Læknablaðið - 01.03.1952, Síða 7
LÆKNABLAÐIÐ
99
æfinlega einhverja fórn, því að
vissir geðrænir eiginleikar tap-
ast um leið. Að vísu getur verið
erfitt að greina á milli þess, sem
geðveikin kann að hafa eyðilagt,
og hins, sem aðgerðin gerir að
verkum, en þar má hafa hliðsjón
af geðheilu fólki, er lohotomi
hefir einnig verið gerð á, vegna
óbærilegra þjáninga. Menn fara
því nokkuð nærri um það, hvað
missist vegna aðgerðarinnar
sjálfrar. Það er í stuttu máli
þetta: Sjálfsgagnrýnin minnkar.
Sjúklingarnir verða i framkomu
óþvingaðri, frjálslegri og geta
jafnvel orðið óþægilegir í um-
gengni vegna skorts á hæversku
og tillitssemi við þá, sem með
þeim eru. Stundum mótast hegð-
unin af skerti ábyrgðartilfinn-
ingu, kæruleysi og galsa, og get-
ur ástandið þá minnt á hypo-
mani. 1 öðrum tilfellum ber meir
á værugirni, nægjusamri deyfð
og leti eða fyrirhyggju
og framtaksleysi. Vitsmunir,
eins og þeir eru mældir með
hinum ýmsu prófum, skerðast
ekki tiltakanlega. Þó reynast
sjúklingarnir nokkru hug-
myndasnauðari og svifaseinni í
þessum prófum eftir aðgerðina.
Að hinu má ganga vísu, að æðra
vitsmunalíf skerðist eitthvað.
Hugsjónir verða rislægri og
skapandi ímyndunargáfa dauf-
ari. 1 þessu tilliti færist sjúkl.
sálarlega skör neðar, ef miðað
er við ástand hans eins og það
var fyrir geðsjúkdóminn.
Mjög er það mikilsvert, að
lobotomi-sjúklingur njóti ræki-
legrar eftirmeðferðar. Einkum
þarfnast hann uppörvunar,
til að koma ár sinni fyrir horð í
þjóðfélaginu. Er þar mest um
vert, að fá hann til að starfa.
önnur eftirköst aðgerðarinnar,
sem fyrir koma, eru epilepti-
form krampar. Er talið, að um
16% tilfellanna fái þá. Að jafn-
aði eru köstin mjög strjál.
Meðferð þeirra er sú sama og
við epilepsi.
Þessu almenna yfirliti skal nú
lokið með því að telja upp og
fara nokkrum orðum um þá
sjúkdóma, sem tíðast koma til
greina, þegar um lobotomi er
að ræða.
1. Anankasmus (Phobiae
Zlwangsneurosen). — Þrá-
liyggja er hæði þungbær og
þrálát, og líf sjúklinganna
oft nærri óbærilegt. Þeir eru
haldnir einhverri fáránlegri
hugmynd, sem þeir verða að
lúta í einu og öllu, en finna þó
að er röng og fjarri öllu lagi. 1
slíkum tilfellum má lobotomia
heita kjörin meðferð. Eftir að-
gerðina hjaðnar þenslan niður
og sjúkl. verður rótt. Oft
hverfa þó fobiurnar ekki með
öllu, en missa svo tökin á sálar-
lífi sjúklingsins, að þeirra gætir
vart til óþæginda.
2. Við stemnings-psychoses
kemur lobotomia sjaldan til
greina, en stundum þó. Þar er
önnur meðferð, sem að jafnaði