blaðið - 12.10.2005, Blaðsíða 32

32 I MENNING
MIÐVIKUDAGUR 12. OKTÓBER 2005 blaöið
Saga sem
,Við Thelma hittumst fyrst fyrir
tveimur árum og þá rakti hún sögu
sína fyrir mér. Hún var það sláandi
að mér fannst hún hiklaust vera efni
í viðtalsbók. Thelma þurfti nefni-
lega ekki aðeins að þola kynferðis-
ofbeldi af hendi föður síns, heldur
líka einelti bekkjarsystkina sinna
og afskiptaleysi skólayfirvalda og ná-
granna,“ segir Gerður Kristný sem
er höfundur bókarinnar Mynd-
in af pabba - Saga Thelmu
sem Vaka-Helgafell gefur
út. „Síðan fjallar bókin
líka um skammarlegt
dómsmál og það hvern-
ig Thelma náði sér aftur
á strik og verður þessi
sterka kona sem hún
er núna. Ég var síður
en svo á höttunum
eftir efni í viðtals-
bók, enda var ég í
fullu starfi þegar
við hittumst auk
þess sem ég var að
skrifa skáldsögu.
Þetta var saga
sem náði svo sterk-
um tökum á mér að ég vissi að
ég yrði að skrifa hana og er Thelmu
óendanlega þakklát fyrir að hafa
treyst mér fyrir verkinu.”
Sönn bók
Af hverju vakti þetta efni áhuga
þinn?
„Það var aðallega vegna Thelmu
sjálfrar. Mig langaði til að skrifa bók
um þessa konu sem hafði tekist að
lifa af jafn-hræðilegar pyntingar og
var tilbúin til að deila leyndarmál-
inu sínu með allri þjóðinni til að
reyna að opna augu hennar og ef til
vill bjarga einhverjum í leiðinni. Það
finnst mér lýsa miklum kjarki.”
Er allt i þessari sögu satt eða leyf-
irðu þér að skálda inn á milli?
„Það er stranglega bannað með lög-
um að skálda í viðtalsbók, Kolbrún!
Hins vegar skrifaði ég bókina þann-
ig að hægt væri að lesa hana þrátt
fyrir óhugnaðinn
sem einkenndi
líf Thelmu og þar
sem hún var bara
litið barn þegar
sumt af þvi gerðist
sem sagt er frá í bók-
inni eða mundi ekki
smáatriði sáum við
atburðina fyrir okk-
ur í sameiningu og þá
hagaði ég mér svipað
og þegar ég skrifa skáld-
sögu. Myndin af pabba
átti fyrst og fremst að
vera sönn og til þess þarf
að íhuga vandlega hvernig
maður segir frá.”
Engin óþarfa tilfinningasemi
Þú ert rithöfundur. Skiptirþað máli í
sambandi við stíl bókarinnar?
„I Myndinni af pabba fannst mér
stíllinn eiga að vera yfirvegaður,
enda er það í samræmi við sjónarhól
Thelmu. Atburðirnir í bókinni eru
mjög sláandi og ég óttaðist alltaf að
ofbjóða lesandanum. Þá hefði hinn
Ovæntur
sigurvegari
írski rithöfundurinn John Banville
hreppti mjög óvænt Booker verð-
launin í ár fyrir skáldsögu sína The
Sea. Sigurinn var naumur því tveir
nefndarmanna gáfu bók hans at-
kvæði sitt og tveir kusu Never Let
Me Go eftir Kazuo Ishiguro. Það var
síðan formaður dómnefndar, John
Sutherland, sem færði Banville sig-
urinn þegar hann ljáði honum at-
kvæði sitt. Fæstir bókmenntamenn
höfðu veðjað á Banville og töldu
slaginn standa milli Ishiguro og
Julian Barnes. Bók Banville hefur
ekki ratað á metsölulista en rúm
3000 eintök hafa selst af henni en
Ishiguro hefur selt 24.000 eintök
af sinni bók. Búist er við að verð-
launin muni auka mjög sölu á bók
Banvilles. Þar segir frá listfræðingi
sem missir konu sína úr krabba-
meini og í kjölfarið heldur hann til
lítils þorps við sjávarsíðuna þar sem
hann eyddi frídögum í æsku. Þetta
er 14. skáldsaga Banvilles sem er 59
ára gamall. ■
John Banville. Flestum að óvörum
hreppti hann Bookerverðlaunin f ár.
/ “
TIVOLI MODEL ONE ÚTVARP
í HÆSTA GÆÐAFLOKKI
...fyrir þá sem elska a6 vera í eldhúsinu

Utsöiustodir
Epal, Skeifunni 6, $.568 7733 • CM Laugvegi 68, S.551 7015 - Duka Kringlunni S. 533 1322
Hallldór Ólafsson, Glerártorgi S. 462 2509 - Tekkhúsið, Bæjarlind 14 - S. 5Ó4 4400 -
Kokka, Laugavegi 47 S.5Ó2 0808 - Gleraugnamiðstöðin, Egilsstöðum S.471 1606
Mirale, Grensásvegi 8, S.517 1020
varð að skríía
Gerður Kristný.„Þetta var saga sem náði svo sterkum tökum á mér að ég vissi að ég yrði að skrifa hana og er Thelmu óendanlega þakk-
lát fyrir að hafa treyst mér fyrir verkinu."
raunverulegi tilgangur bókarinnar
tapast sem er að vekja fólk til um-
hugsunar. Óþarfa tilfinningasemi
er ekki rétta leiðin til að draga upp
raunsanna mynd af þeim hörmung-
um sem dundu yfir Thelmu og syst-
ur hennar. Þar hæfir yfirvegun og
látleysi.”
