim að ekki eru nema
60 ár síðan þeir komu á mölina. Þeir
eru ekki ókurteisir en í háttum skort-
ir þá stundum gamalgróna siðfágun
evrópska borgarbúans. Þeir gleyma
til dæmis oft að bjóða góðan dag og
iðulega kveðja þeir ekki. Fyrir mörg-
um árum bauð ég góðan dag þar sem
ég var staddur í lyftu í Breiðholti. Mér
mætti furðu lostið augnaráð.“
Hvernig finnst þér Reykjavík sem
borg? Þegar þú kemur hingað hugs-
arðu þá aldrei með þér: Mikið er nú
Madríd falleg borg samanborið við
Reykjavík?
„Nei, ég hugsa ekki þannig. Þegar
ég kem til Reykjavíkur þá er ekki
einsog ég sé að koma til Búdapestar
í fyrsta sinn. Ég hef þekkt þessa borg
frá æskudögum. Hún er mikið flæmi
og tekur jafn mikið pláss og stórborg.
Á köflum er hún illfær gangandi fólki.
Eitt sinn gerði ég tilraun til að fara fót-
gangandi niður Ártúnsbrekkuna. Ég
komst í ógöngur, varð að snúa við og
koma mér upp í strætó. Annars er
Reykjavík skemmtileg borg og gamli
bærinn er fallegur, fyrir utan tyggjó-
sletturnar. Islendingarnir eru ákaf-
lega tuggnir."
Stór að innan
Þú ertfceddur í Vestmannaeyjum. Mér
er sagt aðfaðir þinn hafi verið rigfull-
orðinn þegar þúfæddist.
„Faðir minn, Ólafur Ástgeirsson,
fæddist árið 1892 og átti fjögur börn
með fyrri konu sinni. Eftir dauða
hennar kvæntist hann móður minni
sem var miklu yngri en hann. Hann
stóð nákvæmlega á sextugu þegar ég
fæddist. Ég segi stundum að það vanti
eina kynslóð ofan á mig í karllegg og
þess vegna sé ég stór að innan en ekki
að utan. Það hefur aldrei verið vanda-
mál í mínum huga að vera lágvaxinn.
Eitt sinn bjó ég til limru:
EfValgerði vangað égfengi,
ég veit að húnynni mér lengi.
Því þótt að utan égsésmár,
égaðinnan erhár
á við alstœrstu ogfrœknustu drengi.
Hver erþessi Valgerður?
„Ég þurfti að stuðla, þannig varð Val-
gerður til.“
Fannstu fyrir því að eiga fóður sem
var mjögfullorðinn oghálfsystkinisem
voru svo miklu eldri en þú?
„Þessar sérstöku aðstæður að fæðast
öldruðum föður fyrir tið sjónvarps
í htlu fiskiþorpi mótuðu mig. Faðir
minn var bátasmiður. Hann notaði
engar teikningar við smíðarnar, hafði
svo glöggt smiðsauga að hann þarfnað-
ist þeirra ekki. Lagði kjölinn og byrjaði
og ég hélt við hjá honum. Hann hafði
lært þessa aðferð hjá föður sfnum sem
hafði lært hana af Færeyingum.
Ég ólst upp sem einbirni, kynnist
hálfsystkinum mínum svo að segja
ekkert nema síðustu árin. Ég fann ekk-
ert fyrir því að vera einbirni. Ég hef
alltaf verið sjálfum mér nógur, þótt
ég sé félagslyndur og mannblendinn
þegar svo viíl vera. Eg kann best við
að vinna einn, vera einn að garfa. Hér
fyrr á árum var ég stundum uppi á
fréttastofu RÚV og mér fannst erfitt
að einbeita mér innan um fólk af því
ég hafði vanið mig á það að vinna einn
úti f horni.“
Faðir þinn dó þegar þú varst 13 ára,
það hlýtur að hafa verið mikið áfall.
„Auðvitað var það áfall en einhvern
veginn skrönglaðist maður í gegn-
um það. Mér varð ekki meint af því
í sjálfu sér. Þetta var bara lffsins
saga. Dagurinn sem hann dó er inn-
prentaður í mig. Pabbi lá heima, vinir
hans komu allir og ég man að húsið
var allt uppljómað. Héraðslæknirinn,
Örn Bjarnason, var kallaður til. Ég
hitti hann mörgum árum síðar og
sagði honum að ég myndi mjög skýrt
eftir þvf að hann hefði vitjað pabba
þegar hann dó. Hann sagði: „Já,
hann átti því láni að fagna að deyja
umkringdur vinum sfnum“. Þetta
var rétt. Föður mínum var ekki stung-
ið í samband við vél í sótthreinsuðu
umhverfi. Hann fékk að deyja heima
hjá sér. Sem minnir mann á að dauð-
anum er úthýst í nútlmaþjóðfélagi.
Hann þykir ekki hluti af eðlilegu
ástandi lífsins.“
Orðknár peyi
Þú ert mjög orðhagur maður og mikill
tungumálamaður. Hvaðan koma þess-
ir hæfileikar?
„Faðir minn var vinamargur mað-
ur. Það var alltaf mikill gestagangur
á Brimbergi þar sem ég átti heima og
menn sátu daglega að kaffispjalli. Ég
sat oft og hlustaði á það sem sagt var.
Mér er sagt að ég hafi verið orðknár
peyi. Sjálfur geri ég mér enga grein
fyrir því. Tungumál hafa alltaf legið
vel fyrir mér. Það er gáfa sem er ekki
manni sjálfum að þakka. Ég hef rækt-
að hana. Ég veit samt ekki hvort ég er
betri í tungumálum en aðrir.“
Mér er sagt að þú hafir verið afburða
latínumaður, hvað heillarþig við latín-
una sem flestir líta á sem dautt mál?
VERÐLISTINN
ÚTSÖLUMARKAÐUR
Opiö 12-18
2.HÆÐ
ÚTSÖLUMARKAÐUR
EXO
DALIA
Opið kl. 12-18
mán.-föstud.
FAXAFEN 12
Verðlistans er í Fákafeni 9, efri hæð
Síðasta vikan ______
—vepílUsHjui v/Laugalæk • sími 553 3755