Fréttatíminn - 08.11.2013, Blaðsíða 92

— 12 — 8. nóvember 2013
Dagn ý HulDa Er lEnDsDót tir
G róa Axelsdóttir er 36 ára gömul, grunnskólakennari og deildarstjóri í Grunnskól-anum í Sandgerði og stundar
meistaranám í menningarstjórnun við
Háskólann á Bifröst. Hún er þriggja
barna móðir sem geislar af hreysti og
hreyfir sig nær daglega. Þannig hefur
staðan þó ekki alltaf verið því árið 2009
var Gróa orðin 124 kíló og þung bæði
á sál og líkama, ásamt því að vera með
áunna sykursýki. Hún var búin að reyna
ýmislegt í baráttunni við aukakílóin
eins og Herbalife, danska kúrinn og
verið dugleg að stunda líkamsrækt en
þyngdist alltaf aftur.
Fagfólk Reykjalundar hjálpaði
Gróa trúði því alltaf innst inni að hún
gæti náð heilsu og létt sig en að til
þess þyrfti hún hjálp og leitaði því til
Reykjalundar og fékk þar aðstoð sér-
fræðinga við að komast á beinu braut-
ina. „Ég var alveg ákveðin að fara ekki
í hjáveituaðgerð, heldur gera þetta sjálf
og fór á biðista námskeið haustið 2010.
Eftir það var ég tilbúin að gera breyt-
ingar hjá mér og ákvað að byrja á því að
hætta að borða eftir kvöldmat. Það tókst
ágætlega en ég fékk mér nú smá kvöld
og kvöld.“ Eftir að Gróa hafði misst
nokkur kíló var henni boðin innlögn á
Reykjalund sem hún þáði með þökkum.
„Meðferðin á Reykjalundi var akkúrat
það sem til þurfti en þar fékk ég aðstoð
við að breyta hugsunarhætti mínum og
taka á vandanum. Maðurinn minn og
fjölskyldan hafa líka veitt mér mikinn
stuðning sem er alveg ómetanlegt.“
Gróa dvaldi í fimm vikur á Reykja-
lundi en fór heim um helgar og segir
mjög mikilvægt að skipta um umhverfi
til að brjótast út úr gömlum vana. „Á
Reykjalundi eru engir skápar með
óhollustu heldur bara ávextir í boði á
milli mála. Þar naut ég aðstoðar hjúkr-
unarfræðinga, iðjuþjálfa og næringar-
fræðings. Það er unnið virkilega vel
með fólk þar og maður lærir að breyta
hugsunarhættinum og umgangast mat á
réttan hátt.“ Á Reykjalundi hreyfði Gróa
sig þrisvar til fjórum sinnum á dag og
segir því ekki hafa verið erfitt að halda
áfram þegar heim var komið. „Ég setti
æfingaáætlunina mína á ísskápinn og á
henni stóð hvað ég ætlaði að gera hvern
dag og hvenær. Þetta virkaði mjög vel
því þá sáu allir í fjölskyldunni hvenær
ég ætlaði út. Á Reykjalundi lærðum við
að setja okkur sjálf í fyrsta sæti og það
er mjög mikilvægt til að ná árangri og
heilsunni aftur.“
Þriðja barnið kom óvænt
Gróa og eiginmaður hennar eiga saman
þrjú börn sem eru sautján, þrettán og
eins árs. Í mörg ár höfðu þau reynt að
eignast þriðja barnið en ekki getað það
því offitan hafði valdið fjölblöðrueggja-
stokka-heilkenni sem lýsir sér þannig
að konur fara aðeins á blæðingar endr-
um og eins svo erfiðara verður að verða
barnshafandi. „Við fórum í Art Medica
til að fá hjálp við að eignast þriðja barn-
ið en læknirinn þar sagðist ekki geta
hjálpað okkur nema ég myndi létta mig
um tíu kíló. Mér fannst þau auðvitað al-
veg hundfúlt þá en svo reyndum við að
hætta að hugsa um þetta,“ segir Gróa.
