blaðið - 01.06.2006, Qupperneq 26

26 I FJÖLSKYLDAN
FIMMTUDAGUR 1. JÚNÍ 2006 blaðið
Sjálfsstyrkingarnámskeid fyrir
börn á aldrinum 10 - 12 ára
J Foreldrahúsi fer fram námskeiðið Börnin okkar, en því er ætlað að hjálpa krökkum að
skilja tilfinningar stnar og undirbúa sigfyrir hin erfiðu unglingsár.
Á námskeiðinu eru sex til átta
krakkar saman í hóp. í gegnum
margskonar vinnu og með aðstoð
fagmanna, læra þau að skilja sjálf
sig og heiminn í kring.
Aldurinn 10-12 ára getur oft verið
mjög viðkvæmur og ef rétt er að
málum staðið ætti að vera hægt að
reyna að fyrirbyggja það að börnin
fari út í vitleysu þegar gelgjuskeiðið
tekur við. Börn á þessum aldri þurfa
athygli og alúð líkt og öllum öðrum
aldri, en þau verða líka að kunna að
þekkja sjálf sig og eigin viðbrögð, til-
finningar o.fl.
„Við fermingu, annaðhvort á undan
eða eftir, verða oft gífurlegar breyt-
ingar á lífi og tilveru barna og þá er
um að gera að vera vel undirbúinn,“
segir Ólöf Ásta Farestveit, uppeldis
og afbrotafræðingur sem er umsjón-
arkona þessara námskeiða.
„Þetta námskeið byggist fyrst og
fremst á því að byggja sjálfsvirðing-
una upp í gegnum t.d. leikræna tján-
ingu, teikningar og fleira en með
þessu læra börnin hver þau eru og
hversu mikils virði þau eru. Þau fá að
vita að fólk er ekki allt eins, en mikil-
vægt engu að síður og að allir einstak-
lingar skipta heilmiklu máli.“
Hvað er best fyrir mig?
,k námskeiðinu læra börnin líka
að vinna með eigin tilfinningar og
skilja þær. Þetta er mjög sterkur und-
irbúningur fyrir það sem koma skal,
því þegar börn fara inn í unglings-
árin þá mæta þeim alltaf einhverjar
uppákomur þar sem miklu skiptir að
þau geti tekið sjálfstæðar ákvarðanir.
Til dæmis þegar farið er að pressa á
þau að gera eitthvað eða taka þátt í
einhverju sem þau vilja kannski ekki
gera. Þá eiga þau að kunna að hugsa
út frá sjálfum sér og spyrja-Hvað er
best fyrir mig? Ef krakkarnir eru að
fara að gera eitthvað af sér, er það
þá best fyrir mig að taka þátt í því?
Eða er betra að ég segi nei? Börnin
læra að skilja þarna á milli og hversu
mikilvægt það er að geta sagt nei
með það fyrir augum að vernda
eigin hagsmuni. Það hefur sýnt sig
að krakkar sem eru sjálfstæðir og
ákveðnir eru miklu sterkari leiðtogar
og forystusauðir í vinahópum. Það
er yfirleitt litið upp til þeirra sem
hafa sjálfstæðar skoðanir, jafnvel þó
að það sé ekki gert á því augnabliki
sem þau neita að taka þátt í einhverju
vafasömu. En yfirleitt er það reyndin
eftir á.“
Deila reynslu
„Við kennum börnunum líka að
vinna með, læra og skilja eigin tilfinn-
ingar og hvernig er best að bregðast
við þeim. Tilfinningar eins og reiði,
sorg, gleði, eftirvæntingu og allt þar
á milli. Þau læra hvernig þau eiga að
sættast við eigin tilfinningar og hve-
nær er eðlilegt að upplifa hina eða
þessa tilfinninguna. Þau læra líka
að tala um tilfinningar sínar innan
hópsins og geta oft leiðbeint hvort
öðru í ákveðnum stöðum. Oft upplifa
þau að þau séu einu manneskjurnar í
heiminum sem líður svona, en þegar
þau tala saman þá kemur oft í ljós að
þau hafa mörg verið í sömu sporum
og geta þannig deilt reynslu og styrk
með hvort öðru. Við þetta getur
myndast gott traust á milli barnanna
sem er mjög uppbyggilegt fyrir þau.“
Kenna sjálfum sér um ófarirnar
Hvernig börn eru það sem korna helst
á þetta námskeið?
„Þetta eru oftar en ekki börn sem
eru svolítið til baka eða eru óörugg
og mörg hafa lent í einhverskonar
einelti. Þegar slíkt á sér stað þá
brotnar sjálfsvirðingin oft niður og
við reynum að hjálpa til við að byggja
hana upp að nýju.
Við fáum þau líka til að skoða ein-
eltið út frá krökkunum sem ráðast á
þau. Að sjá að það hlýtur eitthvað að
vera að hjá krökkum sem finna það
í sér að ráðast á önnur börn. Þannig
tökum við ábyrgðina af þeim þar sem
þau hafa tilhneigingu til að kenna
sjálfum sér um ófarirnar," segir Ólöf
Ásta að lokum og bendir um leið á að
mjög hæft fagfólk komi að þessum
námskeiðum. Hvert námskeið varir í
um tíu vikur og er einu sinni í viku, í
eina og hálfa klukkustund í senn.
margret@bladid.net
Stúlkur sem verða fyrir einelti líklegri
til að eiga í sambandserfiðleikum
Á síðasta ári gerði breski sálfræð-
ingurinn, Valerie Besag, rannsókn
á einelti ellefu ára barna i grunn-
skólum. Rannsóknin fór aðallega
þannig fram að Valerie kvikmynd-
aði börnin á skólalóðinni og rann-
sakaði með því hegðun þeirra. Rann-
sókn þessi stóð yfir í tæplega eitt og
hálft ár. í viðtali við The Daily Mail
sagði Valerie niðurstöðurnar hafa
verið áhugaverðar „Strákar sýna
fremur líkamlegan styrk sinn þegar
þeir hrekkja en stúlkur leggja meiri
stund á andlegt ofbeldi".
