Fréttablaðið - 04.09.2012, Qupperneq 22

22 4. september 2012 ÞRIÐJUDAGUR
Umtalsverðar breytingar hafa orðið á framkvæmd varnar-
starfsins við Bandaríkin eftir brott-
för varnarliðsins árið 2006. Breyttar
aðstæður á alþjóðavettvangi kölluðu
á endurskoðun á stefnu íslenskra
stjórnvalda í öryggis- og varnar-
málum.
Í kjölfar brottfarar varnar liðsins
samþykkti fastaráð NATO að komið
yrði á reglulegri loftrýmisgæslu
umhverfis Ísland, enda stefna
bandalagsins að öll aðildarríki þess
njóti eftirlits. Íslensk stjórnvöld
hafa því á umliðnum árum tekið
upp virkt grannríkjasamstarf við
okkar helstu nágrannaríki, ekki
síst Norður löndin, og samstarfið
við ESB á sviði öryggismála hefur
aukist hröðum skrefum. Í annan
stað er megin tilgangur loftrýmis-
gæslunnar að viðhalda þekkingu
og vitund aðildar ríkja bandalagsins
á aðstæðum á Íslandi svo þau geti
brugðist skjótt og skilvirkt við þurfi
Ísland á aðstoð flugsveita bandalags-
ins að halda. Að endingu er svo til-
gangur loftrýmisgæslunnar sá að á
Íslandi fyrirfinnist sú þekking og
reynsla sem þarf til að taka á móti
erlendum flugsveitum.
Fyrir rúmum þremur árum
afhenti Thorvald Stoltenberg, fyrr-
verandi utanríkisráðherra Nor-
egs, utanríkisráðherrum Norður-
landanna skýrslu um norrænt
utanríkis- og varnarmálasamstarf.
Í henni voru settar fram þrettán til-
lögur sem miða að því að efla nor-
rænt samstarf á sviði utanríkis- og
öryggismála. Meðal tillagna Stol-
tenbergs er norrænt loftrýmiseftir-
lit yfir Íslandi. Tillagan um samnor-
rænt loftrýmiseftirlit yfir Íslandi er
frumleg og ögrandi, þar sem hvorki
Finnar né Svíar eiga aðild að NATO.
Slíkt fyrirkomulag gæti verið upp-
hafið að þróun, sem hefði í för með
sér að Norðurlöndin tækju smám
saman að sér stærra hlutverk varð-
andi eftirlit á norrænu loftrými.
Ýmislegt bendir til að samnorræn
loftrýmisgæsla sé að líta dagsins
ljós. Varnarmálaráðherra Finn-
lands, Carl Haglund, ræddi nýverið
við sænska varnarmálaráðherrann,
Karin Enström, um þátttöku þeirra í
eftirliti innan íslensku lofthelginnar.
Haglund sagði að út frá sjónarhóli
Finnlands væri það mikilvægt að
Svíar tækju einnig þátt í eftirlitinu.
Finnsk stjórnvöld telja að þátttaka
í loftrýmisgæslu á Íslandi muni
dýpka og styrkja norrænt samstarf.
Í þessu sambandi er athyglisvert að
bæði Finnland og Svíþjóð eru hlut-
laus ríki og bæði aðildarríki ESB,
en tækju þátt í varnarsamstarfinu
á grundvelli norrænnar samvinnu.
Loftrýmisgæsla yfir Íslandi gæti
samtvinnað hagsmuni Norðurlanda,
NATO og stefnu ESB í öryggis- og
varnarmálum.
Aukið samstarf Norðurlandanna
á þessu sviði mun efla öryggi á norð-
lægum slóðum. Efling norræns
samstarfs kæmi því til viðbótar því
evrópska samstarfi og Evró-Atl-
antshafssamvinnu sem nú þegar
á sér stað. Utanríkis-, öryggis- og
varnarsamstarf ESB er í stöðugri
þróun. Íslendingar geta skipað sér í
sveit með öðrum norrænum ríkjum
og Eystrasaltslöndunum innan þess.
Innganga Íslands í ESB ásamt nán-
ara samstarfi Norðurlanda á sviði
öryggismála mun uppfylla það
tómarúm sem skapaðist eftir brott-
hvarf Bandaríkjahers og minnkandi
þátttöku Atlantshafsbandalagsins í
öryggismálum á norðlægum slóð-
um.