Þegar hún fór að léttast áttaði hún sig
ekki á því að heilkennið myndi hverfa
og varð barnshafandi og eignaðist son
sem er núna ársgamall. „Ég var ekki
búin að vera á blæðingum í mörg ár og
við höfðum gefið upp vonina um að eign-
ast þriðja barnið svo þetta kom okkur
mjög ánægjulega á óvart og hefði ekki
orðið að veruleika nema vegna þess að
ég léttist.“
Læknaði sig af sykursýki
Vegna offitunnar fékk Gróa áunna syk-
ursýki og tók lyf vegna hennar í átta
ár. Sykursýkin hafði þau áhrif að hún
var með bjúg og sífellt þyrst og þreytt.
„Þegar ég greindist fyrst tók ég mig á
og léttist um nokkur kíló svo sykursýk-
in hvarf en svo fór ég í sama farið aftur.
Á meðgöngunni þurfti ég að passa mig
sérstaklega vel og mátti ekki drekka
neina mjólk né borða sykur því þá hefði
barnið getað verið í hættu.“ Gróa er nú
alveg laus við sykursýkina en fer árlega
í skoðun. „Sykursýkin er undirliggjandi
og því þarf að fylgjast með mér en ef
ég held áfram að vera dugleg að hreyfa
mig og borða rétt er ég í góðum málum.“
Matur hluti af menningunni
Gróa segir mikilvægt að kunna að um-
gangast mat því hann sé svo stór hluti
af lífi hvers og eins. „Þetta snýst um
matarmenningu. Við notum mat við
nær öll tilefni, sama hvort það er jarð-
arför, brúðkaup eða eitthvað annað og
því skiptir svo miklu máli að við lærum
að umgangast hann á réttan hátt og án
þess að þurfa að hætta þessu og hinu.
Við eigum að geta borðað allt og notið
þess. Við þurfum bara að velja alltaf
betri kostinn og passa upp á skammta-
stærðina. Við eigum að innbyrða ákveð-
ið magn af hitaeiningum á dag og það
erum við sjálf sem veljum hvaðan þær
koma.“
Á Reykjalundi lærði Gróa að endur-
forrita hugsun sína þegar kemur að mat.
„Ég taldi mér trú um að ef ég drykki
vatn með öllum mat myndi ég finna
meira bragð og njóta hans betur og það
er bara þannig. Það er líka mikilvægt að
kunna að borða í veislum og byrja á því
að ganga einn hring í kringum veislu-
borðið og sjá hvað er í boði og ákveða
hvað maður ætlar að fá sér. Ég fæ mér
til dæmis alltaf bara hóflegt magn af
kökum. Á Reykjalundi lærði ég líka að í
jólahlaðborðum ætti maður að velja mat
sem maður fær sjaldan en ekki hangi-
kjöt eða hamborgarhrygg því það fáum
við flest um jólin.“
Skipulag er lykillinn að góðri
heilsu
Gróa var ekki nema átján ára þegar
hún eignaðist sitt fyrsta barn og byrj-
aði að búa og telur að á þeim tíma hafi
hún einfaldlega ekki verið nógu klár
að elda mat og ekki nógu hörð við sig
til að neita sér um sjoppuferðir. „Núna
er ég með matseðil fyrir vikuna og er
mjög skipulögð. Áður en ég fer út í búð
skrifa ég niður á minnismiða hvað þarf
að kaupa. Áður keypti ég skyndibitamat
einu sinni til tvisvar sinnum í viku. Þá
var maður alltaf að vesenast eitthvað og
hafði ekki tíma til að elda, heldur tíma
til að kaupa.“ Það er liðin tíð og kaupir
Gróa aðeins skyndibita örsjaldan.
