Prentneminn - 01.11.1982, Síða 28

„Vinsemd skólastjóranna og kennaranna þar í minn garð alla
tíð. Ég á erfitt með að hugsa mér samstilltari starfshóp við
nokkra menntastofnun. Þar er alltaf eins og maður sé
umvafinn alúð frænda og vina. Og annars minnist ég með
mikilli gleði, en það er hve vel og giftusamlega margir
nemanda minna hafa ávaxtað pund sitt i lifinu. Ég nefni hér
engin nöfn. Þau eru einkamál mín og þeirra, enda myndu
þau ein fylla heila bók ef ég færi að tína þau upp. En úr
röðum þessara iðnnema hafa komið frábærir iðjuhöldar og
athafnamenn í verklegum framkvæmdum. Auk þeirra má
nefna að minnsta kosti einn ráðherra, einn sendiherra,
leikara í Iðnó og Þjóðleikhúsinu, metsölurithöfunda og
ljóðskáld. Og þegar ég var að taka 400 metrana í Sundlaug
Vesturbæjar í morgun rakst ég á gamlan iðnskólanemanda
sem var upphaflega pípulagningamaður, en hefur siðan
aflað sér skipstjóraréttinda á millilandaskipum og er auk
þess langt kominn með nám í Menntaskólanum í Hamra-
hlíð Hann sagði mér að nú stæði hugur sinn einkum til
sagnfræðináms hér við Háskólann — og geri aðrir betur.“
„Hvert er aöaltómstundastarf þitt um þessar mundir,
Sigurður?“
„Þú verður hissa þegar ég trúi þér fyrir því,“ segir Sigurður
og hlær. „Uppáhaldstómstundarstarf mitt núna er að yrkja
kvæði. Ég byrjaði reyndar á þessu fikti 19 ára gamall, en
hætti því brátt alveg. Þau 36 ár sem ég ritstýrði tímaritinu
„Samtíðinni“ orti ég 3 atómljóð og birti þau auðvitað þar.
Miklu síðar orti ég suður í Frakklandi eitthvað um 100
limrur, en það er bragarháttur sem Þorsteinn Valdimarsson
skáld gerði góðfrægan hér á landi. Limrumar mínar voru
um ákaflega hversdagslegt efni: gestina á greiðsölustað
suður í Frakklandi þar sem ég greip oft niður. öllum
þessum visum fleygði ég skömmu síðar. En sumarið 1978
orti ég sálmvers sem var skömmu síðar þýtt á ensku af
gömlum nemanda mínum Thomas A. Buck, prófessor í
Southampton í Englandi. Sú þýðing finnst mér bera af
frumtexta mínum á islensku, en hvort tveggja var prentað í
Lesbók Morgunblaðsins 1978. Síðan hafa birst þar um 20
kvæði eftir mig.“
„Hefurðu kannski erft skáldgáfuna frá Bjarna Thorarensen,
frœnda þínum?“
„Blessaður liktu okkur ekki saman. Bjarni var þjóðskáld og
brautryðjandi rómantisku stefnunnar í íslenskum
bókmenntum á 19. öld, en ég yrki bara mér til
hugarhægðar þegar yrkisefnin krefjast þess.„
„Og um hvað helst?“
„Eins og sakir standa eru þjóðkunnir menn, frægir staðir og
fjöll áleitnust yrkisefna minna“, svarar Sigurður.,,1 sumar
sem leið orti ég meðal annars alllangt kvæði um Ólaf Thors,
stjómmálaskörung og fyrrum forsætisráðherra okkar.
Seinna frétti ég að hann hefði orðið níræður snemma á
þessu ári ef hann hefði lifað. Annað kvæði varð þá til um
átthaga mína, Skálholtsstað. Þar segir frá einkennilegum
dulrænum atburði sem gerðist þar þegar ég var bam. Ég
yrki einungis um það sem kemur í hugannog krefst þess að
komast á blað, yfirleitt með þeirri aðgangssemi að ekki tjáir
annað en sinna þeirri kröfu. Áður hef ég ort um Einar
Benediktsson skáld og reyndar stuðlað á fáein önnur skáld.
Því nefni ég fjöll sem yrkisefni mitt að ég hef ort kvæði sem
heitir. „Þegar fjöllin min umhverfðust" og alveg nýlega
smákvæði um Esjuna, stolt okkar Reykvikinga.
