blaðið - 20.12.2005, Blaðsíða 18

18 I BÖRW OG UPPELDI
ÞRIÐJUDAGUR 20. DESEMBER 2005 blaAÍÓ
Hvaö erum við að gera?
I morgun var undirritaður samstarfssamningur milli Félagsvísindadeildar Háskóla íslands ogsjö samstarfsaðila,
um rekstur Rannsóknarseturs í barna- ogfjölskylduvernd við félagsráðgjafaskor Háskóla íslands.
Með þessu samstarfi er verið
að koma til móts við ákall
stjórnvalda, almennings og
vinnumarkaðar um frumkvæði
vísindamanna að afla þekkingar
sem nýtist málefnum barna og
fjölskyldna á íslandi, en hingað
til hafa málefni sem þessi lítið
verið rannsökuð hérlendis.
Blaðið kom að máli við Anni
G. Haugen, félagsráðgjafa hjá
Barnaverndarstofu:
,Það eru jú nokkrir aðilar sem koma
að þessum samningi, en þegar það
var komið að máli við okkur, sáum
við þetta sem tækifæri til að styðja
við og efla rannsóknir á sviði barna
og fjölskyldumála. Okkur bráð-
vantar rannsóknir á stöðum barna
og fjölskyldna þeirra. Bæði vantar
okkur upplýsingar um hvað það
er sem gengur vel og eins það sem
gengur illa, og í þeim tilfellum sem
ekki gengur vel, þá þyrftum við að
hafa haldbærar upplýsingar um
hvað getur orðið til bóta.“
Myndirþú telja að börn vœru sá þjóð-
félagshópur sem verður hvað mest út-
undan í örum samfélagsbreytingum?
,Ég hef ekkert fyrir mér hvað varðar
rannsóknir á þessu máli, en ég held
að það sé tvíþætt. Annarsvegar hafa
mjög mörg börn það mjög gott og er
sinnt vel, en svo er annar hópur sem
hefur það slæmt og kannski enn verr
en áður. Þetta málefni er til dæmis
eitt af því sem ég myndi vilja sjá ein-
hverjar vísindalegar rannsóknir á.“
En nú eru svo miklarkröfurgerðar til
fullorðinna. Til dœmis um menntun,
starfsframa, tekjur, útlit og fleira.
Verða börnin ekki undir íþessu öllu?
„Eflaust verða einhver börn undir,
en kröfur til barna eru samt að auk-
ast stöðugt líkt og kröfur til fullorð-
inna. Börnin eiga að standa sig í
skólanum, tónlistarnámi, íþróttum
og öllu mögulegu, enda er krafa
á flestum foreldrum um að veita
börnum sínum þessi hlunnindi. Þó
vilja mörg börn einna helst fá tíma
með þeim sem þeim þykir vænt um
og það að kaupa hluti og græjur eða
senda á námskeið, kemur ekki í stað
þarfar barna til samveru við það
fólk sem á að annast þau.“
Gengi krónunar umfram
veiferð barna
Anni segir barna- og fjölskyldumál
hafa ekki fengið næga athygli á sviði
vísindalegra rannsókna hérlendis.
„Þetta er svið sem við íslendingar
höfum vanrækt. Hinsvegar erum við
dugleg að rannsaka virkjanafram-
kvæmdir og allskonar aðra hluti
sem gagnast kannski frekar gengi
krónunnar."
Breytingar á íslensku samfélagi
hafa verið gífurlegar á undanförnum
árum. Á meðan lífsstíll fólks hefur
umpólast, er enn verið að reyna
að halda gömlum hefðum á lofti á
ýmsum sviðum. Hvaða kona kannast
til dæmis ekki við það að “ná ekki” að
undirbúa jólin fyllilega? Vinna fulla
vinnu, kaupa gjafir, baka, þrífa heim-
ilið hátt og lágt, pakka inn, kaupa föt
os.frv.
„ Þetta er viðkvæmt mál á margan
hátt. Bæði persónulega og pólitískt,
en kvennabaráttan virðist ekki hafa
skilað sér jafnt á þann hátt að karlar
hafi haldið inn á heimilin í sama mæli
og konur fóru út á vinnumarkaðinn,“
segir Anni.
„Hin hefðbundnu hlutverk kvenna
eru í dag á höndum margra aðila;
Skóla, dagskóla, leikskóla, dagmæðra
og svo framvegis og æ fleiri nýta sér að-
stoð heimilishjálpar sem sinnir öllum
helstu störfum sem konur gerðu áður.
Þessar breytingar hafa vissulega haft
sín áhrif á fjölskylduna og það er vert
að rannsaka þessi mál. Því verður
mjög spennandi að sjá niðurstöðurnar
af þessu þriggja ára starfi,“ segir Anni
að lokum.