Um það er rætt að sameina beri nýju framboðin til þess
að þau nái frekar inn á þing.
Vissulega þarf styrk til þess, en
spurningin er um hvað þau ættu
að sameinast og hvort það sé eina
leiðin til þess að ná framförum?
Ég hef lesið stefnuskrá þess-
ara framboða. Án þess að fara
út í smáatriði, þá sýnist mér að
þar sé margt gott og fallegt, sem
hægt er að vera sammála um.
Gallinn er sá að yfirleitt er um
almenn atriði að ræða, að leita
skuli að hinu og þessu, að stefnt
sé að o.s.frv. Sjaldnast er hins
vegar nefnt eitthvað áþreifan-
legt eða það útfært hvernig beri
að ráða fram úr verkefnunum.
Á þessu er ein undantekning, en
það er Hægri grænir, flokkur
fólksins, sem er með ýtarlegar og
vel skilgreindar lausnir á vanda-
málunum byggðar á hugsjónum
frelsis, heiðarleika, lágra skatta
og öflugs atvinnulífs. Einkum
er þar um að ræða jarðbundið
raunsæi og almenna skynsemi,
sem auðvelt er að skilja og vilja.
Afl án sundrungar
Það er rétt að það þarf styrk kjós-
enda til þess að ná fram stefnu-
málum flokksins og ég hvet alla
hugsandi menn, fólk eins og eldri
borgara, þá sem eru í skulda-
kreppu, atvinnulausir eða hafa
flúið land og alla þá sem vilja
og þrá réttlátara samfélag að
fylkja sér um eitt stöðugt afl án
sundrungar fjölframboðs margra
ólíkra flokka með mismunandi
hugsjónir og framagirni. Ef
Hægri grænir, flokkur fólksins,
nær þeim styrk sem til þarf þá
mun ekki bara eitthvað gerast
heldur munu þá aðgerðir í þágu
fólksins hefjast.
Nú er til kynningar hjá Reykja-víkurborg nýtt deiliskipulag
fyrir Heiðmörk og hægt að gera
athugasemdir við það til 12. sept-
ember nk. Hestaíþróttin er þriðja
fjölmennasta íþróttagreinin innan
ÍSÍ með um tólf þúsund félags-
menn. Á höfuðborgarsvæðinu einu
eru skráðir félagsmenn um sex
þúsund. Fjöldi þeirra sem stunda
hestamennsku er þó mun meiri
þar sem stór hluti hestamanna er
ekki félagsbundinn. Á höfuðborgar-
svæðinu eru einnig margir reið-
skólar og hestaleigur og áætlað er
að um átján þúsund manns stundi
hestamennsku á ári hverju á höfuð-
borgarsvæðinu.
Félagssvæði hestamannafélag-
anna í Reykjavík, Kópavogi, Garða-
bæ og Hafnarfirði eru öll í næsta
nágrenni við Heiðmörkina því þar
hafa sveitarfélögin úthlutað þeim
svæði undir hesthús, reiðhallir og
keppnisvelli. Hins vegar virðist
skilningur skipulagsyfirvalda á eðli
hestamennsku vera takmarkaður
sem kemur best fram þegar verið
er að skipuleggja nágrenni hesta-
mannahverfanna. Hestamennska
gengur aðeins að litlum hluta út á að
ríða á hringvöllum eða í reið höllum.
Hún gengur fyrst og fremst út á
að að ríða út í náttúrunni og njóta
hennar og hestanna í reið túrum
og ferðalögum um landið. Miklu
skiptir því að fjölbreyttar reið-
leiðir séu fyrir hendi og eðli máls-
ins samkvæmt ekki síst í námunda
við hestamannahverfin.
Á tímabilinu frá desember til júní
ár hvert eru hestamenn án efa einn
allra fjölmennasti hópurinn sem
fer um og nýtir sér Heiðmerkur-
svæðið. Það hlýtur því að teljast
eðlilegt og sjálfsagt að tekið sé tillit
til hestamanna og þarfa þeirra við
gerð deiliskipulags fyrir svæðið.
