Bændablaðið - 10.11.2011, Blaðsíða 6

Bændablaðið | fimmtudagur 10. nóvember 20116
Málgagn bænda og landsbyggðar
LOKAORÐIN
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjöl margra annarra er tengjast land búnaði.
Bændablaðinu er dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu.
Árgangurinn kostar kr. 6.200 en sjötugir og eldri og lífeyrisþegar greiða kr. 3.100.
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík. Sími: 563 0399 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279
Ritstjóri: Hörður Kristjánsson (ábm.) hk@bondi.is – Sími: 563 0339 Blaðamenn: Erla H. Gunnarsdóttir ehg@bondi.is
Margrét Þ. Þórsdóttir mth@bondi.is – Freyr Rögnvaldsson fr@bondi.is – Sigurður M. Harðarson smh@bondi.is
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason eh@bondi.is – Sími: 563 0303 – Myndvinnsla og frágangur: Prentsnið ehf.
Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is Netfang auglýsinga er augl@bondi.is Vefsíða blaðsins er www.bbl.is
Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Landsprent og Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins. ISSN 1025-5621
Betri ráðgjafarþjónusta
Er siðblindan
algjör?
LEIÐARINN
Það hlýtur að vera rannsóknarefni
hvað pólitíkusar eru lengi að átta
sig á og bregðast við kröfum þess
samfélags sem kaus þá til ábyrgð-
arstarfa. Þó liðin séu nákvæm-
lega þrjú á frá efnahagshruninu
á Íslandi er enn eins og fjölmargir
þingmenn hafi ekkert áttað sig á
hvað var að gerast.
Strax við hrunið komu upp
háværar kröfur frá fólkinu í landinu
um breytingar. Búsáhaldabyltingunni
auðnaðist að hrekja þáverandi ríkis-
stjórn frá völdum. Við tók ríkisstjórn
sem hefur hamast við það allar götur
síðan að endurreisa gamla sukkið.
Fjármunum almennings hefur verið
ausið í allt of stórt bankakerfi sem
auk þess hefur verið veitt skotleyfi
á almenning með sérstakri reglugerð
viðskiptaráðherra um afturvirkan
vaxtaútreikning.
Auðvitað hafa bankarnir gripið
blessun ríkisstjórnarinnar fegins
hendi og láta nú Hæstaréttardóma
um ólögmætar lánveitingar sem vind
um eyru þjóta. Íslandsbanki fékk í
nafni Glitnis á sig dóm frá Hæstarétti
Íslands þann 20. október. Þar þótti
dómurum sérstök ástæða að taka fram
að bankinn hafi reynt að þröngva
lántaka til greiðslu á láni sem „..þótt
samningurinn væri nefndur fjár-
mögnunarleigusamningur væri það
heiti nafnið tómt.“ Þrátt fyrir þessa
niðurstöðu heldur bankinn áfram að
láta sína lögfræðinga senda út stefnur
á fólk vegna slíkra samninga. Það
þýðir væntanlega að þessi banka-
stofnun er bæði að sýna Hæstarétti
og almenningi í þessu landi fingurinn
og fullkomna lítilsvirðingu.
Það er því ekkert skrítið að þegar
almenningur er spurður um hvað
hann myndi kjósa ef kosið væri nú
til Alþingis að efst á blaði er eng-
inn stjórnmálaflokkur. Þar tróna
Hagsmunasamtök heimilanna með
yfirgnæfandi stuðning, þrátt fyrir að
þau samtök hafi ekki einu sinni ýjað
að þeim möguleika að bjóða fram
lista í kosningum. Hvað er þetta
annað en rassskelling á það stjórn-
málakerfi sem hér er við lýði? Fólk er
að lýsa frati á þann yfirgang og sukk
sem stjórnmálamenn ætla sér með
góðu eða illu að viðhalda á Íslandi.
Nýjasta dæmi um ruglið eru
kaup lífeyrissjóða á eigin bréfum í
flugfélaginu Icelandair. Þar er verið
að nota sama módelið og „meintir
glæpamenn“ notuðu í 2007 geðveik-
inni til að villa um á markaði og til
að sýna hækkað gengi hlutabréfa.
Hafa menn ekkert lært - er siðblindan
algjör í þessu þjóðfélagi? /HKr.
Dásamlegt að komast
í kartöflur á haustin
– uppskeran núna samt algjör hryllingur!
Búnaðarþing 2011 ályktaði að tillaga að endur-
skipulagningu á ráðgjafarþjónustu bænda
yrði lögð fyrir næsta búnaðarþing. Þar færi
fram endurmat á þeirri starfsemi og tillaga
gerð um fyrirkomulag hennar í næstu fram-
tíð. Markmiðið yrði að tryggja sem jafnastan
aðgang bænda að þjónustunni hvar sem væri
á landinu. Skipaður yrði milliþingahópur til
að vinna að tillögugerðinni.
Endurskoðun og umræða um ráðgjafarstarf er
mikilvæg á þessum tímum. Samningur um fram-
kvæmd búnaðarlaga, búnaðarlagasamningur, var
við síðustu samningagerð aðeins til tveggja ára.
Sá samningur var hluti af nauðsynlegri forgangs-
röðun verkefna sem þurfti að fara fram í kjölfar
almenns niðurskurðar á fjárlögum. Ekki verður
fjallað frekar um þá forgangsröðun hér. Hins vegar
líður tíminn hratt og verulega gengur nú á samn-
ingstíma síðasta búnaðarlagasamnings. Til næstu
samningsgerðar þarf því að mæta með skarpa og
skýra sýn bænda á hvernig og hvar eigi að leggja
áherslur. Áherslur sem duga til að ná þeim mark-
miðum sem eru grunnur að ráðgjafarstarfi og ekki
síst kynbótastarfi.