Hver eru nœstu verkefni þín?
„Ég var að ljúka við smásögu sem
á að birtast í bók sem gefin verður á
Degi bókarinnar á næsta ári. Hún er
fyrir börn og á að tengjast norrænu
goðafræðinni. Ég skrifaði um Heim-
dall og þá þraut eða sælu að eiga níu
mæður. Síðan er ég að fara að vinda
mér í næstu skáldsögu og tek næstu
þrjú árin í hana. Ætli maður yrki síð-
an ekki ljóð inn á milli en það fer allt
eftir sjónvarpsdagskránni í vetur.
Eftir að ég hætti að vera áskrifandi
af MTV hefur ljóðagerðin dregist að-
eins saman.” ■
Shakespeare
komið til varnar
Deilur eru risnar um óútkomna bók
þar sem því er haldið fram að Shake-
speare sé ekki höfundur þeirra
verka sem eignuð hafa verið honum.
Bókin heitir The Truth Will Out:
Unmasking the Real Shakespeare
og er eftir Brendu James og William
Rubinstein en þar er því haldið fram
að aðalsmaðurinn Henry Neville sé
raunverulegur höfundur verkanna.
Rithöfundurinn Peter Ackroyd
gaf nýlega út 546 blaðsíðna bók um
Shakespeare. „Ég hef ekki áhuga á
sönnunargögnunum,“ sagði hann
aðspurður hvort Neville gæti hugs-
anlega verið höfundur verkanna.
„William Shakespeare er William
Shakespeare.“ Colin Burrow, sér-
fræðingur í Elísabetartímanum
tekur í sama streng: „Það er engin
ástæða til að efast um að William
Shakespeare skrifaði leikritin sem
eignuð eru honurn," segir hann.
Engir sjónarvottar
Shakespeare lést árið 1616, 52 ára
gamall. Lífið er vitað um ævi hans
og engin handrit að leikritunum
með rithönd hans hafa fundist né
heldur bréf eða önnur skjöl, fyrir ut-
an erfðaskrá hans. Fyrsta prentaða
útgáfan á verkum hans kom út sjö
árum eftir dauða hans og fyrsta ævi-
sagan um hann leit dagsins ljós seint
á 17. öld.
„Þegar kemur að því að tengja
nafn Shakespeares við leikritin þá er
tómarúm,“ segir Rubinstein, annar
höfunda hinnar nýju umdeildu bók-
ar. „Það er ekkert, ekki einu sinni frá-
sögn sjónarvottar sem sagði: Ég sá
William Shakespeare með handritið
af Hamlet undir handleggnum."
Snobb og fáfræði
Þetta er síður en svo í fyrsta sinn
sem efast er um að Shakespeare hafi
skrifað hin frægu leikrit. Árið 1920
komst fræðimaður að þeirri niður-
stöðu að Edward de Vre, jarl af Ox-
Deilt er um hvort venjulegur maður eins og Shakespeare hafi getað skrifað meistara-
verk.
ford, væri hinn raunverulegi Shake-
speare. Svo kom í ljós að jarlinn
hafði látist áður en nokkur leikrit-
anna voru skrifuð. Önnur tilgáta er
að leikskáldið Christopher Marlowe
hafi skrifað leikritin og enn önnur
að Francis Bacon sé höfundurinn.
Virtur Shakespeare sérfræðing-
ur, Brian Vickers, segir að þessar
kenningar séu undarlegt sambland
af snobbi og fáfræði. Þeir sem vilji
hafa höfundarverkin af Shakespe-
are leggi upp með það að hann hafi
hvorki haft vitsmuni né þekkingu
til að skrifa leikritin. Það er einfald-
lega rangt, segir Vickers. Shakespe-
are hafi lært allt sem hann þurfti
af menntun sinni, miklum lestri
og athugunum á umhverfinu. „Það
er einnig tímaskekkja að að halda
að höfundur leikritanna sé nauð-
synlega aðalsmaður,“ segir Vickers.
„Flestir þeirra eyddu tíma sínum í
veiðar og hefðu ekki tekið í mál að
vinna fyrir illa lyktandi og yfirfull
alþýðuleikhús."
Rubeinstein, höfundur nýju bókar-
innar, getur ekki afneitað staðreynd-
um um Shakespeare. „Já, hann var
leikari. Leikhópur hans setti leikrit-
in á svið. Hann lifði á þessum tíma.
Nafn hans stendur á titilsíðu,“ við-
urkennir hann. Umdeild bók hans
kemur út 19. október. ■