Halldór F. Ólafsson 3.BG
Eftir að Sigurður Skúlason hafði að beiðni blaðamannsins lesið
honum nokkur þeirra kvæða sem hann hafði ort síðastliðið sumar,
lagði blaðamaðurinn mjög fast að honum að hann leyfði birtingu ein-
hvers þeirra hér. Sigurður var í fyrstu tregur til þess og sagði: „Ekkert
þessara kvæða minna getur talist fullunnið enn. Yrkisefnin koma
ósjálfrátt í hugann og mótast þar. Síðan ber ég mig að festaþau á blað.
I fyrstu eru þau á köflum stundum líkari óbundnu máli. Otrúlegt en
satt. Ég er nefninlega ekki þeirri gáfu gæddur að vera það sem oft er
nefnt „talandi skáld”. Það eru sannarlega margir Islendingar í dag og
hafa ávallt verið eins og dæmin sanna. Þvílíkir snillingar einnar mestu
skáldþjóðar veraldar bæði fyrr og síðar gcta oft í einu vetfangi ort
stökur sem verða brátt landfleygar og varðveitast síðan lengi í munn-
legri geymd.
Kveðskapur minn er hins vegar lengi að mótast og svo er um þau
kvæði sem urðu til í sumar sem leið. En fyrst þú vilt endilega fá eitt
þeirra þá máttu birta kvæðið sem ég las þér um Iönskólann okkar. Það
er ekki til orðið vegna neins sérstaks tækifæris hcldur er því cinungis
ætlað að túlka viðhorf manns sem hcfur orðið þess aönjótandi að
fylgjast með vexti skólans og viðgangi. Iðnskólinn ætti sannarlega ski-
lið betra ljóð af minni hálfu, en þetta verður að nægja úr því þú falast
núna svo eindregið eftir því.”
Sigurður Skúlason:
Sú kom loks tíð
ersáu það glöggt
framsýnir menn
hverfeikn myndu verða
efíslendingar
iðnmennt vanrœktu,
forsendu tilveru
flestra þjóða
um veröld víða.
Hœfileikamenn
á hverjum bæ
leyndust löngum
um land vort allt
og biðtt þess
með ærinni óþreyju
að skilyrði sköpuðus
til verknáms
vorrar tíðar.
Verkfrœðiþekkingin varðaði stefmma réll.
Hún vissi það glöggt að hér skorti iðnlœrða stétl
og þar vœri um lífsnauðsyn þjóðar vorrar að rœða.
Jón Þorláksson, menntaðursuður við Eyrarsund,
var sjálfkjörinn til að virkja þá staðreynd til gœða.
Vitsmunir lians hlutuað steyta á tregðu og töf
því trú skorti enn á flest ofar brauðstritsins gröf.
Menn vissu þá ekki að vityrði í askana látið.
Iðnnám vort hófst loks íörsmáum kvöldskólastíl
því þrœldómshefðin þoldi ekkifrœðslunni mátið.
Hugsað til Iðnskólans í Reykja vík.
Um alda raðir
átti þjóð vor
einungis tvœr
atvinnugreinar,
landbúnað og fiskveiðar.
Þœr frumgreinar tvœr
fœdduogklœddu
fólk landsins.
Hærra var þá ekki hugsað.
Auðvitað áttum vér
ávallt lagtœka
atgervismenn.
Skalla-Gríms
ergetið aðfornu
og öldum síðar
annars stórsmiðs,
skörungsins llluga
á Skálholtsstað.
Stefnt þótti háli erstórhýsi skólans reisfyrst.
Samt varslefnan þá mörkuð um of af grunnskólavist.
En brátt knúði verknámið á og eigi varð undan því vikist
að auka því bráðlega húsrými að miklum mun
efekki yrði um aðal ætlunarverk skólans svikist.
Það hlýtur að verða hans verkefni um alda raðir.
Það vita þeirgerst sem honum stjórna ídag.
Og víst er um það að þá dreymir órœtta drauma
ttm dýrðartíð er breyla mun alþjóðar hag.
I framtíð skal markinu náð semfortíðsér átt hefur nauma.
28
PRENTNEMINN