Læknablaðið - 01.02.1952, Blaðsíða 5

læknablaðið
83
— með því, að gefa mikinn svk-
ur og vatn eða seyði.
Þetta er nú það helzta, sem
ég hefi getað tínt upp úr þeim
ritum, er ég hefi við höndina.
Þeir vísu menn, sem skrifa
handhækur í 5 bindum, eyða
2—3 síðum í þennan algenga
sjúkdóm, en það kemur auð-
vitað til af því, að menn vita
ekki meira en þetta, enn sem
komið er. — Hins vegar er það
staðreynd, að við rekumst á
þennan sjúkdóm í praxis og
verðum að hafa hann í huga.
Það hefir bjargað okkur, að
hann hatnar oftast hjálpar-
laust, oft er villzt á honum og
gastroenteritis, og börnin þá
látin svelta, en með réttri grein-
ingu má spara sjálfum sér og
öðrum áhyggjur og erfiðleika,
°8 þó þessi sjúkdómur sé i
langflestum tilfellum meinlaus
kvilli, þá getur hann orðið lífs-
hættulegur.
Fyrstu kynni mín af þessum
sjúkdómi voru í sjúkrahúsum
i Danmörku árin 1938—’40. Þá
sá ég nokkur börn, sem komu
inn með áköf uppköst og áður-
nefnd einkenni. Þeim hatnaði
fljótt við venjulega meðferð.
Fg áleil þetta sjaldgæft, enda
talið svo i þeim hókum, sem
ég hafði þá.
Fyrstu 2 árin, sem ég starfaði
hér, sá ég 3 tilfelli, öll væg, og
siðan sá ég ekkert í 8 ár, og satt
nð segja gleymdi ég sjúkdómn-
l*m, og mun það vera ástæðan
til þess, að ég fann hann ekki.
í maí 1950 kom ég til harns,
sem hafði selt upp í heilan sól-
arhring, ég taldi að þetta væri
gastroenteiátis og ráðlagði
venjulega meðferð, en síðar um
daginn var ég svo kallaður til
annars sjúklings með alveg
sömu einkennum. Af honum
fann ég acetone-lykt, og kom
þá sjúkdómurinn í hug, athug-
aði þvag, og reyndist vera í því
mikið acetone. Ég fór svo aft-
ur að skoða fyrri sjúklinginn
og fann auðvitað acetone hjá
honum líka. Ég hefi síðan liaft
það fyrir reglu, að athuga þvag
allra barna, sem hafa uppsölu
eða periodiska verki í maga, og
hefi nú á 10 mánuðum fundið
um 40 tilfelli og frétt um nokk-
ur, sem aðrir læknar hafa fund-
ið.
Flest þessara tilfella hafa
verið væg, haft þau einkenni,
er ég Iiefi lýst hér, og batnað
fljótlega með venjulegri með-
ferð. Nokkur eru þó fráhrugð-
in og lærdómsrík, og ætla ég
að segja frá fáeinum, til þess
að sýna, hve mismunandi sjúk-
dómur þessi getur verið.
1. Sjö ára drengur veiktist uni
nótt með uppsölu og verkjum i kvið,
og' var mjög aumur neðantil í kvið-
arholi. Hiti 38,5°. Líðan óbreytt um
morguninn og var þá lagður í sjúkra-
hús. Hvít blóðkorn reyndust tæp fi
þús. Púls 80—90. Skurðlæknar voru
í vafa um appendicit. Var því hafður
undir eftirliti. Uppsalan liætti, en
ógleði hélzt, hiti lækkaði heldur, svo