Þeir aðilar sem að samningnum
koma eru; Barnaverndarstofa, Heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneyti,
Félagsmálaráðuneyti, Velferðarsvið
Reykjavíkurborgar, Þjóðkirkjan,
Reykjanesbær og Efling-stéttarfélag.
Árleg framlög samstarfsaðila til
Rannsóknaseturs um barna- og fjöl-
skylduvernd eru á bilinu 300.000 kr.
til 750.000 kr. og eru flestir samning-
arnir til þriggja ára.
margret@vbl.is
Hjallastefnan
teygir anga sína
til Akureyrar
BæjarstóriAkureyrar, KristjánÞór Júlíusson
og Margrét Pála Ólafsdóttir, framkvæmda-
stjóri Hjallastefnunnar ehf, hafa nú undir-
ritað samning þess efnis að Hjallastefnan
verði höfð að leiðarljósi við rekstur Hólma-
sólar, en það er nýr leikskóli á Akureyri sem
tekur til starfa í aprtl á næsta ári.
Fæst í apótekum um land allt.
Georg Hannah Keflavík, Hárhús Kötlu
Akranesi, Brúskur Grafarvogi og
Hársnyrtistofan Pílus Mosfellsbæ.
Kristján Þór Júlíusson, bæjarstóri
á Akureyri, fagnar að vonum samn-
ingnum: „Við erum að reka töluvert
marga leikskóla á Akureyri í dag.
Einn þeirra er einkarekinn enn
sem komið er, en það er skóli sem
Hvítasunnusöfnuðurinn rekur og
gerir það vel. Að fá Hjallastefnuna
til Akureyrar er liður í að bjóða upp
á meiri fjölbreytni á þessu sviði. Við
fögnum tilkomu hennar mjög og
hún verður kærkomin viðbót við
það frábæra leikskólastarf sem fyrir
er i bænum. Þetta verður liður í auk-
inni samkeppni á þessu sviði og að
sama skapi eykur þetta valkostina
sem foreldrar hér í bæ hafa,“ segir
Kristján.
Margrét Pála er líka ánægð með
samninginn við Akureyrarbæ: „Það
er mjög áhugavert tækifæri að fara
af stað með þetta verkefni í nýju
sveitafélagi þar sem ekki hefur verið
boðið upp á Hjallastefnuna áður. Svo
er vitaskuld alltaf gaman að vaxa og
dafna og finna að uppeldishugsjónir
Hjallastefnunnar, um jafnréttisstarf
fyrir stúlkur og drengi, fái hljóm-
grunn í samfélaginu.
Hve margar uppeldisstofnanir
nýta sér Hjallastefnuna í dag?
„Það eru fyrstu leikskólarnir okkar;
Hjalli eitt og Hjalli tvö í Hafnar-
firði, svo er það leikskólinn Ásar í
Garðabæ og loks leik og -grunnskóli
að nafni Barnaskóli Hjallastefn-
unnar í Garðabæ en Hjallastefnan
ehf. rekur alla þessa skóla sjálfstætt.
Leikskólinn Gimli í Reykjanesbæ
og Ós í Reykjavík eru með þjón-
ustusamning við okkur um notkun
Hjallastefnunnnar og svo eru tiu til
tólf leikskólar á Islandi sem starfa
í anda hugmyndafræði okkar auk
nokkurra á Norðurlöndum.“
Hver er munurinn á þjónustu-
samningi og því að starfa í
anda Hjallastefnunnar?
„Þeir skólar sem Hjallastefnan rekur
sjálf hafa fullt fag og rekstrarfrelsi,
þar sem þróun módelsins er ekki
bundin ákvörðunum óskyldra
rekstarfélaga eins og til dæmis
sveitarfélaga. Það sama gildir um
þjónustusamning skólanna sem eru
sjálfstæðir í starfi sínu. Aðrir skólar
eru að miklu leyti bundnir sínum
rekstraraðila þó svo þeir starfi í
okkar anda. Hins vegar vinna allir
þessir skólar, um 14 talsins, mikið
saman að sameiginlegum málum.“
Hefur verið sýnt fram á ein-
hvern mælaniegan árangur
af Hjallastefnunni?
„Ég skrifaði mastersritgerðina
mína við Kennaraháskólann um
þetta efni. Þar lagði ég mat á ár-
angur Hjallastefnubarna eftir að í
grunnskóla var komið. Niðurstaða
mín leiddi í ljós að sem betur fer,
eru „okkar börn“ áþekk öðrum
börnum en ef mælanlegur munur
fannst, þá var hann Hjallabörnum
í hag. Sérstaklega reyndust okkar
börn öruggari og jákvæðari í sam-
vinnu og samskiptum við hitt kynið
sem var gleðileg niðurstaða enda er
markmið kynjaskipta starfsins að
gera stúlkum og drengjum kleift að
vinna á jafningjagrunni og af virð-
ingu fyrir bæði eigin kyni og hinu
kyninu."