Bændablaðið - 12.12.2006, Blaðsíða 44

44 Þriðjudagur 12. desember 2006
Lífeyrissjóður bænda
Gleðileg jól og farsælt
komandi ár
Þökkum samskiptin á árinu
Gleðileg jól
Óskum bændum og búaliði hagsældar á komandi ári.
Þökkum viðskiptin á árinu sem er að líða.
Sendum viðskiptavinum okkar bestu jóla- og
nýárskveðjur með þökk fyrir viðskiptina á
árinu sem er að líða.
Samtök selabænda
Gleðileg jól, gott og
farsælt komandi ár.
Gleðileg jól,
gott og farsælt komandi ár!
Svínaræktarfélag Íslands
Gleðileg jól,
gott og farsælt komandi ár!
Landssamtök sláturleyfishafa
Gleðileg jól,
óskum bændum og búaliði
hagsældar á komandi ári.
Félag eggjaframleiðenda
Gleðileg jól,
gott og farsælt komandi ár!
Þökkum viðskiptin á árinu
sem er að líða.
Fasteignamiðstöðin
Bændur kjósa kaupleiguna
Á undanförnum tveimur áratugum
hafa bændur nýtt sér þjónustu fjár-
mögnunarfyrirtækja og hefur kaup-
leiguformið átt mestum vinsældum
að fagna. Í því felst að tækið eða
vélin sem bóndinn kaupir er skráð á
nafn fjármögnunarfyrirtækisins, en
bóndinn er skattalegur eigandi, þ.e.
hann eignfærir tækið og afskrifar í
skattauppgjöri og einnig skuldfærir
hann samninginn og færir vextina
til gjalda. Í kaupleigunni sér bónd-
inn alfarið um að greiða virðisauka-
skattinn hjá söluaðila og fær hann
til baka á næsta vsk. tímabili.
Kaupleiguformið býður auk þess
upp á sveigjanleika í greiðslum,
þannig geta bændur valið að greiða
af samningi á mánaðarfresti og allt
niður í einu sinni á ári.
Verktakar kjósa frekar
fjármögnunarleiguna
Fjármögnunarleigan er að því leyti
frábrugðin kaupleigunni að tækið
er ekki eignfært og ekki afskrifað
í skattuppgjöri, en leigugreiðslan
er gjaldfærð á sama hátt og greitt
er t.d. fyrir leigu á bújörð eða húsa-
leigu. Í fjármögnunarleigunni legg-
ur viðkomandi einungis út fyrir
virðisaukaskattinum af þeirri fjár-
hæð sem hann borgar út í tækinu
í upphafi. Fjármögnunarfyrirtæk-
ið fær virðisaukaskattinn til baka
á næsta vsk. tímabili og grunnur
samnings því lánsfjárhæðin án
virðisaukaskatts. Leigugreiðsl-
ur eru með virðiskaukaskatti sem
leigutaki fær til baka á næsta vsk.
tímabili. Þetta lánsform er vinsælt
meðal verktakafyrirtækja, enda
geta þau nýtt sér möguleika til skatt-
frestunar og jafnvel skattsparnaðar
með því að greiða tækið hratt niður
og gjaldfæra það á skemmri tíma
en tekur að afskrifa tæki eftir hefð-
bundnum afskriftarleiðum. Sér-
staklega er þessi fjármögnunarleið
hentug þegar vel árar og tekjur eru
miklar og menn vilja greiða hraðar
inn á samninga hjá sér og ná þann-
ig í hærri gjöld á móti tekjum.
Hvernig lán eiga bændur
að velja?
Á síðustu árum hafa bændur í aukn-
um mæli gert kaupleigusamninga í
erlendri mynt enda hefur vaxtamun-
ur verið umtalsverður borið saman
við íslenska vexti. Auk þess sem
menn hafa losnað við verðtrygging-
una. Erlendu láni fylgir þó ákveð-
in gengisáhætta sem menn verða
ávallt að reikna með. Í eftirfarandi
upptalningu er stiklað á stóru um
helstu lánamöguleika bænda til
véla- eða tækjakaupa.
1. 100% myntkarfa (USD 25%,
JPY 15%, EUR 40% CHF 20%)
• Gengissveiflur: Miklar
Þessi karfa ber lægstu vextina í
þessari upptalningu, en býr einnig
við mestu gengissveiflurnar. Grein-
ingardeildir bankanna gera ráð fyrir
því að krónan geti veikst frekar á
árinu 2007 og því getur þessi karfa
verið áhættusöm til skemmri tíma.
2. 100% Íslenskar krónur (Verð-
tryggt > 60 mán, óverðtryggt
<60 mán)
• Gengissveiflur: Engar
Þessi lán bera hæstu vextina, en
í staðinn losnar bóndinn við gjald-
miðlaáhættuna. Búist er við að verð-
bólgan lækki enn frekar þegar líða
tekur á næsta ár og vextir í fram-
haldinu.
3. 50% myntkarfa / 50% Íslenskar
krónur
• Gengissveiflur: Meðal
Með því að velja 50/50 samsetn-
ingu er farinn millivegur. Bændur
minnka verulega gengisáhættu, en
ná samt ásættanlegum vöxtum. En
hvort kemur betur út 100% ISK eða
100% erlent lán miðað við núverandi
markaðsaðstæður getur verið erfitt að
segja til um og fer það m.a. eftir því
til hversu langs tíma lánið á að vera.
