Fréttablaðið - 30.07.2012, Side 14

14 30. júlí 2012 MÁNUDAGUR
Öryrkjabandalag Íslands lét reyna á það í kæru til Hæsta-
réttar hvort ógilda bæri nýaf-
staðnar forsetakosningar þar sem
fatlaðir kjósendur hefðu ekki getað
haft aðstoðarfólk að eigin vali sér til
aðstoðar í kjörklefanum. Nú hefur
Hæstiréttur hafnað kröfunni og þar
með staðfest túlkun innanríkisráðu-
neytisins á kosningalögunum.
Það breytir því ekki að ég tel
baráttu Öryrkjabandalags Íslands
reista á réttmætum forsendum eins
og fram kom í yfirlýsingu sem ég
sendi frá mér 28. júní síðast liðinn
áður en forsetakosningin fór fram.
Þar kemur fram hvernig á því
stendur að lögum hafði ekki verið
breytt og beðist á því afsökunar.
Jafnframt hét ég því afdráttarlaust
að ég myndi beita mér fyrir breyt-
ingu á lögum þegar í haust. Það
loforð er hér með áréttað. Mun ég
leita samráðs við Öryrkjabandalag
Íslands við smíði frumvarpsins.
Í tilefni af þeirri umræðu sem
fram hefur farið um þetta efni birti
ég hér að neðan yfirlýsinguna sem
ég sendi frá mér í júní:
„Fyrir kosningar til stjórnlaga-
þings 27. nóvember 2010 kom fram
krafa af hálfu Blindrafélagsins
um að einstaklingar sem þyrftu
að stoðar við í kjörklefanum gætu
fengið aðstoðarmann að eigin vali
sér til hjálpar í stað þess að fá aðstoð
í einrúmi frá fulltrúa kjörstjórnar
sem bundinn væri þagnarheiti eins
og kveðið er á um í lögum. Var þessi
krafa m.a. gerð með skírskotun til
þess hve þessar kosningar væru frá-
brugðnar hefðbundnum kosningum.
Á þessum tíma var ég ábyrgur fyrir
framkvæmd kosningarinnar sem
ráðherra dómsmála á sama hátt og
ég er nú gagnvart framkvæmd for-
setakosninganna sem innanríkis-
ráðherra.
Niðurstaða mín varð sú fyrir
kosningarnar til stjórnlagaþings að
ráðuneytið, með skírskotun til 29. gr.
samnings Sameinuðu þjóðanna um
réttindi fatlaðs fólks, sendi frá sér
tilkynningu tíu dögum fyrir kjör-
dag til kjörstjóra vegna atkvæða-
greiðslu utan kjörfundar um að
blindir kjósendur mættu koma með
aðstoðarmann að sínu vali til þess
að fylla út kjörseðilinn. Jafnframt
sendi ráðuneytið frá sér aðra til-
kynningu daginn fyrir kjördag um
að blindum, sjónskertum og þeim
sem ekki gætu fyllt út kjörseðil með
eigin hendi væri heimilt að hafa með
sér aðstoðar mann að eigin vali sér
til aðstoðar í kjördeild. Aðstoðar-
maðurinn mundi undirrita sérstakt
heiti hjá kjörstjóra og því væri ekki
þörf á að fulltrúi kjörstjórnar væri
einnig viðstaddur í kjörklefanum.
Rökin fyrir þessum tilkynningum
ráðuneytisins voru þau að um gjör-
ólíka kosningu væri að ræða miðað
við hefðbundnar kosningar hér á
landi t.d. hvað varðar fyrirkomu-
lag, mikinn fjölda frambjóðenda og
flókins kjörseðils.
Þessi niðurstaða þótti ásættan-
leg af hálfu flestra hlutaðeigandi og
leit ég svo á að þessi tilhögun gæti
haldist áfram. Þetta skýrir and-
varaleysi mitt gagnvart nauðsyn
lagabreytinga strax til að nálgast
þau markmið sem Blindrafélagið og
fleiri vildu ná og ég fyrir mitt leyti
er sammála.
