Læknablaðið - 01.01.1932, Blaðsíða 11

LÆKNABLAÐIÐ
5
um degen. psycliop. og fávitaliátt eÖa alkoholismus a8 ræÖa, sjaldnar nokk-
uð um geðsjúkdóminn paranoia, mclanclioli, flogaveiki o. fl. — Di Tullio,
sem eg áðan mintist á, hefir haft tækifæri til þess að rannsaka 400 morð-
ingja. Hann álitur að 373 þeirra hafi verið psychisk abnorm með einu móti
eða öðru. 137 höfðu epilepsi, 175 „neurastheni“, 45 degen. psychop. Kinherg
álítur morðingja alt að 200 sinnum oftar geðveika en heilbrigða.
M. ö. 0.: Vissir glcepir hljóta mjög að vekja grun um geðveiki lijá þeim,
er þá fremja. En það eru einkum öll liryðjuverk, morð, íkveikjur og
aðrar skemdir, misþyrmingar og kynferðisglœpir, sem hér 'koma til greina.
Alveg sérkennileg einkenni fyrir afbrot geðveikra eru
ekki til. Þó getur, eins og eg mintist á, tegund glœpsins vakið grun um geð-
veiki; ennfremur getur það, hvernig hann er framinn, leitt líkur að því,
að um geðveiki sé að ræða, og loks það, gagnvart hverjum glæpurinn er
framinn.
Surnir geðveikir, t. d. paranoia-sjúklingar og sjúkl. með degen. psycho-
pathica, geta verið afar útspekuleraðir í glæpum sinum, eins og öðrum gerð-
um; fávitar eru oft einnig talsvert útsmognir. Oftar eru þó glæpir geð-
veikra frekar einskonar skyndibrögð, óundirbúnir, illa eða rang-hugs-
aðir, klaufalega eða kjánalega frarndir. Er þetta mjög ljóst með sljófg-
aða sjúkl. fyrir elli eða sjúkdóms sakir, svo og með fávita. Þannig kem-
ur fyrir, að þeir t. d. stela um hábjartan dag, frammi fyrir augunum á
eigandanum, áð heita má, standa máske og masturbera eins og þeim sýn-
ist coram publico eða eru áberandi sexuel í framkomu gagnvart konum,
án tillits til þess, hver kunni að vera viðstaddur annar. — Lík, ósjálfráð
skyndibrögð, „automatiske og impulsive handlinger“, koma oft fyrir í þoku-
vitundarástandi vegna flogaveiki, alkoholnautnar eða ofsalegra geðbrigða. —
I enn öðrum tilfellum er það grimd sú, sem lýsir sér í glæpnum, sem
grun vekur um geðveiki, t. d. við nauðgunarglæpi, misþyrmingar, morð
o. s. frv. Er þá langoftast um að ræða þokuvitund eða rugl hjá flogaveik-
um eða drukknum, eða þokuvitund fyrir geðshræringar sakir hjá sjúkling-
um, sem haldnir eru degeneratio psychopathica, stundum einnig hjá fávitum.
Gcgn hverjum glœpurinn er framinn, er oft nóg til þess að vekja grun
dómarans um geðveiki. T. d. þjófnaður á allskonar ónothæfu rusli, nauðg-
unartilraunir við há-aldraðar konur, eða ungbörn, árásir á alsaklausa menn,
morð á eiginkonu eða eiginmanni eða börnum. Þó geta við barnsmorð legið
svo sterk „social, ökonomisk eða umoralsk motiv“ (Wimmer) til grund-
vallar, að þau fullskýri oft glæpinn. En oft er þess að gæta, að þessi motiv
ná einmit því aðeins þvi valdi á viðkomanda, sem raun er á, að hann hef-
ir verið eitthvað andlega veill. — Um barnsmorð rétt eftir fæðingu er oft-
ast nær öðru að gegna. Konur eru þá oft í þokuvitundarástandi eða ruglað-
ar um stundarsakir — í „transitorisk Taagetilstand“ — vegna líkamlegra eða
andlegra orsaka, og kemst þá engin hugsun að hjá þeim, er þær fremja
barnsmorð.
Eg hefi tekið fram, að tegund glæpa, hvernig þeir eru framdir og gegn
hverjum þeir eru framdir, alt getur orðið til þess að vekja grun dómarans
eða annara úm að sá, sem þá hefir framið, sé ekki andlega heill.
V is sa fyrir þvi, hvort um geðvciki sé að ræða eða ekki, getur að eins