Nokkuð hefur borið á því að
menn hafi kosið að fjármagna tækja-
kaup sín með fáum myntum í mynt-
körfu, t.d. 50% í JPY (japönskum
jénum) og 50% í CHF (svissnesk-
um frönkum) Vextir eru umtalsvert
lægri en á móti getur gengisáhætta
eytt þessum vaxtasparnaði þar sem
gengissveiflur á t.d. japanska jeninu
eru mun meiri en á öðrum myntum.
Glitnir Fjármögnun hefur boðið
upp á erlenda myntkörfu sem end-
urspeglar íslensku myntkörfuna
og þannig dregið úr gengisáhættu
milli mynta. Eftir situr þá gengis-
áhætta gagnvart íslensku krónunni.
Það getur því verið skynsamlegt að
blanda saman íslenskum krónum
og erlendum myntum sér í lagi þeg-
ar gengi íslensku krónunnar er hátt.
Sé gengi krónunnar lágt á þeim
tímapunkti sem lán er tekið er freist-
andi að taka 100% erlent lán.
Á vef Glitnis (www.glitnir.is)
– Markaðir – Greining Glitnis er
að finna ítarlegar upplýsingar um
gengismál, vexti o.fl. fyrir þá sem
vilja kynna sér þessi mál frekar.
Nýtt nafn – og þó ekki
Glitnir Fjármögnun er í dag hluti
af Glitni Banka hf. (áður Íslands-
banka) og hefur mikla reynslu á fjár-
mögnunarmarkaði. Fyrirtækið var
stofnað árið 1985 og hjá því starfa
35 manns. Fyrirtækið bíður uppá
fjármögnun fyrir einstaklinga með
bílalánum,bílasamningumogeinka-
leigu. Fyrir aðila í atvinnurekstri
er boðið upp á fjölbreytt úrval fjár-
mögnunarleiða s.s. kaupleigu, fjár-
mögnunarleigu, rekstrarleigu og
fjárfestingalán. Glitnir Fjármögnun
á gott samstarf við tækja- og véla-
sala og hefur á að skipa reyndum
ráðgjöfum sem geta veitt upplýsing-
ar og útfært ýmsa möguleika í fjár-
mögnunarleiðum.
Eru vélakaup framundan?
Guðbjörn Árnason
landbúnaðarhagfræð-
ingur og viðskiptastjóri
hjá Glitni Fjármögnun
Á síðasta þriðjungi þessa árs,
2006, hefur orðið veruleg hækk-
un á verði korns á alþjóðamark-
aði. Þannig hefur verð á hveiti
hækkað úr 130 dollurum á tonn-
ið í yfir 180 dollara á Chicago-
markaðnum og aðrar kornteg-
undir að sama skapi.
Þessi hækkun á sér nokkurra
ára aðdraganda en það sem hleypti
hækkununum af stað nú voru mikl-
ir þurrkar á suðurhveli jarðar sem
drógu úr kornuppskeru, einkum í
Ástralíu og Argentínu.
Kornakrar í heiminum hafa
minnkað jafnt og þétt frá því um
1980 eða um 70 milljónir hektara,
sem er rúmlega 10% minnkun. Á
sama tíma hefur uppskera af hekt-
ara aukist um 50% sem staðið
hefur undir því að heildaruppsker-
an hefur farið vaxandi á þessum
tíma.
Minnkandi birgðir
Frá árinu 1998-99 hefur eftirspurn
eftir korni hins vegar verið meiri
en framleiðslan á hverju ári nema
árið 2004-05 þegar metuppskera
var.
Til að einfalda málið má lýsa
þeirri breytingu, sem hefur átt sér
stað, þannig að árleg framleiðsla
hveitis og fóðurkorns hafi aukist
um 80 milljónir tonna en salan auk-
ist um 175 milljónir tonna. Mikill
hluti af aukinni sölu hefur þannig
orðið á kostnað kornbirgða.
Vaxandi spenna
Greiðari flutningar og aukið upp-
lýsingastreymi hafa stuðlað að
því að góð birgðastaða er ekki
jafn mikilvæg og áður. Á hinn bóg-
inn eru birgðir korns nú svo litlar
að það veldur áhyggjum.
Miðað við núverandi eftirspurn
eru birgðir hveitis nú þær minnstu
sem þær hafa verið í meira en 30
ár og maísbirgðir hlutfallslega enn
minni. Birgðir þessara tegunda
duga nú til 54 daga neyslu í heim-
inum.
Hin snögga verðhækkun í okt-
óber sl., sem viðbrögð við fregn-
um um litla kornframleiðslu á
suðurhveli jarðar í ár, staðfestir
það að markaðurinn bregst hratt
við truflun í framboði korns með
verðhækkun. Hið mikilvægasta
fyrir markaðinn nú er að fylgjast
með uppskeruhorfum á norður-
hveli jarðar. Ljóst er að bændur
þar munu nú stækka kornakra
sína. Síðast þegar kornverð hækk-
aði verulega, árið 1995-96, jókst
kornrækt í heiminum um 20 millj-
ónir hektara.
Enn mikilvægari fyrir korn-
framleiðsluna eru þá vaxtarskilyrð-
in. Góð kornuppskera mun þrýsta
verðinu aftur niður en verðlækk-
unin takmarkast þó af þörf fyrir
bætta birgðastöðu.
Á hinn bóginn getur áframhald-
andi uppskerubrestur á mikilvæg-
um kornræktarsvæðum í heimin-
um leitt til þess að kornverð haldi
áfram að hækka, sem jafnframt
mun þá leiða til hækkana á verði
búfjárafurða.
Aukin spenna á alþjóðlegum kornmarkaði