Fréttatíminn - 06.09.2013, Qupperneq 6

 Fréttaúttekt Átak gegn heimilisoFbeldi
Heimilisofbeldi ekki
liðið á Suðurnesjum
Rannsókn á ofbeldi í nánum samböndum árið 2008 leiddi í ljós að hlutfall þess var meira á
Suðurnesjum en annars staðar á landinu og var því ráðist í átak gegn heimilisofbeldi með sam-
vinnu lögreglu, félagsþjónustu og heilsugæslu. Átakið er einstakt á landsvísu og felur í sér meiri
eftirfylgni en áður og hefur leitt til aukningar á úrskurðum um nálgunarbönn og brottvísanir af
heimilum.
Í framhaldi af rannsókn á ofbeldi í nánum samböndum sem gerð var af Rannsóknar-
stofnun í barna- og fjölskyldu-
vernd árið 2008 beindi félags- og
tryggingamálaráðuneyti, nú vel-
ferðarráðuneyti, því til sveitar-
félaga að gera aðgerðaáætlanir til
að koma í veg fyrir ofbeldi gegn
konum. Rannsóknin leiddi í ljós að
ofbeldi í nánum samböndum var
meira á Suðurnesjum en í öðrum
landshlutum og var því lagt til
að sveitarfélögin á svæðinu ýttu
úr vör sérstöku árvekniverkefni.
Lovísa Lilliendahl, verkefnis-
stjóri Suðurnesjavaktarinnar, sem
starfar á vegum velferðarvaktar
velferðarráðuneytisins, segir
árvekniverkefnið hafa gefið góða
raun. „Í því taka þátt allir lykilað-
ilar í velferðarþjónustu á svæðinu.
Við undirbúning verkefnisins kort-
lögðum við vel stöðuna á svæðinu
varðandi þessi mál og nutum með-
al annars aðstoðar grasrótarsam-
taka eins og Stígamóta, Kvennaat-
hvarfsins og fleiri sem hafa góða
þekkingu á þessum málum.“
Lögreglan, félagsþjónustur og
heilsugæslan á Suðurnesjum í
samstarfi við kirkjur í Njarðvík
og Keflavík standa svo saman að
sérstöku átaki sem hófst þann 1.
febrúar síðastliðinn sem felst fyrst
og fremst í því að verklagsreglur
allra sem að málaflokknum koma
hafa verið samræmd-
ar sem skilar sér í
meiri eftirfylgni og
betri þjónustu til þol-
enda og gerenda. Lög-
reglan á Suðurnesjum
hefur sett rannsóknir
á heimilisofbeldi í
forgang og að sögn
Sigríðar Bjarkar Guð-
jónsdóttur, lögreglu-
stjóra á Suðurnesjum,
er lögð áhersla á að
vanda sérstaklega
á til verka í upphafi
rannsókna. „Vandaðar
vettvangsrannsóknir
eru framkvæmdar,
þolandi færður til
læknis, félagsþjónustan kölluð til
og hefur þetta haft í för með sér
mun nánara samstarf og betri
nýtingu úrræða,“ segir hún. Í lög-
reglukerfinu eru upplýsingar um
þrettán mál tengd nálgunarbanni
eða brottvísun af heimili á lands-
vísu á þessu ári. Níu þessara mála
hafa komið upp á Suðurnesjum
þar sem nálgunarbanni og brott-
vísun var beitt í fimm tilvikum,
nálgunarbanni í einu tilviki en
þremur beiðnum var hafnað.
Hera Ósk Einarsdóttur, for-
stöðumaður stoðdeildar, fjöl-
skyldu- og félagsþjónustusviðs
Reykjanesbæjar, leggur áherslu
á að málunum hafi fjölgað vegna
nýrra vinnubragða en ekki aukins
ofbeldis. „Með formlegum verk-
ferlum verða málin sýnilegri og
við tökum á þeim með
öðrum hætti en áður.“
Lögreglan kallar alltaf
starfsfólk félagsþjón-
ustunnar út í tilfellum
heimilisofbeldis, sama
hvort á heimilinu eru
börn eða ekki. „Það
er breyting frá því
sem áður var því þá
var félagsþjónustan
kölluð út samkvæmt
barnaverndarlögum,“
segir Hera. Innan
þriggja daga frá útkalli
lögreglunnar fylgir
starfsmaður félags-
þjónustunnar málinu
eftir og veitir þolanda
viðtal. Innan viku fara lögregla og
starfsmaður félagsþjónustu svo í
heimsókn til þolanda. „Þá er farið
betur yfir stöðuna og þolanda
kynntar leiðir til úrbóta,“ segir
Hera Ósk. Átakinu er ætlað að
vekja samfélagið til meðvitundar
um að standa ekki hjá heldur
grípa inn í og hlúa að þolendum
heimilisofbeldis. „Það ætti eng-
inn, hvorki barn né fullorðinn, að
búa við heimilisofbeldi og með
átakinu sendum við út þau skila-
boð að slíkt sé ekki samþykkt,“
segir hún.
Í tengslum við árvekniverkefnið
var útbúinn bæklingur á íslensku,
ensku og pólsku sem dreift var
í öll hús á svæðinu en hann inni-
heldur upplýsingar um ofbeldi
ásamt samantekt á þeim úrræðum
sem í boði eru fyrir þolendur og
gerendur ofbeldis. Þá hafa fjöl-
miðlar bæði á svæðinu og annars-
staðar vakið athygli á málefninu
og verkefninu.
Að sögn Ingólfs V. Gíslasonar,
lektors í félagsfræði við Háskóla
Íslands, er stærsti kostur átaks-
ins hversu lausnamiðað það er.
