Prentarinn - 01.12.1995, Blaðsíða 14

Það tekur amk. þrjá mánuði að láta allt ganga
upp og á þeim tíma þarf kannski að reka tvö
heimili í einu. Einnig er erfitt að fá húsnæði
hér. Ég myndi hvetja fólk til að undirbúa sig
vel og eins er betra að þekkja einhvem sem býr
á svæðinu. Gott er að eiga möguleika á að vera
hjá vinum í einhvern tíma meðan verið er að
athuga með vinnu því erfitt er að fá vinnu
nema koma á staðinn og sýna sig. Það ræður
enginn mann sem hringir frá öðru landi í vinnu
óséðan.
JV'ristinn Á. Halldórs-
J\son er prentsmiður
með 12 ára starfsreynslu
ífaginu. Hann hefur
lengst afstarfað hjá Lit-
rófenernúíatvinnu-
leit. Þaðhefurkomið
upp í hugann við erfitt
atvinnuástand hérlendis
að leita útfyrir land-
steinana að atvinnu.
Hverjar eru ástæður þess að þú ert að flytja
erlendis?
Vegna betri tekjumöguleika og eins að at-
vinnuhorfur hér eru slæmar.
Hvert ert þú að hugsa um að fara?
Ég flyt til Danmerkur um áramótin og fer til
Árósa. Nokkrir vinir mínir eru á því svæði og
hafa boðist til að hýsa mig til að Syrja með.
Ertu búinn að fá vinnu?
Nei, ég ætla að reyna að fá vinnu í faginu, en
ef það gengur illa tek ég hvaða starfi sem er.
Hvernig heldurðu að kjörin séu?
Mér skilst að kjörin séu eitthvað betri en hér
bjóðast og eins það að ég vonast til að fá fast
starf. Hér er erfitt að fá meira en afleysingastörf
eins og er.
Hefur þú hug á að dvelja lengi erlendis?
Ef ég fæ vinnu og líkar vel reikna ég með að
verða lengi.
Hvað ráðleggur þú fólki sem er að hugsa
um að leita sér að vinnu erlendis?
Láta verða af því og prófa.
Olafur Örn Jónsson
er 44 ára prent-
smiður með 25 ára
starfsreynslu. Hann
flutti ásamt konu sinni
og tveimur börnum til
Svípjóðar árið 1990.
Áður hafði hann starfað
hjá Prentsmiðju Árna
Valdemarssonar sem
verkstjóri og í eitt ár hjá
G. Ben. prentstofu pegar hann ákvað aðflytja.
Hverjar voru ástæður þess að þú fluttir er-
lendis og Svíþjóð varð fyrir valinu?
Fyrst og fremst ævintýraþrá. Okkur hafði
lengi langað að prófa að búa erlendis. Svíþjóð
varð fyrir valinu vegna þess að atvinnuhorfur
voru bestar þar. Þegar við ákváðum að láta
verða af því að fara erlendis talaði ég við
nokkra félaga mína sem höfðu verið erlendis
og fékk upplýsingar hjá þeim hvernig best væri
að snúa sér.
Hvernig gekk að fá vinnu?
Ég sendi umsóknir á nokkur fyrirtæki héðan
frá Islandi og var boðaður í viðtal hjá fyrirtæki
í Vaxjö sem var í eigu Smálandspóstsins. Félagi
minn bjó þar og lagði inn fyrir mig gott orð og
lét þá vita að umsókn væri væntanleg. Ég var
ráðinn á staðnum í lok viðtalsins og kostnað
vegna þess greiddi fyrirtækið.
Hvaða starfi gengdir þú?
Ég starfaði sem skeytingarmaður, fyrst hjá
þessu fyrirtæki sem ég var ráðinn hjá en fljót-
lega var það selt og nýir eigendur lögðu það
niður nokkru síðar. I framhaldi af því fékk ég
starf hjá lítilli prentsmiðju sem var að hefja
störf og verkstjórinn minn sem ég hafði áður
bauð mér starfið. Þar starfaði ég þar til í sumar
þegar ég réð mig til starfa í Prentsmiðjunni
Odda.
Hvernig var aðbúnaður starfsmanna?
Aðbúnaður var mjög góður í fyrirtækinu
sem ég vann fyrst hjá, en afar slæmur hjá því
síðara. Þegar það fyrirtæki hóf störf var það í
lagerhúsnæði sem var alls ekki ákjósanlegt til
þessa reksturs. Loftræsting var engin og allar
aðstæður mjög slæmar. Svo langt gekk það
stundum að starfsmenn voru komnir á fremsta
hlunn með að ganga út. Félagið kom og tók
staðinn út og krafðist úrbóta en þeim var lítið
sinnt og eingöngu smáatriði voru löguð sem
litla peninga kostuðu.
Hvernig voru kjörin?
Ég lækkaði í launum þegar ég flutti út. I byrj-
un var ég með 11.600 Skr. á mánuði en undir
lokin var ég með 14.000 Skr.. Það er sambæri-
legt 140.000 kr. íslenskra og u.þ.b. það sama út-
borgað.
Hver var helsti munur varðandi aðbúnað og
kjör milli Islands og Svíþjóðar?
Kjörin eru svipuð en aukavinna var engin
úti. Skattakerfið var þannig upp byggt að auka-
vinnan fór öll í skatta þannig að menn taka
frekar frí út á aukavinnuna. Kerfið er mjög fast
í skorðum og Svíar eru mjög skipulagðir í sín-
um útgjöldum. Það er lagt sérstaklega fyrir
varðandi húsnæði, ferðalög ofl. Þegar sveiflur í
launum eru ekki fyrir hendi er auðveldara að
gera áætlanir fram í tímann. Húsnæði leigði ég
og það var nokkuð gott fyrirkomulag á því.
Það er að mestu í eigu sveitarfélaga, bygginga-
félaga eða verkalýðsfélaga og svo lengi sem
maður stendur í skilum og vill leigja getur
maður verið á sama staðnum.
Varðandi aðbúnað á vinnustað er hann mis-
munandi og fyrirtækið, sem ég var lengst hjá,
ekki lýsandi dæmi um ástandið. Stjórnun var
ekki góð þar. Mismunandi er hvað aNinnurek-
endur gera fyrir sitt starfsfólk. Þó er hefð fyrir
því að fyrirtæki bjóða starfsmönnum til jóla-
hlaðborðs árlega. Þá er aðeins um starfsmenn
að ræða ekki maka þeirra. Eins gefa sum fyrir-
tæki peninga í jólagjafir en það er ekki algilt.
Hafðir þú ávinning af dvölinni í Svíþjóð?
Já, ég hafði heilmikinn ávinning. Fyrst og
fremst að svala ævintýraþránni, kynnast menn-
ingu annarra þjóða og eins að ferðast. Við ferð-
uðumst um Svíþjóð, til Hollands, Þýskalands
og Danmerkur. Norðurlöndin hafa orðið manni
kærari.
Hvers vegna fluttir þú til baka?
Heimþráin var orðin mikil. I byrjun var
ákveðið að gefa þessu tvö til þrjú ár og eftir
þann tíma vorum við orðin sátt við að huga að
heimferð. Við hugsuðum þetta ekki öðruvísi en
að við værum ferðalangar og myndum halda
heim síðar. Það hvarflaði ekki að okkur að setj-
ast að.
Þegar ekki kemur dropi úr lofti í fleiri vikur
og vindur ekki blæs fer maður að sakna ís-
lenska veðurfarsins og vill fá rigningu og rok,
14 PRENTARim 4/95