Eins og kunnugt er ógilti Hæsti-
réttur kosningarnar til stjórn-
lagaþings með ákvörðun sinni 25.
janúar 2011 en þar kom skýrt fram
að það væri ekki á færi stjórnvalda
að víkja frá skýrum fyrirmælum
laga um framkvæmd kosninga. Í
lögum um framboð og kjör forseta
Íslands er kveðið á um að ákvæði
laga um kosningar til Alþingis gildi
við forsetakosningar. Í síðarnefndu
lögunum er kveðið á um hvernig
veita megi fötluðum aðstoð í forseta-
kosningum. Ljóst er að það er ekki
á færi ráðherra að víkja þeim laga-
ákvæðum til hliðar. Slíkt gæti valdið
ógildi kosninganna.
Af þessum sökum er því miður
ekki unnt að verða við kröfum um
að fatlað fólk sem þarf aðstoðar við
í kjörklefa fái þá aðstoð á annan hátt
en skilgreint er í lögum. Í haust mun
ég þegar í þingbyrjun leggja fram
frumvarp þessu til breytingar og
hafa til hliðsjónar breytingar sem
Danir og Svíar hafa gert á sínum
kosningalögum til samræmis við
samning Sameinuðu þjóðanna um
réttindi fatlaðs fólks en þeir einir
Norðurlandaþjóðanna hafa fullgilt
samninginn.
Af þessu tilefni vil ég biðja fatlaða
sem telja nú á sér brotið afsökunar á
því að lögunum hafi ekki þegar verið
breytt en framangreint er skýring
á því hvers vegna málum er háttað
eins og raun ber vitni.“
AF NETINU
Ljóst er að það
er ekki á færi
ráðherra að víkja þeim
lagaákvæðum til hliðar.
Slíkt gæti valdið ógildi
kosninganna.
Ögmundur Jónasson innanríkis-ráðherra vill að Vatns mýrin
verði notuð undir flugvöll til fram-
búðar, frekar en að þar verði blönd-
uð byggð. Honum er auð vitað
frjálst að hafa þessa skoðun, en
hann viðurkennir jafnframt að það
sé Reykjavík sem fari með skipu-
lagsvald á svæðinu og hún „taki
því ákvörðun um það sjálf“ hvernig
landið sé nýtt. Allt þetta kom fram
í frétt á Stöð 2 í síðustu viku. Það
er jákvætt að ráðherrann sýni mál-
efnum Reykjavíkur áhuga og tjái
sig um skipulagsmál í borginni.
Innanríkisráðherra ber skylda til að
standa vörð um sjálfsákvörðunar-
rétt sveitarfélaga sem kveðið er
á um í stjórnarskránni, sveitar-
stjórnar lögum og alþjóðlegum
skuldbindingum.
Í gildi er aðalskipulag Reykja-
víkur sem samþykkt var fyrir
áratug. Þar kemur skýrt fram að
í Vatnsmýrinni skuli rísa blönduð
byggð íbúða, þjónustu- og atvinnu-
húsnæðis. Fyrri flugbrautin á að
víkja árið 2016, en þá verða komin
14 ár síðan aðalskipulagið var
samþykkt. Á þeim tíma sagði þá-
verandi borgarstjóri: „Við munum
ekki hrófla við flugvellinum fyrr
en eftir 2016. Eftir það förum við
í að undirbúa svæðið fyrir frekari
uppbyggingu. Við gerum það í sam-
ráði við samgönguyfirvöld en við
fram seljum ekki skipulagsvaldið
til þeirra. Við gerum ráð fyrir að
samgönguyfirvöld hafi þá mótað
sér stefnu varðandi framtíð innan-
landsflugs fyrir þetta svæði. Til
þess hafa þau nokkuð góðan tíma.“
Það verður að segjast eins og er
að ríkisvaldið hefur ekki nýtt sér-
lega vel þann tíma sem liðinn er
frá því Reykjavík kynnti áform
sín og skipulagið fékk staðfestingu
umhverfisráðherra. Það er því ekki
seinna vænna að ríkisvaldið, sem
á og rekur Reykjavíkurflugvöll,
fari að huga að nýrri staðsetningu.
Ljóst er að sveitarfélögin um hverfis
Reykjavík eru misáhugasöm um
að bjóða land undir flugvöll. Hjá
Reykjavíkurborg hefur hins vegar
alltaf komið skýrt fram að finni
flugvallasérfræðingar ríkisins
stað innan Reykjavíkur sem ekki
stangast á við uppbyggingaráform
borgarinnar, muni málið leysast
greiðlega. Andstæðingar byggðar
í Vatnsmýrinni hafa iðulega talað
um að málefni flugvallarins séu
í óvissu, en óvissan liggur aðeins
hjá ríkinu. Skipulagsvaldið er hjá
Reykjavík, eins og innanríkisráð-
herra hefur ítrekað í ræðu og riti,
og borgin hefur tekið af skarið um
skipulag Vatnsmýrarinnar.