„Þarna er unnið að heildarlausn á
vanda einstaklinga. Bara það að
upplýsingar fari á milli mismun-
andi opinberra aðila er svo mikil-
vægt atriði.“ Þá segir Ingólfur
mikilvægt að fleiri en lögreglan
komi að málum tengdum heimilis-
ofbeldi því úrræði hennar, að stilla
til friðar, fjarlægja brotamann og
koma þolanda í skjól, séu skamm-
tímalausnir. Eigi að leysa málin til
frambúðar þurfi margir opinberir
aðilar að koma að, líkt og raunin
sé á Suðurnesjum.
Dagný Hulda Erlendsdóttir
dagnyhulda@frettatiminn.is
Með átakinu sendum við út
þau skilaboð að ofbeldi
sé ekki samþykkt.
Lögreglan á Suðurnesjum
hefur sett rannsóknir á
málum tengdum heim-
ilisofbeldi í forgang og á i
nánu samstarfi við félags-
þjónustur og heilsugæslu á
svæðinu við eftirfylgni og
úrlausn slíkra mála.
Ljósmynd/NordicPhotos/GettyImages
Sigríður Björk Guð-
jónsdóttir, lögreglu-
stjóri á Suðurnesjum.
Ljósmynd/Nýmynd
Vottun verkefnastjóra
Kynningarfundur um IPMA vottun verkefnastjóra
verður haldinn á vegum Verkefnastjórnunarfélags
Íslands mánudaginn 9. september nk.
Fundurinn verður haldinn hjá Promennt ehf.,
Skeifunni 11b, kl. 12:00 – 13:00
Allir velkomnir
Stórlækkað verð á vönduðum fatnaði, útbúnaði
og varningi fyrir hestamenn, bændur og aðra
dýravini. Gríptu þetta frábæra tækifæri í næstu
verslun Líflands.
útsaLa
í LífLandi
ÍS
LE
N
SK
A
SÍ
A.
IS
L
IF
6
53
17
/
08
.1
3
Upplýsingar og skráning
á www.tonheimar.is
Haustönn hefst 10. september
Síðumúla 8 - sími 846 8888 - tonheimar@tonheimar.is
Tónheimar bjóða upp á píanónám fyrir alla
aldurshópa sniðið að þörfum og áhugasviði
hvers og eins.
Láttu drauminn rætast og lærðu að spila þín
uppáhaldslög eftir eyranu.
Píanónám fyrir þig
blús djass sönglögpopp
Frístundakor t
6
 lestur alþjóðlegur dagur læsis er Á sunnudaginn
Tveir þriðju ólæsra í heiminum eru konur
Alþjóðlegur dagur læsis er á sunnudaginn.
Sameinuðu þjóðirnar gerðu 8. september að
alþjóðadegi læsis árið 1965. Á degi læsis er
fólk, hvar sem er í heiminum, hvatt til þess
að skipuleggja viðburði er tengjast lestri. Það
má gera með því að lesa upp, segja sögur, fara
með ljóð eða á annan hátt nota tungumálið til
samskipta.
Læsi er undirstaða menntunar en talið er að
ólæsir meðal fullorðinna í heiminum séu 775
milljónir. Þrír fjórðu þessa fjölda eru í aðeins
tíu löndum, Indlandi, Kína, Pakistan, Nígeríu,
Eþíópíu, Egyptalandi, Brasilíu, Indónesíu og
Kongó. Tveir þriðju ólæsra fullorðinna í heim-
inum eru konur.
SOS Barnaþorpin á Íslandi leggja áherslu
á lestrarkennslu þar sem þau koma að rekstri
leik- og grunnskóla ytra. Þar fá börn ný tæki-
færi með skólagöngu, að því er fram kemur
hjá Sunnu Stefánsdóttur upplýsingafulltrúa.
Starfsmenn SOS Barnaþorpanna þekkja ótal
dæmi um breytingu til batnaðar hjá börnum
sem áður áttu þess ekki kost að ganga í skóla
en gátu það með aðstoð SOS.
Samia ellefu ára er dæmi en hún var neydd
til að hætta í skóla árið 2009. Foreldrar hennar
höfðu ekki lengur efni á því að borga skóla-
gjöldin fyrir öll börnin sín. Það er hefð í Sómal-
ílandi, þar sem Samia býr, að menntun drengja
sé mikilvægari en menntun stúlkna og ef þarf
að velja á milli hafa drengirnir ávallt forgang.
Þar er ekki nóg að vera hæfileika rík stúlka.
Það birti þó til hjá Samiu. Tveim árum eftir
að foreldrar hennar tóku hana úr skólanum,
snéri hún til baka í kennslustofuna. Það
gerðist eftir að hún hitti félagsráðgjafa frá SOS
Barnaþorpunum, sem brást fljótt við vanda-
málum fjölskyldunnar.
Annað dæmi er Fati, sem er þrettán ára í
dag en hún var orðin tíu ára þegar hún fór í
fyrsta skipti í skóla, eftir að hún fékk inngöngu
í SOS Barnaþorpið Dosso í Níger, ásamt yngri
systkinum sínum. Um næstu mánaðamót byrj-
ar Fati í fimmta bekk. Hún fær góðar einkunn-
ir en markmið hennar að verða læknir. - jh
Á leið í
skólann.
Það er
stundum
ekki nóg að
vera hæfi-
leikarík
stúlka til
að komast
í skóla – en
SOS Barna-
þorpin
hjálpa til.
6 fréttir Helgin 6.-8. september 2013