Fréttablaðið - 25.01.2013, Blaðsíða 44

25. janúar 2013 FÖSTUDAGUR| MENNING | 28
LEIKHÚS ★★★★ ★
Skáldið Sturla
Eintal með Einari Kárasyni
LANDNÁMSSETUR ÍSLANDS
Á sögulofti Landnámssetursins í
Borgarnesi er lífi svo sannarlega
blásið í hinar gömlu hefðir frá-
sagnargleðinnar. Einar Kárason
rithöfundur heldur áhorfendum
föngnum í meira en tvo klukku-
tíma og slær ekkert af. Hann leiðir
okkur inn í Sturlungaöldina eins og
hann hafi sjálfur verið þar meðal
manna. Þetta er hrein og klár frá-
sögn, að vísu skellir hann sér í
gervi Sturlu Þórðarsonar þannig
að það er eins og það sé hann sem
segir okkur söguna. Hér er ekkert
verið að möndla með neina bún-
inga, lýsingu né nokkra effekta.
Morðin og lýsingarnar á þeim
stóðu algerlega ein og sér í loftinu
í kjarnyrtri frásögn Einars.
Sturlungasaga er löng og fjallar
um þá borgarastyrjöld sem geis-
ar á Íslandi og er undanfari þess
að Ísland hverfur undir vald Nor-
egskonungs með Gamla sátt-
mála 1262. Þetta er stórbrotin
saga þess blóðuga forleiks að því
að Íslendingar glötuðu sjálfstæði
sínu undir erlent vald og sem end-
urheimtist ekki fyrr en á okkar
tímum. Einar rekur sögu þessa
miklu vígaferla þar sem höfðingj-
ar riðu um héruð með her manna
og börðust í stærstu orrustum
Íslandssögunnar, hjuggu mann og
annan og brenndu inni höfðingja
og allt þeirra lið. Þar ber hæst
Örlygsstaðabardaga og Flugu-
mýrarbrennu og morðið á Snorra
Sturlusyni, mesta rithöfundi á
Norðurlöndum að fornu. Allt er
þetta séð með augum frænda hans,
Sturlu Þórðarsonar, sem næstur
kemst Snorra sem rithöfundur og
skrásetjari samtímasagna þar sem
Sturlunga ber hæst.
Einar rekur þessa sögu af mik-
illi andagift, orðfæri og snilld.
Hann segir Sturlungu og í raun
Íslandssöguna sjálfa með skýrum
og ljósum hætti þannig að allir
hafa gaman og gagn af og skilja
það sem kannski reynist mörgum
tyrfið stagl í lestri. Einar gæðir
persónu Sturlu sem sögumanns
holdi og blóði og persónuleika
sem áheyrendum fellur við og
hlusta á með athygli. Ekki sakar
að Sturla „upplýsir“ um ýmislegt
sem ekki var vitað áður, t.d. það
að hann sé höfundur Grettissögu
og Njálu, auk þeirra bóka sem allt-
af hafa verið á afrekalista þessa
stórbrotna höfundar. Segja má að
Einar sé með þessari stórfróðlegu
og skemmtilegu sagnaskemmt-
an að endurvekja hina munnlegu
sagnahefð, sem var undanfari og
lifði samtímis skrifuðum bók-
menntum að fornu. Það ber að
þakka.
Einar sprellar ekkert eða tekur
hliðarspor enda enginn tími til
annars en að rekja allar hörmung-
ar þessa geggjaða tímabils. Þetta
Sturlungakveld Einars er innlegg
í viðleitni og skyldu okkar sem
þjóðar að hlúa að menningararf-
inum og halda sögunum sprelllif-
andi. Það er víst óhætt að mæla
með þessari kvöldvöku fyrir fólk
frá tíu ára aldri. Alla vega sat níu
ára drengur á laugardaginn var
stóreygur og fylgdist einbeittur
með öllum þeim hryllingi sem for-
feðurnir frömdu. Elísabet Brekkan
NIÐURSTAÐA: Eitt róstusamasta
tímabil Íslandssögunnar lifnar við í
meðförum afburða sagnamanns.
Sturlunga að hætti Einars
HVAÐ?
HVENÆR?
HVAR?
FÖSTUDAGUR 25. JANÚAR 2013
Sýningar
16.00 Rósa Sigrún Jónsdóttir opnar
myndlistarsýningu í sal Íslenskrar
grafíkur í Hafnarhúsinu að Tryggvagötu
17, Hafnarmegin.
Málþing
13.30 Stofnun dr. Sigurbjörns Einars-
sonar og Guðfræðistofnun Háskóla
Íslands efna til málþings í fyrirlestrarsal
Þjóðminjasafns Íslands. Heiti málþings-
ins er Mannréttindi á upplausnartímum
og fyrirlesarar eru Jóhanna K. Eyjólfs-
dóttir og Magnús Þorkell Bernharðsson.
Tónlist
12.00 Tónskáldið Purcell og önnur tón-
list frá Bretlandi verður í aðalhlutverki
á hádegistónleikumí Háteigskirkju.
Flytjendur eru Anna Jónsdóttir sópran-
söngkona og Sophie Schoonjans hörpu-
leikari. Almennt miðaverð er kr. 1.000.