Framtíð Vatnsmýrarinnar er
umdeild í öllum flokkum. En það
er rétt að árétta að ástæða þess að
stærstur hluti borgarstjórnar vill
byggja í Vatnsmýri er ekki sú að
við hötumst við flugvöllinn. Þvert
á móti vilja allir borgarfull trúar
tryggja góðar samgöngur allra
landsmanna við Reykjavík. En verk-
efni borgarstjórnar er að skipu-
leggja byggð fyrir Reykvíkinga
framtíðarinnar og blönduð byggð
fyrir 15-20 þúsund manns í Vatns-
mýri býður upp á kosti sem engir
aðrir staðir innan borgarmarkanna
gera.
Þaðan eru vegalengdir stuttar
í háskólana tvo austan og vestan-
megin, að Landspítalanum, stærsta
vinnustað landsins, og fjölda ann-
arra fyrirtækja sem hafa valið sér
höfuðstöðvar vestarlega í borginni.
Með byggð í Vatnsmýri geta borgar-
yfirvöld náð markmiðum sínum um
styttri ferðatíma, fjölbreytilegri
ferðamáta, minni mengun, meiri
sjálfbærni og þétta og skemmti-
lega borg sem laðar til sín hæfi-
leikafólk og býður upp á lífsgæði á
heimsmælikvarða. Innanríkisráð-
herra mætti gjarnan svara því hvar
annars staðar það byggingarland er
sem býður upp á þessa kosti.
Framtíðarbyggð í
Vatnsmýri
Gróðurþekju landsins var eytt með ofbeit og rányrkju svo að
moldin varð laus undan vindinum
eins og Halldór Laxness segir í
frægu erindi sem hann nefndi
„Hernaðurinn gegn landinu“ og
hann flutti í útvarpinu fyrir u.þ.b.
40 árum.
Enn þann dag í dag erum við
stöðugt að láta sauðfé og hesta ráfa
stjórnlaust um landið og naga niður
allt sem þeir girnast hvort sem er
á ofnýttum landsvæðum til mikils
skaða eða á annarra manna löndum,
því þeir geta ekki varið lönd sín, til
mikils ama. Á meðan löngu úrelt
lausaganga búfjár er stunduð á
landinu er auðvitað ekki hægt að
stýra beitinni. Hvers eigum við hin
að gjalda, sem eigum líka landið
og þurfum með ærnum kostnaði
að girða okkur af frá sauðkindinni
hvar sem við viljum rækta blóm eða
tré, og verðum að láta okkur nægja
niðurnöguð blómlaus beitilönd sem
vistland þegar við viljum njóta nátt-
úrunnar í ferðum um landið?
Er það ekki virðingarleysi við
landið og okkur skattborgarana að
láta okkur borga sauðfjárbændum
4,2 milljarða á ári fyrir að fram-
leiða allt of margar skepnur sem
stöðugt skaða landið? Svo borgum
við Landgræðslunni milljarða fyrir
að gera við skemmdirnar vegna
ofbeitarinnar sl. 1000 ár, án þess að
sannanlegur árangur gróðuraukn-
ingar hafi náðst, segir landgræðslu-
stjóri í viðtali. Hann bendir svo á
að líklega sé sú litla gróðuraukning
sem sjáist meira hnattrænni hlýnun
að þakka frekar en máttlausri við-
spyrnu okkar. Jarð vegurinn,
moldin, er dýrasta auðlind okkar.
Hún er fokin á haf út í tonna tali
og gerir enn á stórum svæðum svo
líflaus klungur og nakin grjóturð
er ein eftir þar sem áður var gróið
land sem skýldi jarðveginum.
Þetta ástand mun halda svona
áfram eins og hingað til ef við
stöðvum ekki gróðureyðinguna og
ræktum upp landið, en það tekst
aðeins með því að stöðva lausa-
beitina svo landið fái frið til að
græða sárin.
