Fréttatíminn - 06.09.2013, Qupperneq 44
44 fjölskyldan Helgin 6.-8 september 2013
börn umferðaröryggi
Samfélagið er sérkennilegt um margt
V ið höfum byggt upp sérkennilegt samfélag um margt. Í þessu samfélagi er fólk á besta aldri, vinnumarkaðsaldri nánar tiltekið, afskaplega upptekið alla þá daga sem kallaðir eru virkir samkvæmt sömu vinnumarkaðsskilgreiningu. Þá förum
við öll, sem vettlingi getum valdið, í „vinnuna“ til að vinna fyrir kössunum sem við köllum
heimili og setjum alla okkar orku í að framfleyta því sem gerist innan fjögurra veggja
kassanna. Samt sem áður höfum við sjaldnast tíma til að vera þar og virka daga standa
kassarnir tómir. Allir, sem ekki eru á vinnumarkaðsaldri, eru nefnilega sendir í burtu.
Börn og gamalmenni fara í sérbyggða kassa.
Ég veit ekki hvort þetta sérkennilega samfélag okkar er gott eða ekki. Það einfald-
lega er eins og það er rétt eins og borgríkið Sparta var eins og það var. Þar voru drengir
teknir að heiman 7 ára gamlir til að ala þá upp í herbúðum og kenna allt það sem
spartverskt samfélag krafðist. Í okkar samfélagi sendum við börnin okkar fyrir eins
árs aldurinn til „vandalausra“ eins og það var kallað í minni sveit. Síðan má deila um
hvort við sendum þau frá okkur einfaldlega vegna þess að fjölskyldurnar eru upp-
teknar eða til að mennta þau í þeim fræðum sem samfélagið krefst. Svo má leiða gild
rök að því að eitt útiloki ekki annað.
Vinnumarkaður Spartverja var hernaður og hernaðarþjálfun því kjarni menntunar
drengja. Okkar vinnumarkaður krefst félagsfærni og samskiptahæfni samkvæmt
atvinnuauglýsingum og svo sjálfstæðra vinnubragða og frumkvöðlahugsunar svo
áfram sé vitnað í sömu auglýsingar. Þarna eru leikskólar þjálfunarbúðir samfélags-
ins svo óumdeilt má telja en líka hentug leið til að mæta fjarveru fjölskyldna frá
heimiliskassanum. Hins vegar eru yngstu börnin okkar, allt frá 9 mánaða aldri, ekki
alltaf reiðubúin fyrir þessar þjálfunarbúðir. Þeirra heimilisfjarvera snýst fyrst og
fremst um að samfélagið þarfnast foreldra þeirra meira en þeirra sjálfra.
Þetta er orðinn langur formáli að litlu efni, þeirri meiningu minni að samfélags-
gerð okkar hafi af mörgum ástæðum útvistað uppeldi barna að stóru leyti og að
sama samfélagi beri því að tryggja velferð þeirra sömu barna.
Næsta mál er þá hvernig við gerum það? Við gerum það með að hlúa að barngóðu
samfélagi þar sem allir láta sig börn einhverju varða, þar sem við öll sýnum hlýlega
og umhyggjusama framkomu við börn, þar sem barnavernd er ekki grýla, heldur vernd
fyrir börn. Við gerum það með að byggja upp frábært stuðningsnet fyrir alla sem annast
börn, bæði fyrir fjölskyldur og fyrir þá sem annast, mennta og gæta barna. Við gerum
það með að mennta fólk til að vinna með börnum, við gerum það með að mennta foreldra
og fjölskyldur. Við gerum það með að halda jákvæðri og uppbyggilegri umræðu um upp-
eldismál og skólamál vakandi öllum stundum.
Undantekningar geta síðan ávallt átt sér stað, bæði heima og heiman en það er vara-
samt að dæma heilan fjörð eftir einni skriðu. Mestu máli varðar að gera gott úr málum og
læra af reynslunni.
Fyrst og síðast snýst þetta allt um barnbetra samfélag og síðan fjármagn, fjármagn og
ennþá meira fjármagn. Barnastúss er einfaldlega rándýrt, það vita allir sem til þekkja.
Munum loks að vist hjá vandalausum getur verið gríðarlega auðgandi og að barnafjöl-
skyldum veitir ekki af frábærum aðilum af öllu tagi til að vinna með þeim í barnabrasinu.
Hins vegar eru yngstu börnin okkar, allt frá 9 mánaða
aldri, ekki alltaf reiðubúin fyrir þessar þjálfunarbúðir.
Þeirra heimilisfjarvera snýst fyrst og fremst um að sam-
félagið þarfnast foreldra þeirra meira en þeirra sjálfra.
Í vist hjá vandalausum
Margrét
Pála
Ólafsdóttir
ritstjórn@
frettatiminn.is
heimur barna
Tími endurskins-
merkjanna að renna upp
Nú þegar veturinn nálgast og dagarnir styttast er
mikilvægt að fara að huga að því að setja endur-
skinsmerki á föt barnanna. Í myrkri sjást gang-
andi vegfarendur illa þrátt fyrir góða götulýsingu
og ökuljós bifreiða og því eru endurskinsmerki
bráðnauðsynleg. Mikilvægt er að staðsetja endur-
skinsmerkin þannig á fötum barnanna að þau
séu vel sýnileg og er best að hafa þau fremst á
ermum, á skóm eða neðarlega á buxnaskálmum.
Þá virka þau eins og blikkljós þegar ljós skín
á þau. Því fyrr og betur sem ökumenn greina
gangandi vegfarendur því meira er öryggi þeirra
síðarnefndu í umferðinni. Það er staðreynd að
ökumenn sjá gangandi vegfarendur með endur-
skinsmerki fimm sinnum fyrr og því getur notkun
þeirra skilið á milli lífs og dauða.
Endurskinsmerki eru til í mörgum stærðum og
gerðum og er þeim stundum dreift af fyrirtækj-
um, félagasamtökum og íþróttafélögum. Í vefnað-
arvöruverslunum eru fáanlegir endurskinsborðar
sem hægt er að sauma á útifatnað. Góð lausn er
einnig að ganga í sérstöku endurskinsvesti. Eftir
sem áður eru fullorðnir fyrirmyndir barnanna og
ættu að ganga með endurskinsmerki í rökkrinu.
Upplýsingar af vef Samgöngustofu.
-dhe
Ökumenn sjá gangandi
vegfarendur með
endurskinsmerki fimm
sinnum fyrr og því
getur notkun þeirra
skilið á milli lífs og
dauða.
Íslenska ullin
er einstök
Sjá sölustaði á istex.is