Læknablaðið - 15.11.1951, Blaðsíða 7

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIÐ ÚT AF LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
Aðalritstjóri: ÓLAFUR GEIRSSON. Meðritstjórar: JÚLÍUS
SIGURJÓNSSON og ÞÓRARINN GUÐNASON.
36. árg. Reykjavík 1951 4. tbl. --——■
Athuganir á blóðþr/sdngi
ReTkvíkinga.
(Erindi flutt í L. R. 11. apríl 1951).
C^^tir f^órarin Sv
uei-niion.
Þótt margt og mikiö hafi ver-
ið ritað um eðlilegan blóð-
þrýsting, er það hverfandi á
móti öllu því, er ritað hefir
verið um háþrýsting. Má því
gera ráð fyrir að háþrýsting-
urinn liafi gefið meira til-
efni til heilabrota. Á liinu leyt-
inu verður að álita, að full-
komin og ítarleg rannsókn á
eðlilegum blóðþrýstingi liefði
átt að vera fyrsta sporið, til að
skapa grundvöll fyrir almennri
skoðun um, hvenær telja ætti
nð um háþrýsting væri að
ræða.
Sögulega séð má telja, að
iyrsti maðurinn, er fengizt hafi
við að mæla blóðþrýsting, hafi
verið Stephen Hales (1733).
Hann mældi að visu ekki blóð-
þrýsting hjá fólki, heldur i hesti
°g á einfaldan og beinan hátt,
— með þvi að setja 9 feta langa
glerpípu í samhand við art.
carotis —. Mældist blóðsúlan
þá 290 cm. á hæð. í framhaldi
þessara rannsókna má nefna
Poiseuille (1828), er fann upp
að nota kvikasilfursmælitæki.
Vínarbúinn v. Basch (1880) var
sá fyrsti, er fann upp mælitæki,
er hægt var að nota til blóð-
þrýstingsmælinga á mönn-
um. Það var belgur fvlltur
vökva, er settur var í samband
við mælitækið. Belgnum var
þrýst að slagæð, þar sem hart
var undfr, t. d. art. temporalis
eða art. radialis, þar til púlsinn
hvarf, en. þá var lesið á mæl-
inn. Potain (1889) notaði siðar
loft i stað vatns. — Það áhald,
er nútima blóðþrýstingsmæli-
tæki bvggjast á, var fundið upp
af Italanum Riva Rocci (1896).
Siðan hafa komið í notkun ótal
afbrigði af mælitækjum til