Jóhann Þórðarson, sérfræðingur
hjá Landgræðslunni, var meðal
fyrir lesara á málþingi sem efnt
var til nýlega undir yfirskriftinni
„Ástand lands, moldrok eða grænar
hlíðar”. Hann segir að „langan tíma
þurfi til að bæta skaða sem hlýst af
uppblæstri, við erum að tala um
árþúsund í því samhengi“. Aðal-
fyrir lesari var Jeffrey Henrick sem
er sérfræðingur í ástandi úthaga.
Hann talaði um þá áhættu sem
fylgir því að stunda ekki sjálfbæra
landnýtingu. Afleiðingarnar geti
verið grafalvarlegar, við verðum
að axla ábyrgð í þessum málum.
Allt of lengi höfum við stundað
rányrkju og ofbeit á landinu svo nú
erum við þekkt fyrir það að vera
með verst farna land af búsetu í
Evrópu og með stærstu manngerðu
eyðimerkurnar. Það þarf að leita til
Norður-Afríku til samjafnaðar. Því-
lík skömm. Er ekki kominn tími til
að vakna af aldardoðanum og forn-
eskjuháttum og horfast í augu við
nútímann þar sem krafan er sjálf-
bær og vistvæn nýting lands? Við
verðum að sýna umheiminum að
við getum búið í þessu fallega landi
okkar, án þess að rýra stöðugt gæði
þess fyrir afkomendum okkar.
Ofbeit og rányrkjaKosningalögum verður breytt
Stjórnsýsla
Ögmundur
Jónasson
innanríkisráðherra
Verndun lands
Herdís
Þorvaldsdóttir
leikkona og fv.
formaður Lífs og Lands
Skipulagsmál
Gísli Marteinn
Baldursson
borgarfulltrúi
PI
PA
R\
TB
W
A

S
ÍA

1
21
81
6
www.jonogoskar.is Sími 5524910 / Laugavegi 61 / Kringlan / Smáralind
LÁTTU FAGMENN
META GULLIÐ
Sérstaða okkar hjá Jóni og Óskari er sú að við höfum keypt og selt
gull í 41 ár og búum því yfir mikilli þekkingu, reynslu og fagmennsku
á þessu sviði.
Við kaupum til endurvinnslu allar tegundir af gullskartgripum, gamla
og nýja, gullúr, tanngull, gullpeninga, hvers kyns silfur og demanta í betri
skartgripagæðum.
Við bjóðum gott og alþjóðlega samkeppnishæft verð fyrir gripina og
framleiðum úr öllu gulli sem við kaupum. Þannig spörum við gjaldeyri.
Komdu til okkar á Laugaveg 61 og leyfðu okkur að veita þér faglega
ráðgjöf sem tryggir að þú færð rétta greiningu á þínum verðmætum.
Það skiptir mestu máli.
Við staðgreiðum allt gull en áskiljum okkur rétt til að biðja um persónuskilríki.
Aðeins í verslun okkar að Laugavegi 61, virka daga milli kl. 10–18.
Góð séraðstaða þar sem gull er metið í ró og næði.
Villandi tölur um tekjur á Íslandi
Nú er sá tími árs er tímaritið Frjáls verslun og dagblöð
birta tölur um tekjur Íslendinga, upp úr skattskrám.
Margir hafa áhuga á þessu enda sjálfsagt í lýðræðis-
þjóðfélagi að fyrir liggi upplýsingar um slíkt sem og um
skattgreiðslur.
Hitt er verra að þær tölur sem birtar eru og kynntar
sem upplýsingar um „tekjur“ Íslendinga í ólíkum starfs-
greinum eru vægast sagt villandi.
Það sem birt er eru vísbendingar (út frá útsvarsálagn-
ingu) um „launatekjur fyrir skatta“, sem er bara hluti af
„tekjum“ fólks. Það sem helst vantar eru fjármagnstekjur.
Ef þær væru meðtaldar myndu tölurnar fara nærri því að
sýna „heildartekjur fyrir skatt“.
Skiptir það máli? Jú það skiptir verulegu máli, einkum
fyrir upplýsingarnar um tekjur hátekjufólks, sem er með
langmestar fjármagnstekjur.
Þær tölur sem birtar eru vanmeta því stórlega hærri
tekjurnar í samfélaginu, einkum hjá hærri stjórnendum
í einkageira. Frávikið er svo mikið að tölur Frjálsar
verslunar og dagblaða um tekjur hærri stjórnenda og
stóreignafólks eru nær marklausar.
blog.pressan.is/stefano
Stefán Ólafsson