Læknablaðið - 01.02.1915, Blaðsíða 5
LÆKNABLAÐIÐ
19
einn sjúkl. á Röntgensstofnunina, sem höföu fistla eftir osteomyelitis,
er ekki vildu gróa; hér voru auövitaö sequestra inni fyrir. Röntgens-
myndin á aö sýna hvar sequestersins er að leita, hve stórt þaö er, og
hvort um fleiri en eitt sequester er aö ræöa; ennfremur má aö nokkru
leyti sjá á myndinni, hvort sequestrið muni vera oröiö laust eöa ekki.
Greining á osteomyelitis acula og M o r b u s B a r 1 o w i getur stund-
um verið erfiö. Mig rekur aö minsta kosti minni til, að hafa séö tvisvar
sinnum skorið í hæmatoma superiostale í þeirri trú, aö sjúkl. heföi osteo-
myelitis ac. meö abcess. Röntgensskoöunin kemur hér aö góöu haldi,
því á myndinni sést svokallaður þverskuggi í kastlínunum, sem er ein-
kennilegur fyrir Mb. Barlowi. Ennfremur sjást stundum sjálf hæma-
tomin, einnig infractionir og losnun kasta, sem oft koma fyrir hjá sjúkl.
með Mb. Barlowi.
Tumores. F.xostoses er mjög auðvelt aö þekkja frá i 11 k y n j-
u ö u m t u m o r u m, sem eyðileggja beinin gersamlega svo langt sem
þeir ná. Á þessu sviöi gerir Röntgensskoðunin afarmikiö gagn. Með
engri annari skoöun má komast eins fljótt aö raun um centralt sarcoma.
Síöastliöiö sumar var á Röntgensstofnuninni skoöuö tvítug stúlka meö
centralt sarcoma capitis humeri, og 5 ára gl. barn meö sama sjúkdóm i
tibia. Eg held mér sé óhætt að segja, að á báðum sjúklingunum hafi
Röntgensplatan tekiö af tvímælin um sjúkdóminn. Kona ein, sem líka
var skoöuð á Röntgensstofnuninni, haföi sarcoma pelvis, en symptomin
líktust mest Ischias.
Af c y s t i s k u m beina-tumoru m fást oftast nær mjög einkenni-
legar myndir. Stundum eru þessir tumores orsök í spontan beinbroti.
Þaö má óhætt segja, aö hver o s t i t i s-tegund sýni sína ákveönu og
einkennilegu mynd á Röntgensplötunni, og myndirnar af tumorunum eru
líka hver annari ólíkar, eftir því hvort tumor er illkynjaöur eöa ekki.
Vegna þess er Röntgensskoðunin svo mikilsverð við alls konar sjúk-
dóma í beinunum.
Orthopædar hafa mikið gagn af geislunum til þess að fá glöggar hug-
myndir um alls konar skekkjur. T. d. getur verið erfitt að fá vissu um
coxa vara eða coxa valga, nema með mynd. Þar getur komiö til greina
Coxitis tub., Osteochondritis dissecans eða kanske Fract. colli femoris.
Scoliotsis eru læknarnir lika stundum í vafa um, hvort um beinskekkju
sé að ræða eöa ekki.
Sjúkdómar í liðum.
L i ö h 1 a u p sjást auðvitað vel á mynd eða með gegnumlýsing, hvort
sem þau eru eftir slys, meðfædd eða vegna skemda í beinunum. Um
leið sjást þá líka stærri eöa smærri beinbrot, sem svo oft eru samfara
slysa-liðhlaupum. Lækning á meðfæddu mjaömar-liöhlaupi er miklu erfiö-
ari, ef handlæknarnir hafa ekki Röntgensskoðun viö að styðjast.
A r t h r o i t i s. Það, sem sagt hefir veriö um skoöun á ostitis, gildir
auövitað eins þó skemdin sé viö eöa inni í liðnum, svo ekki þarf að
endurtaka það aftur. Brjósk sést ekki á Röntgensmyndum, en þó gefa
þser aö nokkru leyti upplýsingar um ásigkomulag þess. Þaö bil, sem
venjulega sést á myndunum á milli þeirra beina, sem liðamótin mynda,