Aðventfréttir - 01.01.1995, Qupperneq 10

TIL HVERS ER
SÖFNUÐURINN EIGINLEGA?
EFTIR V. NORSKOV OLSEN
essi spurning sem ég sá ný
lega á auglýsingatöflu kirkju
einnar, vakti athygli mína
vegna hinnar tvíþættu merkingar,
sem í henni felst. Eftir því hvar
menn leggja áhersluna, þá gefur
spurningin til kynna óvissu margra
um eðli og tilgang safnaðarins.
Jafnvel sumir kristnir menn gera sér
ekki grein fyrir, hvert sé hlutverk
safnaðarins. Sé spurningin skilin á
annan hátt, gefur hún til kynna
sannan áhuga á hlutverki safnað-
arins á jörðinni.
Það eru tvær spurningar sem þarf
að íhuga: 1. Hvað er söfnuðurinn?
2. Hvert er hlutverk hans? Þegar við
reynum að fá svör við þessum tveim
spurningum, munum við komast að
raun um að þær eru óaðskiljanlegar.
Ef við svörum annarri, svörum við
hinni líka.
Fólk, ekki staðir
Þegar þið heyrið orðið söfnuður1,
hvað kemur ykkur þá strax til
hugar? Dettur ykkur þá í hug
bygging með turnum með lituðu
gleri í gluggum? Kemur þá upp í
hugann splunkuný og falleg skrif-
stofubygging Samtaka safnaða,
Sambanda eða heimsstarfsins? Eg
vona að þið svarið: „Ekkert af
þessu." Því að bygging úr stein-
steypu er ekki frekar söfnuður en
fötin, sem við göngum í.
Söfnuðurinn er ávallt fólk. Hann er
þeir sem tilbiðja, ekki hvar þeir til-
biðja.
En söfnuðurinn er meira en
saman kominn mannfjöldi, sem
safnast saman af því þeir eiga
sameiginleg áhugamál, trúar-
skoðanir eða gildi. Golfklúbbur eða
lokaður karlaklúbbur í London er
þess konar mannsöfnuður. En
söfnuðurinn2 varð ekki til fyrir neina
mannlega ákvörðun eða athöfn.
Nei, það var Guð sem af náð sinni
kallaði hann saman.
Uppruni eða merking íslenska
orðsins söfnuður er „þeir sem safnast
hafa saman"3. Hér er ekki um mann-
lega stofnun að ræða. Líkt og skoska
orðið kirk og þýska orðið kirche, er
íslenska orðið kirkja dregið af gríska
orðinu kurike, sem merkir „að til-
heyra Drottni." í öðrum Evrópu-
málum (eins og franska orðið église,
ítalska orðið chiesa og spænska orðið
iglesia) eru þau dregin af öðru grísku
orði, ekklesia, sem merkir: „þeir sem
hafa verið kallaðir saman af sendiboða."
Með báðum orðunum er lögð
áhersla á að tilvera safnaðarins4
byggist á athöfn Guðs.
Þannig hefur Guð ávallt hagað
samskiptum sínum við fallið mann-
kyn. Frásögnin um köllun
Abrahams er fullkomið dæmi. Þegar
við fyrst mætum Abraham (1M
11.26-32), er hann bara einn af
niðjum Sems og bjó í Ur í Kaldeu.
Ekkert greindi hann frá öðrum sem
bjuggu á þessu svæði. Fjölskylda
hans „tilbað aðra guði" (Js 24.2) rétt
eins og nágrannarnir gerðu.
En myndin breytist verulega í 1M
12. Drottinn sagði við Abraham:
„Far þú burt úr landi þínu ... til
landsins, sem ég mun vísa þér á. Ég
mun gera þig að mikilli þjóð og
blessa þig ... og blessun skalt þú
vera."
Ekki er heldur með einu orði gefið
til kynna að Abraham hafi verð-
skuldað slíkt. Þetta var heldur ekki
kall til neinnar forréttindastöðu.
