Prentarinn - 01.12.1995, Blaðsíða 18

Afram stelpur - við viljum,
þorum og getum víst!
Sólveig Jónasdóttir
Það er gott til þess að
vita að framundan er
heil auð síða - þar
sem ég, f þetta sinn,
get látið móðann
mása. Ég vil byrja á
þvíað óska okkur
FBM-konum til
hamingju með þessa,
okkar eigin, sérstöku
kvennasíðu. Síðan
sem hlotið hefur hið
táknræna heiti „rifið
úr síðunni“ með tilvís-
un beint í sköpunar-
söguna er hér með
tekin í notkun sem
vettvangur kvenna-
umræðu. Sú næsta
sem færað rífastá
síðunni verður
væntanlega einhver
allt önnur málglöð
FBM-kona - en nú
má ég!
Eins og öllum er kunnugt erum
við Islendingar frægir fyrir að láta
ótrúlegustu hluti yfir okkur ganga
af yfirvöldum, hvort sem um
stjórnvöld eða bara atvinnurek-
endur er að ræða. Við hópumst
gjarnan saman á eldhúsbekknum
eða í kaffistofum til að nöldra og
kvarta hvort við annað og hvort
undan öðru. Þannig fáum við auð-
vitað nauðsynlega útrás en erum
engu bættari á eftir. Þetta held ég
að sé því miður sérstaklega áber-
andi með okkur konur. Svo virðist
sem það sé konum erfiðara, ein-
hverra hluta vegna (og enn sem
komið er!) að berjast fyrir réttind-
um sínum og standa upp í hárinu
á vaidboðurum. Þetta stendur þó
til bóta, sérstaklega hjá okkur
FBM-konum því nafnlausi
kvennaklúbburinn er kjörinn 4
vettvangur til að rotta sig
saman og púrra hver aðra upp í
slaginn. Það kallar nefnilega á
samstöðu og tekur dágóðan tíma
að venjast þeirri tilhugsun að við
konur eigum aðeins skilið það
allra besta og ekki nóg með, við
verðum (og megum) sjálfar að ná í
það!
Nýjustu fréttir um launamisrétti
í þjóðfélaginu sýna að við erum
alls ekki eins langt á veg komnar
og við héldum. Kvenforseti í tólf
ár og jafnréttislög í rúm tuttugu
eru ekki iengur nægilega sterk
meðöl. Nú er grasrótin okkar eina
hálmstrá. Verkalýðsbarátta og bar-
átta fyrir jafnrétti eru málaflokkar
sem fara einstaklega vel saman. Á
báðum vígstöðvum er verið að
berjast fyrir bættari kjörum og
áhersla lögð á einstaklinginn og
rétt hans til að lifa mannsæmandi
lífi. Réttlátari skipting lífsgæða er
málefni sem allir láta sig varða og
mismunun vegna kynferðis er
nokkuð sem ekki má líða innan
verkalýðsfélags. Á þessu geta ver-
ið ýmsar hliðar og ekki allar jafn
auðveldar viðfangs, launajafnrétti
er lögfest en svo virðist sem konur
séu verr metnir starfskraftar en
karlar. Mismunurinn getur komið
fram í ýmsum myndum t.d.
sporslum og titlum.
Að minu mati er launaleynd
stórt vandamál í jafnlaunabaráttu
kynjanna, því konur eiga erfiðara
um vik með að rétta sinn hlut ef
staða þeirra er ekki nægilega skýr
- veist þú t.d. hvað náunginn við
hliðina á þér er með í laun? Stað-
reyndin er sú að launaleynd er
hvergi að finna í neinum reglum
né samningum og ef litið er til ná-
grannalandanna er þetta úrelt fyr-
irbæri. Leyndin hefur aftur á móti
verið krafa vinnuveitandans og
þjónar honum eingöngu. Þetta eru
mál sem vert er að athuga betur.
Launakannanir á raunlaunum þ.e.
greiddum launum og sporslum
auk opinnar umræðu, held ég að
sé besta vopnið. Með gerð slíkra
launakannana má reikna út meðal-
laun sem nýtast launþegum jafnt
sem atvinnurekendum til viðmið-
unar. Síðasta launakönnun sem
gerð var á vegum FBM er frá sept-
ember 1991 og sýnir vel þann
mikla mismun á greiddum laun-
um sem viðgengst í félaginu. Svo
dæmi sé tekið voru hæstu laun
fyrir textainnritun þá 126.564
krónur en þau lægstu 70.292 krón-
ur, munurinn er um 45%. Hvemig
kynin skiptast síðan niður á þenn-
an skala vannst mér ekki tími til
að skoða en líklega þarf enginn
' að spyrja að því í alvöru! Það
verður fróðlegt fyrir okkur konur
að sjá næstu raunlaunakönnun
FBM sem vonandi verður gerð
fljótlega, þangað til verðum við að
grípa til annarra vopna; umræð-
unnar!
Við skulum að lokum hafa í
huga að jákvæður hugsanaháttur
er leið sem dugar oft vel; það met-
ur enginn þann að verðleikum
sem ekki kann að meta sig sjálfur.
18 PRENTARiNN 4/95