Fréttablaðið - 29.06.2012, Síða 14

14 29. júní 2012 FÖSTUDAGUR
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Atli Fannar Bjarkason (dægurmál) atlifannar@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir, ritstjórnarfulltrúi, sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is FÓLK OG SÉRBLÖÐ: Elín Albertsdóttir elin@365.is og Vera Einarsdóttir vera@365.is
ÍÞRÓTTIR: Sigurður Elvar Þórólfsson seth@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
greinar@frettabladid.is
FRÁ DEGI TIL DAGS
HALLDÓR
Upp
Á Íslandi á fólk stundum erfitt með
að koma sér saman um hluti – til
dæmis hvernig það hefur það og
af hverju. Hagfræðiprófessorinn
Gylfi Zoëga segir að okkur líði vel.
Kreppan sé búin og hér sé blússandi
uppgangur. Steingrímur J. Sigfússon
tekur undir og segir það sýna
að stjórnvöld séu á réttri
leið. Bjarni Benediktsson er
sko aldeilis ekki á því. Hann
segir að vissulega séum
við á uppleið en stjórnvöld
séu samt í tómu rugli.
Hagsældin sé fyrst og
fremst því að þakka
að sjávarútvegur og
iðnaður standi með eindæmum vel
og ferðamönnum fjölgi hér stöðugt.
Niður
Svo eru sumir sem segja að Gylfi hafi
hreint ekki rétt fyrir sér – við séum
enn á botninum, eða hreinlega á
leið til glötunar. Í ljósi orða Bjarna
er athyglisvert að þeir sem
einkum tala þannig eru for-
svarsmenn útgerðarinnar
og Vilhjálmur Egilsson,
framkvæmdastjóri Sam-
taka atvinnulífsins, regn-
hlífarsamtaka bæði
iðnaðarins og
ferðamennsk-
unnar.
Fyndið
Það er skemmtileg dægradvöl að
smíða uppnefni á fólk og hópa.
Fjölmiðlamaðurinn Gunnar Smári
Egilsson bryddar upp á einu slíku á
Facebook-síðu sinni um fjóra af fram-
bjóðendunum til embættis forseta
– þau Herdísi Þorgeirsdóttur,
Ara Trausta Guðmundsson,
Hannes Bjarnason og
Andreu Ólafsdóttur. Þau
eiga það sameiginlegt að
eiga úr þessu litla möguleika
á að ná kjöri, og hljóta því í
meðförum Gunnars Smára
viðurnefnið HAHA-
frambjóðendurnir.
stigur@frettabladid.is
Nú kjósum við. Við Íslendingar erum svo lánsamir að búa við lýðræði og nú er
það verkefni okkar, hvers og eins, að kjósa
þann einstakling sem við sjálf viljum sem
forseta Íslands.
Kosningabaráttan er í hámarki í samfé-
laginu öllu, allt frá kaffistofum og eldhús-
borðum til fjölmiðla og stræta. Fólk tekst
á, leitar leiða til að sannfæra hvert annað,
vinna félagana á sitt band, afla atkvæða
fyrir sinn frambjóðanda.
Þetta ferli getur verið ljómandi skemmti-
legt, umræðan gagnleg og hleypt lífi í
hversdaginn en það getur líka tekið á, dreg-
ið niður, skapað neikvæðni og átök. Ekki
aðeins fyrir frambjóðendur og hörðustu
stuðningsmenn þeirra heldur alla. Því að
þrátt fyrir allt tal um nýtt Ísland, þjóðfundi
og ný gildi getum við, þessi fámenna þjóð á
eyjunni í Atlantshafi, sýnt samferðamönn-
um okkar, hvert öðru, ótrúlega neikvæðni,
fyrirlitningu og virðingarleysi, ekki síst
þegar kemur að kosningum. Sá sem ekki
kýs A heldur B er dæmdur og flokkaður í
stað þess að virðing sé borin fyrir skoð-
unum hans og gildum. Þetta er áberandi í
samfélagi nútímans þar sem aðgangur að
netmiðlum er óheftur og fólki gefst auk
þess kostur á að hringja í fjölmiðla og tjá
sig dag hvern.
Við berum öll ábyrgð á að móta samfé-
lagið og koma þannig fram við samferða-
menn okkar að þeir geti verið stoltir af
sínum lýðræðislegu skoðunum þó þær séu
aðrar en okkar. Klínum ekki merkimiðum
á skoðanir annarra og drögum úr dóm-
hörkunni! Sýnum hvert öðru þá virðingu að
virða lýðræðislegt frelsi okkar sem einstak-
linga til að kjósa þann frambjóðanda sem
við sjálf viljum án þess að uppskera andúð,
fordóma og virðingarleysi frá fólkinu sem
við umgöngumst. Það sýnir hvorki víðsýni,
umburðarlyndi né mannúð að fordæma val
annarra og stimpla þá og flokka sem lakari
eða óskynsamari þó þeir séu ekki á sama
máli og þú. Það er bæði þröngsýni og hroki
að líta niður á þá samferðamenn sem eru
þér ósammála og það á ekki aðeins við í
þessum kosningum heldur öllum. Kjarni
lýðræðisins er rétturinn til að hafa skoðun,
vera ósammála, en lifa í sátt og virða sam-
ferðafólk sitt.