21.00 Söngskemmtunin Lögin hans
Óda fer fram á Græna hattinum, Akur-
eyri. Tekin verða fyrir öll þau lög sem
Óðinn Valdimarsson söng á sínum
stutta en farsæla ferli. Söngvarar eru
meðal annars Óskar Pétursson og Hel-
ena Eyjólfsdóttir. Miðaverð er kr. 2.500.
22.00 Hljómsveitirnar Dusty Miller og
Ylja ætla að sameina krafta sína og
spila á Café Rosenberg. Aðgangseyrir er
kr. 1.500 og enginn posi er á svæðinu.
23.00 Magnús Einarsson og félagar
leika á Ob-La-Dí-Ob-La-Da,Frakkastíg 8.
Aðgangseyrir er kr. 1.000.
Fyrirlestrar
20.00 Sigurður Pálsson, skáld og rithöf-
undur, heldur fyrirlestur um skapandi,
opinn og fordómalausan lestur sem
skref að skapandi skrifum. Fyrirlestur-
inn fer fram í húsi Lífspekifélagsins að
Ingólfsstræti 22.
Upplýsingar um viðburði sendist á hvar@
frettabladid.is og einnig er hægt að skrá
þá inni á visir.is.
STURLUNGASAGA Fjallar um þá borgarastyrjöld sem geisar á Íslandi og er undan-
fari þess að Ísland hverfur undir vald Noregskonungs með Gamla sáttmála 1262.
Hin árlega tónlistarhátíð Myrkir
músíkdagar hófst í gær og stend-
ur fram á sunnudag. Hátíðin hefur
verið einn mikilvægasti vettvang-
ur framsækinnar nútímatónlistar
hér á landi allt frá því að til hennar
var stofnað árið 1980.
Á Myrkum músíkdögum er
áhersla jafnan lögð á frumsköpun
og tilraunastarfsemi og algengt
er að verk séu frumflutt á henni.
Á dagskránni í ár kennir ýmissa
grasa. Boðið verður upp á sinfón-
íutónleika, sinfóníettutónleika,
kammertónleika, kórtónleika, raf-
tónleika, einleikstónleika og tón-
leika með börnum. Meðal flytjenda
eru nokkrar af helstu hljómsveit-
um, kammerhópum og einleikurum
þjóðarinnar, þar á meðal Sinfóníu-
hljómsveit Íslands sem hélt opn-
unartónleika í Hörpu í gærkvöldi.
Þá mun kínversk samtímatón-
list hljóma á sérstökum tónleikum.
Fyrirlestrar og námskeið verða
haldin í samstarfi við Listaháskóla
Íslands og ber hæst heimsókn pró-
fessora og nemenda Brandon-
háskólans í Kanada sem auk þess
munu koma fram á tvennum tón-
leikum á hátíðinni sjálfri í Hörpu.
Sex tónleikar eru á dagskrá
hátíðarinnar í dag. Í hádeginu
leikur Þórarinn Stefánsson verk
sem byggð eru á Ísland farsælda
frón í Kaldalóni í Hörpu. Klukk-
an 15 í sama sal leika Laufey Sig-
urðardóttir fiðluleikari og Elísa-
bet Waage hörpuleikari verk eftir
íslensk kventónskáld.
Tveimur tímum síðar halda nem-
endur úr Tónlistarskóla Álftaness
tónleika í Kaldalóni. Klukkan 20.00
í Norðurljósum frumflytur Caput-
hópurinn verk eftir Áskel Másson,
Jónas Tómasson, Snorra S. Birgis-
son og Þórð Magnússon.
Klukkan 22.30 verða leikin á
sama stað framúrstefnuleg rafgít-
arverk eftir Hafdísi Bjarnadóttur
en Kjartan Ólafsson rekur smiðs-
höggið á dagskrá dagsins með
hljóð- og vídeógjörningi, þar sem
hann kynnir til sögunnar tónlist-
arforritið Calmus Automata. Nán-
ari upplýsingar um tónleika næstu
daga má finna á heimasíðu hátíðar-
innar, myrkir.is.
Myrkir músíkdagar
hófust í Hörpu í gær
Vettvangur framúrstefnulegrar nútímatónlistar.
KJARTAN ÓLAFSSON TÓNSKÁLD
• •
30 daga hreinsun
á mataræði
með Davíð Kristinssyni, næringar-
og lífsstílsþjálfara, mánudaginn
28. janúar, kl. 19:00 - 21:00.
Sími 570 2400 · oryggi.is
Stöndum vaktina allan sólarhringinn
Fáðu tilboð
á oryggi.is
Á oryggi.is getur þú fengið ráðgjöf um öryggiskerfi sem hentar þínu heimili eða
sumarhúsi. Ekki bíða of lengi, verðu þig og þína gegn innbrotum, bruna og
vatnstjóni. Enginn stofnkostnaður þegar þú færð þér öryggiskerfi frá okkur
– óháð stærð kerfis.
Kíktu á Trausta öryggisráðgjafa á oryggi.is og láttu hann ráðleggja varðandi kerfi
og gera þér verðtilboð.
PI
PA
R\
TB
W
A
•
S
ÍA
•
1
11
0
49
Er heimilið örugglega öruggt?
Góð ráð frá Trausta á
facebook.com/oryggi