Dagfari - 01.05.1992, Blaðsíða 19
Dagfari
Starfið
Bandaríkjamenn og Rússar eru að yfir-
gefa stöðvar sínar þar. Jafnvel hið vell-
auðuga Þýskaland kveinkar sér yfir að
þurfa að kosta svo miklu til hreinsunar
eftir hemámsliðið.
Með því að leyfa heræfmgamar síðast-
liðið sumar, gerði ríkisstjómin sig seka
um glæp ekki aðeins gagnvart íslensku
þjóðinni í nútíð og framtíð, heldur líka
gagnvart mannkyninu. Það er nefnilega
svo, að það er til nóg af fersku vatni víða í
heiminum. Það er bara búið að menga
þetta vatn, svo að það er ekki lengur
drykkjarhæft. Gott drykkjarvatn á eftir að
verða gífurleg hörgulvara.
Óstjórn hagfræðinganna
Það er illt til þess að vita, að íslandi
skuli stjómað af þröngsýnum hagfræðing-
um. Þeir em nú í öngum sínum af því að
ekki finnst erlendur auðhringur, sem er
tilbúinn að kaupa hérlendis niðurgreidda
raforku. Er þá helst til ráða að flytja raf-
orkuna ónotaða út úr landi. Ekki virðist
hvarfla að hagfræðingunum, að reikna inn
í dæmið fómarkostnað vegna umhverfis-
spjalla með einni undantekningu: Bændur
eiga að fá tapað beitiland bætt. En hálend-
ið er nú einu sinni nánast samfelld eyði-
mörk, svo ekki þarf að kosta miklu til
þeirra bóta.
Þessir blessaðir menn virðast hins vegar
telja háspennulínur til yndisauka, enda
víðsýnt á Islandi vegna skógleysisins og
hægt að njóta útsýnis til háspennumastra
úr a.m.k. 10-20 km fjarlægð í góðu veðri.
Olía við Jan Mayen?
Nú er Jón Sigurðsson í félagi við
norska krata að reyna að fá alþjóðlega ol-
íuhringa til að hefja olíuleit við Jan May-
en. Olíuviimslu á hafsbotni fylgir óhjá-
kvæmilega olíumengun í hafmu bæði af
völdum slysa, en einnig er alltaf einhver
eðlileg mengun fylgifiskur olíuvinnslu. A
þessum köldu slóðum myndi olíumengun
óhjákvæmilega hafa miklu alvarlegri af-
leiðingar en olíumengun í Norðursjó.
Samt hafa fiskveiðar dregist stórlega sam-
an í Norðursjó, síðan olíuvinnsla hófst
þar. Við rannsóknir á Svalbarða kom í
ljós, að olíumengun í jarðvegi er þar á
norðurhjara 30-40 sinnum lengur að verða
óskaðleg en í jarðvegi í sunnanverðum
Noregi. Loftslag og sjávarhiti við Jan
Mayen líkist niun meira Svalbarða en
Norðursjó eða S-Noregi.
Hér er ekki aðeins um sjálfsvirðingu ls-
lendinga sem þjóðar að tefla, heldur einn-
ig mikla hagsmuni í efnahagslegum skiln-
ingi. En hvað gerir til, þótt við spilum
rassinn úr buxunum? Við getum alltaf
hlaupið í fangið á henni stóru mömmu í
Brussel, sem er svo rík, og lífið verður ei-
líft sumarfrí í sumarhúsi við Bodensee.
Ræða flutt á Hótel Borg 30. mars 1992
—?---------
A Borginni
Þann 30. mars siðastliðinn
héldu Samtök
herstöðvaandstæðinga
baráttusamkomu á Hótel Borg
en nú eru 43 ár síðan
inngangan i Nató var samþykkt
á alþingi. A fundinum var ágæt
mæting en vegna krónískra
fjárhagsörðugleika réðust
samtökin ekki i að auglýsa
fundinn mikið. Fundarstjóri var
Bergljót Kristjánsdóttir.
Fyrst flutti Nikulás Ægisson
ávarp, fjallaði um
útþenslustefnu
Bandaríkjamanna en því næst
um vanda fólks á Suðurnesjum
sem hefur lifibrauð sitt að
stórum hluta af þjónustu við
herliðið. Nú hefur dregið úr
umsvifum hersins og
fyrirsjáanlegt að þau muni
minnka á næstu árum. Bölsýni
hefur gripið um sig og menn
spyrja hvað verði ef herinn fer.
Aður treystu Keflvíkingar á
Duusverslun til þess að kaupa
sér helstu nauðsynjar, nú
treysta þeir hins vegar á
dúsbræðuma Davíð og Jón
Baldvin til að tryggja
áframhaldandi veru amerísks
hers. Nikulás drap á útbreiðslu
kjamorkuvopna og það að
vopnakapphlaupið hefði orðið
fleirum dýrt en Sovétmönnum,
Bandaríkjamenn væm að loka
mörgum herstöðvum sínum utanlands.
Hann lauk máli sínu þannig:
Filippseyingar hafa nú gert Banda-
ríkjamenn brottræka ffá sínu landi og
ættum við Islendingar að roðna af skömm
er við tölum um peningatap út af brottför
hersins þegar við lítum á fátækt Filipps-
eyinga. Kannski er munurinn sá að
Filippseyingar hafa kynnst hinni vopnuðu
hlið Ameriska hersins en við lslendingar
aðeins dollumnum á náttborðinu. Það er
kannski rétt sem Jóhannes úr Kötlurn
kvað að:
Eitt erþað Ijóð
sem veknr af dái
dumba þióð
blóð!
Þvi næst lásu þær Ragnheiður
Steindórsdóttir og Lilja Þórisdóttir upp úr
verkum Fríðu A. Sigurðardóttur, Sigrún
Björnsdóttir söng Brechtsöngva við
undirleik Ragnars Bjömssonar og KK
(Kristján Kristjánsson) og Þorleifur
Guðjónsson léku saman á gítar og bassa.
Sigvaldi Asgeirsson skógfræðingur flutti
ávarp sem er birt að mestum hluta annars
staðar hér til hliðar.
Heiðursgestur fúndarins var sá ódeigi
baráttumaður Þorgrímur Starri
Björgvinsson bóndi í Garði í
Mývatnssveit. Hann hóf mál sitt á að
minnast þeirra manna sem börðust gegn
hersetunni fyrr á árum. Sú barátta hefði
ekki skilað eins miklu og menn höföu
vænst en þeir eldri hefðu þó alltaf haldið
neistanum lifandi og skiluðu honum nú i
hendur hinna yngri. Þeirra hlutverk væri
svo að blása í glæðumar og efla baráttuna
á ný. Starri drap einnig á vonir sinnar
kynslóðar við stofnun lýðveldisins 1944,
þá var vor í hugum manna. En við vorum
glópar, sagði Starri, og ráðamenn
þjóðarinnar áttu auðvelt með að blekkja
okkur og flækja þjóðina í
hemaðarbandalagið Nató sem þýddi
endumýjaða hersetu með öllum hennar
ágöllum. Hann sagðist telja að þeir herrar
sem leiddu hersetuna yfir þjóðina ættu nú
misgott með svefn og tóku fundarmenn
undir þá ósk hans að þeir pótintátar svæfú
oft illa.
Þessi velheppnaði fundur endaði á
fjöldasöng sem lauk með laginu “ísland
úr Nató.”
19