Það er því nokkuð einkennilegt að
lesa greinargerð með deiliskipu-
lagstillögunni en í henni er ekk-
ert fjallað um þessa miklu umferð
hestamanna um svæðið sem ára-
tuga hefð er fyrir. Skipulagið
verður auðvitað að gera
ráð fyrir að hestamenn
geti hér eftir sem hingað
til stundað íþrótt sína og
útreiðar í námunda við
hestamannahverfin þar
sem þeir hafa fjárfest í
aðstöðu fyrir sitt áhuga-
mál. Reiðgötur eru úti-
vistar- og íþróttavett-
vangur hestamanna. Þeir
vilja að aðrir sýni þessu
skilning og þá ekki síst
sveitarfélög og skipu-
lagsyfirvöld.
Sama deiliskipulagstil-
laga og nú er auglýst af
hálfu Reykjavíkurborgar
var til umfjöllunar fyrir
tveimur árum. Hesta-
mannafélagið Fákur,
reiðveganefnd Lands-
sambands hestamanna og fleiri
gerðu þá alvarlegar athugasemdir
við tillöguna og bentu á að það væri
óásættanlegt hversu lítið tillit væri
tekið til ofangreindra hagsmuna
hestamanna í tillögunni. Hesta-
menn eru samkvæmt tillögunni úti-
lokaðir frá stórum hluta svæðisins
og hún tekur alls ekki tillit til
almennrar notkunar og þarfa hesta-
manna. Besta dæmið þar um er að
stysti hringur sem hestamenn geta
farið innan svæðisins sem tillagan
tekur til er u.þ.b. 19 km langur. Það
er auðvitað algjörlega óásættanlegt.
Í samvinnu við landslagsarkitekt og
aðra fagaðila voru lagðar fram vel
ígrundaðar tillögur til breytinga og
bóta á skipulaginu. Síðan þá hefur
ekkert heyrst í þeim sem fara með
þessi mál af hálfu Reykjavíkur-
borgar. Engir fundir hafa verið
haldnir með hestamönnum um til-
löguna eða önnur samskipti höfð
við þá um hana. Athugasemdir og
breytingatillögur hagsmunaaðila
hestamanna virðast hafa verið
algjörlega hunsaðar.
Á fundi sem hesta-
mannafélagið Fákur
hélt nýlega var fundar-
mönnum heitt í hamsi
og þar samþykkt harð-
orð ályktun gegn deili-
skipulagstillögunni og
breytinga krafist. Lík-
legt er að önnur hesta-
mannafélög á höfuð-
borgarsvæðinu muni
gera slíkt hið sama enda
hafa þau líka hagsmuna
að gæta þar sem félags-
svæði þeirra flestra
liggja að Heiðmerkur-
svæðinu. Það munu einn-
ig fjölmargir hestamenn
gera í eigin nafni því til-
lagan er óásættanleg og
takmarkar möguleika
þeirra til að stunda íþrótt sína og
áhugamál og rýrir um leið verðgildi
fasteigna þeirra. Þess er krafist að
fundað verði með hestamönnum,
hlustað á þá, þeim sýndur skiln-
ingur og virðing og að komið verði
til móts við kröfur þeirra um betra
aðgengi fyrir hestamenn og nýt-
ingu á Heiðmerkursvæðinu. Það
viljum við gera í sátt og samlyndi
við aðra notendur svæðisins, hags-
munaaðila, fagaðila og náttúruna
sjálfa. Er það ekki tilgangurinn og
það sem að er stefnt?
Tillagan um samnorrænt loftrýmiseftirlit
yfir Íslandi er frumleg og ögrandi, þar sem
hvorki Finnar né Svíar eiga aðild að NATO.
Þess er
krafist að
fundað verði
með hesta-
mönnum,
hlustað á þá,
þeim sýndur
skilningur og
virðing …
Ef Hægri grænir,
flokkur fólksins,
nær þeim styrk sem til
þarf þá mun ekki bara
eitthvað gerast heldur
munu þá aðgerðir í þágu
fólksins hefjast.
Hestamenn hunsaðir Aukið öryggi á
norðlægum slóðum
Sameining nýju
framboðanna?
Skipulagsmál
Brynjar
Kvaran
lögfræðingur og
hestamaður
Stjórnmál
Kjartan Örn
Kjartansson
fullveldissinni og stuðn-
ings maður lausna og
almennrar skynsemi
Varnarmál
Gunnar Alexander
Ólafsson
stjórnmálafræðingur
Elvar Örn
Arason
stjórnmálafræðingur
REYKJAVÍK AKUREYRI EGILSSTAÐIR KEFLAVÍK SELFOSS HAFNARFJÖRÐUR
INTEL PENTIUM