Jákvæð samræða
eða dómharka og stimplun?
Forseta-
framboð
Kristín Linda
Jónsdóttir
ritstjóri
Krakkasíðan er í
helgarblaði Fréttablaðsins
krakkar@frettabladid.is
Ævintýralegt að leika í
húsi uppi í tré.
R
étturinn til að kjósa telst til grundvallarréttinda borg-
ara í lýðræðisríki. Miklu skiptir því að staðið sé að
kosningum þannig að hver einasti borgari með kosn-
ingarétt geti nýtt kosningarétt sinn með fullri reisn.
Samningur Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs
fólks sem undirritaður er af Íslandi, en ekki lögfestur þó, kveður
meðal annars á um stjórnmálaleg réttindi fatlaðs fólks og tæki-
færi til að njóta þeirra til jafns
við aðra. Í því felst að fötluðum
sé gert kleift að taka virkan
og fullan þátt í stjórnmálum
og opinberu lífi. Samningur-
inn kveður meðal annars á um
„að fatlaðir geti látið vilja sinn
óþvingað í ljós sem kjósendur og
að heimilað sé í þessu skyni, þar
sem nauðsyn krefur og að ósk fatlaðra, að þeir njóti aðstoðar ein-
staklinga að eigin vali við að greiða atkvæði“.
Bent hefur verið á að blindir og þeir sem ekki geta notað hendur
sínar eigi þess ekki kost að njóta aðstoðar einstaklings að eigin
vali, persónulegs aðstoðarmanns eða fjölskyldumeðlims, við að
greiða atkvæði. Þessum hópi fólks býðst aðeins aðstoð starfs-
manns kjörstjórnar.
Fyrirkomulagið er í samræmi við íslensk lög um kosningar en
stenst ekki samninginn um réttindi fatlaðs fólks. Innanríkisráðu-
neytið ber ábyrgð á framkvæmd kosninga og raunar heyra mann-
réttindamál einnig undir það ráðuneyti. Segja má að innanríkis-
ráðuneytinu sé þarna nokkur vorkunn; lögin kveða skýrt á um að
þeir sem ekki geti kosið sökum sjónleysis eða vegna þess að þeim
sé hönd ónothæf eigi að geta fengið aðstoð kjörstjóra í einrúmi.
Hins vegar var það meðal raka fyrir ógildingu Hæstaréttar á
stjórnlagaþingskosningunum að ekki væri á færi stjórnvalda
að víkja frá skýrum fyrirmælum laga um kosningar. Frávik frá
lögum gæti þannig orðið til að ógilda kosningarnar.
Ögmundur Jónasson innanríkisráðherra biður þá er málið
varðar afsökunar í yfirlýsingu sem hann sendi frá sér í gær. Það
er virðingarvert af ráðherra. Hann segist einnig þegar í haust
munu leggja fram frumvarp til breytingar á kosningalögum til
samræmis við samninginn um réttindi fatlaðs fólks.
Sigurður Kári Kristjánsson flutti raunar frumvarp til breytinga
á kosningalögum í anda samnings SÞ um réttindi fatlaðs fólks í
aðdraganda kosninga til stjórnlagaþings árið 2010-2011. Það frum-
varp var efnislega samhljóða frumvörpum sem lögð höfðu verið
fram í tvígang sex og sjö árum fyrr. Þrisvar sinnum hefur slíkt
frumvarp því legið fyrir þinginu án þess að hljóta þar brautar-
gengi. Vonandi fer ekki eins um frumvarp innanríkisráðherra.
Íslendingar undirrituðu Samning Sameinuðu þjóðanna um rétt-
indi fatlaðs fólks fyrir liðlega fimm árum. Samningurinn hefur
enn ekki verið fullgiltur en fullgilding ber með sér að laga þarf
íslensk lög að ákvæðum samningsins. Kosningalögin eru eitt
dæmi um lög sem verður að breyta þegar samningurinn verður
lögfestur sem verður vonandi brátt.
Íslensk kosningalög samræmast ekki samningi
Sameinuðu þjóðanna sem Ísland er aðili að:
Fatlað fólk geti
kosið með reisn
Steinnunn
Stefánsdóttir
steinunn@frettabladid.is
SKOÐUN