blaðið - 09.11.2006, Side 28

36 FIMMTUDAGUR 9. NÓVEMBER 2006
blaðiö
•- -1
Marlene Dietrich
varð goðsögn í
kvikmyndaheim-
inum. Hún um-
vafði sig dulúð,
hafði ómótstæði-
lega söngrödd og var einkar fögur
kona. Hún fæddist í Berlín árið 1901
og lék í fyrstu kvikmynd sinni árið
1923. Einkalíf hennar á yngri árum
er nokkur ráðgáta. Einn ævisagna-
höfundur Marlene Dietrich heldur
því fram að á þessum tíma hafi leik-
konan gifst skáldi, Otto Katz, komm-
únista sem var síðan tekinn af lífi
í Tékkóslóvakíu, sakaður um and-
byltingarstarfsemi. Um það leyti
sem Marlene varð barnshafandi
hvarf Otto úr lífi hennar og Dietrich
kynntist aðstoðarleikstjóranum Rud-
olf Sieber sem tók að sér að gangast
við barni hennar, Maríu. Dietrich og
Sieber giftust og voru gift í hálfa öld
eða allt þar til hann lést. Þau bjuggu
þó ekki saman nema í örfá ár.
Fjölskrúðugt ástarlíf
Árið 1930 fór Dietrich til Holly-
wood og varð brátt dáð leikkona og
eftirlæti fatahönnuða. í dag þykja
merkustu kvikmyndir hennar þær
sem hún lék i undir stjórn vinar síns
og elskhuga, Josef von Sternberg. I
þessum myndum var allt lagt upp úr
því að sýna Dietrich í glæstu ljósi. Di-
etrich sagði sjálf að það hefði aldrei
orðið neitt úr henni án Sternbergs
og hann sagðist hafa skapað hana.
Sternberg sagði að hún væri greind-
asta kona sem hann hefði kynnst og
sú umhyggjusamasta. Hún sagði að
hann væri maðurinn sem hún vildi
helst þóknast.
Auk Sternbergs átti Dietrich fjölda
elskhuga þar á meðal Gary Cooper,
Maurice Chevalier, John Gilbert,
John Wayne, Douglas Fairbanks jr.,
Jean Gabin, Yul Brynner og John F.
Kennedy. Fairbanks sagði um hana:
,Hún var afskaplega indæl og góð
stúlka, mjög hæfileikarík og göfug-
lynd, mjög greind og glamúrstúlka
eingöngu vegna þess að Sternberg
sagði henni að þannig ætti hún að
vera.“
Ástarsamband Dietrich og Fair-
banks stóð í fjögur ár en hann sleit
því þegar hann komst að því að hún
hélt framhjá honum með konu. Ást-
arlíf Dietrich var alla tíð flókið og
umsvifamikið og stjörnuspekingur
hennar ráðlagði henni að skipta
vikudögunum á milli elskhuga og
ástkvenna.
Sterk sannfæring
Dietrich hafði sterka pólitíska
sannfæringu og var eindreginn
andstæðingur nasismans. Á árum
seinni heimssty rjaldar skemmti hún
hermönnum víða um heim. Enginn
skemmtikraftur eyddi meiri tíma á
vígstöðvunum en hún. Hún ávann
sér virðingu allra sem fylgdust með
störfum hennar sem einkenndust af
fórnfýsi og dugnaði. Sjálf sagði hún
að störf sín í stríðinu væru „það eina
sem ég hef gert í lífinu sem skiptir
máli“.
Samband Dietrich og einkadóttur
hennar Maríu var erfitt. María sagði
um móður sína: „Móðir mín var
svo falleg að mér fannst ég vera Ijót
og einskis virði. Mér fannst að hún
hlyti að skammast sín fyrir mig. Ég

er þakklát móður minni fyrir að
hafa kennt mér hvað það er sem ég
vil ekki vera. Móðir mín var eins
og tuttugu og fjórar manneskjur
í einum líkama. Það sem nefnt er
sérviska í fari Hollywoodstjarna
væri kallað andlegt ójafnvægi hjá
öðrum.“
Ótti við að eldast
Með árunum fór kvikmyndahlut-
verkunum fækkandi en Dietrich
ferðaðist víða um heim og söng við
gríðarlegar vinsældir. Röddin gaf sig
ekki en aldurinn var versti óvinur
Marlene Dietrich. Um fertugt byrj-
aði hún að teygja og líma húðina
aftur í tímabundinni andlitslyft-
ingu og faldi límið bak við hárkollu.
Þrettán árum síðar hafði hún farið
í tvær andlitslyftingar sem gerðu að
verkum að andlit hennar varð óper-
sónulegt eins og hún bæri grímu.
Loks stóð hún uppi ein. Leik-
stjórinn Fritz Lang sagði: „Eftir
fjöldamörg ástarævintýri er hún
ein. Kannski vegna þess að hún var
aldrei ánægð með það sem hún átti.
Þegar hún elskaði karlmann gaf hún
sig alla en var samt í leit að öðrum.
Það er harmleikurinn í lífi hennar.
Kannski finnst henni að hún verði
alltaf að sanna fyrir sjálfri sér að
vegna þess að einn karlmaður elski
hana þá verði ætíð einhver annar að
gera það líka.“
Hún var einmana og þunglynd og
Símasamband við þjóðarleiðtoga
Hún bjó í París en fór ekki út fyrir
hússins dyr af ótta við að vera ljós-
mynduð. Hún vildi láta muna eftir
sér eins og hún var þegar hún var
falleg. Hún eyddi tíma sínum í rúm-
inu, horfði á sjónvarp og drakk viskí.
Þegar vinir hennar hringdu svaraði
rödd sem hljómaði grunsamlega lík
hennar: „Ég er þjónustustúlkan. Di-
etrich er ekki við.“ Hún neitaði að
hitta alla nema dóttur sína og fjöl-
skyldu hennar. Hún átti hins vegar
í símasambandi við ýmsa þjóðarleið-
toga, þar á meðal Ronald Reagan og
Mikhail Gorbachev.
Dietrich lést í svefni árið 1992
og hafði hætt að nærast nokkrum
dögum áður. Hún var jörðuð í
Berlín.

Marlene Dietrich Hún var
sérstæður persónuleiki, falleg,
dulúðug, hæfileikarík og hafði
sterka pólitiska sannfæringu.

HinA
erfið í umgengni. Hún dró sig loks í
hlé rúmlega sjötug.