Rannsóknin leiddi enn fremur í
ljós að þegar stúlkur verða fórnar-
lömb eineltis þá leiðir það oft til sam-
bandserfiðleika síðar á ævinni. Þær
ofvernda eigin börn og eru sjálfar í
enn meiri hættu á að verða lagðar í
einelti á vinnustað.
Þegar stelpur leggja hver aðra
í einelti þá snýst andúðin fremur
um öfund og þannig verður hún
persónulegri og brýtur sjálfstraust
fórnarlambanna enn frekar niður.
Dr Valerie Besag er fyrrum kennari
sem er núna ráðgjafi í kennslusál-
fræði. Hún hefur öðlast mikla virð-
ingu fyrir rannsóknir sínar á þessu
sviði og í dag starfar hún sem al-
þjóðlegur ráðgjafi hvað varðar þessi
mál. Hún er sérfróð um forvarnir
gegn einelti, lausnir og greiningar á
andfélagslegri hegðun skólabarna í
ýmsum þjóðfélögum.
margret@bladid. net

Börn
Herdís L. Storgaard Sérfræðingur islysavörnum barna
Trampólín
Það er ærin ástæða til þess að rifja upp öryggistriði
er varða trampólín því síðasta sumar urðu mjög mörg
slys vegna trampólín leikja og sum þeirra alvarleg.
Margir halda að það sé algeng-
ast að börnin detti af tramp-
ólínunum og fjárfesta því í
örrygisneti. Þetta er mikill mis-
skilningur því sannleikurinn er
sá að flest slys urðu vegna þess
að fleiri en einn var að hoppa
á trampólíninu í einu. Dæmi
voru einnig um það að öryggis-
netin voru fest svo illa á að börn
duttu á milli nets og trampólíns.
Hitt er annað mál að ekki má
gleyma því að notkun trampólína
er góð fyrir börn. Þau fá mikla og
góða hreyfingu með því að hoppa
á trampólíni.
Á heimasíðu Lýðheilsustöðvar
www.lydheilsustod.is, nánar til-
tekið undir Slysavarnir barna
Árvekni, er að finna ýtarlegar upp-
lýsingar um öryggi trampólína,
staðsetningu, viðhald og rétta
notkun. Ég hvet foreldra og aðra til
að kynna sér þessi atriði vel áður
en trampólínið er tekið í notkun
á ný. Sum þeirra hafa verið úti í
allan vetur og gætu verið orðin
ónýt eða skemmd og slík tramp-
ólín er ekki æskilegt að nota.
Hér eru nokkur atriði
sem hafa ber í huga við
notkun trampólína:
1. Trampólín er ekki leikfang,
þess vegna fylgja þeim ýmsar
hættur ef ekki er farið eftir
leiðbeiningum.
2. Það er ekki æskilegt að börn
undir 6 ára séu að leika sér á
stórum trampólínum. Hægt
er að fá minni trampólín
fyrir yngri börnin.
3. Það er afar mikilvægt að
það sé alltaf einhver fullorð-
inn sem hefur eftirlit með
börnum þegar þau eru að
leika sér á trampólínum.
Þrátt fyrir tilmæli foreldra
um örugga notkun þeirra
getur leikurinn farið úr
böndum og það er einmitt þá
sem slysin verða.
4. Mikilvægt er að virða þá
reglu að einungis sé eitt barn
í einu á trampólíninu. Flest
trampólín sem eru í notkun
eru ekki gerð fyrir tvo og öll
trampólín eru með hámarks
burðarþol. Allar þessar upp-
lýsingar er að finna í leiðbein-
ingum frá framleiðanda.
5. Mikilvægt er að hoppa alltaf
á miðju trampólíninu.
6. Mikilvægt er að börn séu
ekki að fara heljarstökk eða
snúninga.
7. Ekki hoppa niður af tramp-
ólíninu, hættið að hoppa og
gangið að brún og rennið
ykkur niður af því.
8. Mikilvægt er að börn séu
ekki að skríða undir tramp-
ólínið þegar að einhver er að
hoppa.
9. Mikilvægt er að hoppa ekki á
blautu trampólíni.
Sé farið eftir þessum reglum þá
minnka líkurnar á alvarlegum
slysum til muna. Munið að slys
eru ekki náttúrulögmál heldur eitt-
hvað sem við viljum forðast.
Herdís L. Storgaard
Sérfræðingur í slysavörnum
barna
SJONARHOLL
Gleraugnaverslun
Reykavíkurvegur 22
Oliver Goldsmith kynnir 220 Hafnarfirði
umgjarðir sínar 565-5970
fimmtudaginn l.júní og
föstudaginn 2. júní
frá kl. 10:00 til 18:00
ALLIR VELKOMNIR
w w w . s j o n a r h o l l
Þar sem gæðagleraugu....
....kosta minna