Til að undirbúa slíka vinnu var ákveðið að
leita til dönsku ráðgjafarþjónustunnar í land-
búnaði. Hvers vegna var hún valin? Jú, bæði hið
íslenska félagskerfi bænda og ráðgjafarstarf þeirra
hafa í áratugi verið um margt áþekk danska fyrir-
komulaginu. Athyglisvert er að skoða söguna og
sjá hvernig þróun mála hefur í raun fylgst að í
þessum löndum, lengi framan af síðustu öld. Það
er helst á síðasta fjórðungi hennar sem skilur að.
Vissulega hefur margt verið ólíkt en meginþættir
eins og tvískipting ráðgjafarstarfs í landsþjónustu
og héraðsþjónustu eru þeir sömu.
Ole Kristensen, ráðgjafi okkar, hefur nú
komið og stýrt tveimur vinnulotum í verkefninu.
Ætlun hans er að klára sína vinnu og skila af sér
verkinu fyrir lok mánaðarins. Í fyrstu heimsókn
sinni kynnti hann sér viðhorf til starfseminnar.
Fundaði Ole með félagskjörnum trúnaðarmönnum
bænda og starfsmönnum ráðgjafarþjónustunnar.
Rannsókn hans fólst m.a. í því að greina megin-
verkefni leiðbeiningastarfsins, hver væru fram-
tíðarverkefnin að áliti þátttakenda og hverjar væru
þarfir bænda fyrir starfsemina. Á þessa fundi komu
fulltrúar aðildarfélaga BÍ, ásamt því að helstu
aðfangafyrirtækjum og samtökum afurðastöðva
var boðin þátttaka.
Milliþinganefndin hefur í seinni heimsókn
Ole unnið að verkefninu og verið til samstarfs
um næstu skref. Áhugaverðar og skýrar niður-
stöður gefa sterka mynd af því hvernig hægt er
að vinna verkefnið áfram. Meginhugmyndin er að
ráðgjafarstarf verði í einu heildarsamstarfi yfir allt
landið. Unnið er með þá hugmynd að ráðgjöf verði
á hendi Bændasamtaka Íslands. Þjónustustarfsemi
önnur en ráðgjöf verði hjá búnaðarsamböndum,
s.s. skipulag og rekstur kúasæðinga, bókhald og
slíkir þjónustuþættir. Nú er unnið að útfærslu á
þessum aðskilnaði og hugmyndum að framgangi
slíkra breytinga.
Ráðgjafarstarfið hefur ekki tekið miklum
breytingum frá árinu 1998 er fyrsti búnaðarlaga-
samningurinn var gerður og markmiðið var að
mynda sterkar ráðgjafarstöðvar. Umræður um
hvernig starfsemin verður öflugri og sterkari er
stöðugt viðfangsefni, en hér er verið að opna á
hugmyndir sem fela í sér verulegar breytingar.
Það er nauðsynlegt að skoða málin ofan í kjölinn
og vinna markvisst svo vel takist til. Á næstunni
verður boðað til formannafundar félaga í BÍ til
að hefja slíka umræðu og Búnaðarþing 2012 mun
leiða til lykta.
/HB
Þær voru hressar og kátar,
stöllurnar Rósa Jónsdóttir og
Valborg Gunnarsdóttir sem á
dögunum voru í óða önn að taka
upp kartöflur við Ystu-Vík í
Grýtubakkahreppi fyrir skömmu.
Uppskeran var samt ekki til að
hrópa húrra fyrir, að þeirra sögn,
og hafa þær á löngum ferli við
kartöfluupptöku oft séð betri upp-
skeru en verið hefur nú í haust.
Þær Rósa og Valborg búa báðar
á Akureyri en hafa allar götur frá
upphafi sjötta áratugar síðustu aldar
tekið upp kartöflur fyrir bændur
í Höfðahverfi og einnig víða í
Eyjafirði. „Það var alveg dásamlegt
fyrir heimavinnandi konur með börn
að komast í kartöflur á haustin, við
fengum ágætis kaup og þetta var
svona eins konar vertíð fyrir okkur,“
segja þær. Oftast voru þær í kart-
öflum í tæpan mánuð, fóru nokkrar
saman á milli bæja og tóku upp.
„Mest höfum við verið 41 dag í einni
lotu, það var fyrir allmörgum árum
síðan og þá endaði törnin á því að við
tókum upp rófur fyrir bæði Palla Rist
á Litla Hóli og Svein í Brúarlandi,“
segja þær.
Algjör hryllingur
„Það má segja um uppskeruna núna
að hún er bara algjör hryllingur, það
er lítið sem ekkert undir grösunum,“
bættu þær við, en ætluðu samt að
ljúka verkinu, enda ekki mikið eftir
þegar Bændablaðið hitti vinkon-
urnar í kartöflugarðinum um miðjan
október. Vissulega hefði uppskera í
gegnum árin verið æri misjöfn, en
þetta haust væri með því allra versta
sem þær myndu í svipinn eftir.
/MÞÞ.
Rósa og Valborg voru í óða önn að taka upp kartöflur í landi Ystu-Víkur á dögunum en sögðu uppskeruna arfa-
lélega þetta haustið. Mynd / MÞÞ.