Hún mælir með því að fólk sem er í
þeim sporum og hún var árið 2009 leiti
sér hjálpar og byrji að skrifa matardag-
bók. Með því sé auðvelt að fylgjast með
hvað borðað er og hve mikið og þannig
auðvelt að sjá hvar hægt sé að taka af.
Langhlaup nýjasta áhugamálið
Gróu hafði lengi langað að stunda hlaup
og síðasta vor lét hún drauminn rætast
og byrjaði á því að ganga og hlaupa til
skiptis. Æfingarnar gengu vonum fram-
ar og ákvað hún því að skrá sig í 10 km í
Reykjavíkurmaraþoninu. „Ég er nú eng-
inn spretthlaupari en er alltaf að bæta
tímann minn og finnst alveg yndislegt
að geta farið út að hlaupa. Það var ótrú-
leg upplifun að taka þátt í Reykjavíkur-
maraþoninu og stór áfangi hjá mér að
geta hlaupið heila tíu kílómetra. Svo var
líka alveg magnað að hlaupa með öllu
þessu fólki og fá hvatningu frá áhorf-
endum.“ Stuttu síðar tók Gróa svo þátt
í Reykjanesmaraþoni og bætti tímann
sinn um þrjár mínútur. Næsta sumar
stefnir hún svo að því að hlaupa hálft
maraþon.
Lífið léttara á allan hátt
Eftir að Gróa léttist hefur
líf hennar tekið miklum
breytingum og er hún
nú full af orku, gleði
og hamingju. „Ég
er svo ánægð að
geta gengið eða
hlaupið án þess
að vera upp-
gefin. Að geta
unnið í garð-
inum mínum,
hlaupið til þeg-
ar börnin þurfa
á mér að halda
og verið þeim
góð fyrirmynd.
Það er líka frábært
að vera ekki uppgefin
eftir vinnudaginn. Góð
heilsa skiptir svo miklu
máli. Þá eigum við auðveldara
með að takast á við erfiðleika, hvort
sem það eru veikindi, áföll eða annað.
Það var ástæðan fyrir því að ég vildi
breyta mínum lífsstíl,“ segir Gróa og
leggur áherslu á að hún sé ekki í átaki
heldur búin að gera allsherjar breyting-
ar á sínum lífsstíl.
„Þegar ég kom heim eftir að hafa
dvalið á Reykjalundi í fimm vikur sagði
sonur minn við mig: „Mamma, þú ert
miklu skemmtilegri eftir að hafa verið
á Reykjalundi en þú varst samt ekkert
leiðinleg sko.“ Þetta segir margt um
andlegu hliðina því þegar við stöndum
okkur vel og náum markmiðum okkar
verður allt svo miklu betra og skemmti-
legra.“
Árið 2009 var Gróa Axelsdóttir rúmlega 120 kíló og með áunna
sykursýki. Hún hafði reynt ýmislegt til að létta sig og oft gengið vel en
kílóin komu alltaf aftur. Á Reykjalundi lærði hún að umgangast mat
og gera hreyfingu hluta af daglegu lífi. Í dag er Gróa 40 kílóum léttari,
búin að taka þátt í tveimur 10 km hlaupum og á ársgamlan dreng en
vegna áhrifa offitunnar hafði henni og manni hennar ekki tekist að
eignast þriðja barnið.
„Ég er svo ánægð að geta gengið eða hlaupið án þess að vera uppgefin. Að geta
unnið í garðinum mínum, hlaupið til þegar börnin þurfa á mér að halda og verið
þeim góð fyrirmynd,“ segir Gróa Axelsdóttir. Ljósmynd/Hari
Árið 2009 var Gróa rúmlega 120 kíló að
þyngd en fékk hjálp frá sérfræðingum á
Reykjalundi við að breyta um lífsstíl.
Læknaði sig
af sykursýki
Ég var alveg
ákveðin að fara
ekki í hjáveituað-
gerð, heldur gera
þetta sjálf.