Heldur var það til þess að Guð gæti
blessað allan heiminn fyrir tilstilli
Abrahams. Söfnuður Guðs núna
varð tíl mjög svo á sama hátt. Eins
og Pétur orðar það: Þið hafið verið
kölluð út úr heiminum til að vera
„heilög þjóð, eignarlýður, til þess að
þér skuluð víðfrægja dáðir hans sem
kallaði yður frá myrkrinu til síns
undursamlega ljóss."
Upphaf safnaðarins
I öllu Gamla testamentínu lesum
við að Guð átti útvalda kynslóð sem
áttí að kynna hann fyrir heiminum,
þótt það væri sjaldan skilið svo. í
Nýja testamentinu er það hlutverk
falið leifum „útvöldum af náð" (Rm
11.5), hinum andlega Israel,
söfnuðinum5. Og þó að fólks Guðs
sé getið í allri hjálpræðissögunni, allt
frá 1M til Opinberunarbókarinnar,
er söfnuðurinn samt Nýja
testamentis fyrirbæri.
I lífi sínu á jörðinni undirbjó Jesús
söfnuðinn með því að kalla læri-
sveina til að „veiða menn" (Mt 4.18-
20). Hann sendi þá út tíl að reka út
illa anda, lækna sjúka og prédika að
himnaríki væri í nánd (Mt 10.1-7). í
öðru tilviki sendi hann 70 af
fylgjendum sínum með sömu starfs-
skipun (Lk 10.1). Þeim sóttist verk
sitt með misjöfnum árangri. Sumir
gátu sagt: „Herra, jafnvel illir andar
eru oss undirgefnir í þínu nafni" (17.
vers). En í öðrum tilvikum komust
sumir aðrir að því að þeir gátu ekki,
sökum trúarskorts, sigrast á valdi
hins illa (Mt 17.14-20).
Þó að lærisveinarnir höfðu verið
sjónarvottar að lífi og starfi Jesú í
meira en þrjú og hálft ár, brotnuðu
þeir saman undan þrýstingi við
réttarrannsóknina yfir honum. En
hvítasunnan var tími algerra um-
skipta hjá þeim. Meðan þeir báðu tíl
Guðs, kom Andinn yfir þá, og það
varð til þess að þessir óframfærnu
og skömmustulegu lærisveinar urðu
óbugandi.
Hvað hafði gerst í millitíðinni?
Fyrir það fyrsta höfðu þeir mætt
hinum upprisna Kristí. Nú voru þeir
ekki lengur að boða ríki í nánd, án
þess að skilja það í raun og veru. Nú
vissu þeir hverju þeir trúðu. Og það
sem þýðingarmeira var, þá vissu
þeir á hvern þeir trúðu. Það var þessi
þekking á persónulegum frelsara,
sem dó, og reis aftur upp og lifði
eilíflega, sem var grundvöllurinn að
söfnuðinum.
Sáttargjörð
Annað Korintubréf 5.11-20 er ein
af þeim ritningargreinum sem
hjálpar okkur að skilja mikilvægi
upprisunnar fyrir líf safnaðarins.
Okkur (söfnuðinum), segir Páll
hefur verið falin þjónusta sáttar-
gjörðarinnar. Vegna þess að við
erum sannfærð um, að Kristur dó
fyrir alla og var reistur upp aftur,
hefur allt breyst. „Ef einhver er í
Kristi, er hann skapaður á ný, hið
gamla varð að engu, sjá nýtt er orðið
til" (17. vers). Það eru forréttindi
safnaðar Guðs að sinna verki hans.
„Það var Guð, sem í Kristi sætti
heiminn við sig, er hann tílreiknaði
þeim ekki afbrot þeirra" (19. vers).
Sama verkefnið heldur áfram að
vera höfuðástæða fyrir tilvist safn-
aðarins. Þannig metum við ekki
framar aðra að „mannlegum hætti"
(16. vers). Með öðrum orðum, þá
dæmum við ekki ( eða ættum ekki
að dæma) fólk eftir ytra útliti. Ekki
ættum við að fara í manngreinarálit
vegna þjóðfélagsstöðu, kyns eða
þjóðernis. Við eigum að líta á hvern
10
AðventFréttir 1,1995