Læknablaðið - 01.05.1953, Blaðsíða 14

l.*58
LÆKNABLAÐIÐ
kunnastur liinn svonefndi
Weils-sjúkdómur, en í Evrópu
Iiafa fundizt að minnsta kosti
12 tegundir af leptospira, sem
valdið geta svipuðum sjúkdóm-
um í mönnum. Sýklar þessir
finnast einkum í rottum og
músum, en gela einnig fundizt
hjá flestum húsdýrum. Oftast
mun fólk smitast af óhreinu
vatni (skolpleiðsluvatni) eða
matvælum, sem sóttmengazt
lmfa af saur eða þvagi sjúkra
dýra. Sjaldnast mun sýking
eiga sér stað beint frá dýrun-
um sjálfum. Fólki, sem vinnur
að viðgerðum, hreinsun á
skolpleiðslum o. þ. h., er því
eðlilega hættast við smitun. Þá
liafa sýkingar og verið raktar
til þess, að fólk hefur baðað
sig eða jafnvel aðeins dottið í
sóttmengaðar ár eða vötn. Eins
og kunnugt er, er agglutinat-
ionspróf þýðingarmest við
rannsóknir á útbreiðslu sjúk-
dómsins. Penicillin hefur reynzt
allvel gegn Leptospirosis. Ekki
er vitað, að sjúkdómur þessi
hafi verið staðfestur í mönn-
um hér á landi. Hins vegar hafa
leptospirur fundizt liér bæði í
rottum (3),refum (4) ogmink-
um og er því full ástæða lil
]>ess að hafa gát á þessuin sjúk-
dómi.
Rabies: Hundaæði er enn
furðuútbreitt í mörgum lönd-
um Evrópu, einkum mið- og
austurhluta álfunnar og virð-
ist haldast við í villtum dýrum.
Unnið er af kappi að því, að
fullkomna aðferðir til varnar
sjúkdómi þessum. Bóluefni er
nú framleitt úr veiru (virus),
sem vaxið hefur í unguðum
hænueggjum. Bóluefni þetta
hefur enn sem komið er mest
verið notað til bólusetningar á
hundum, og hafa ekki komið í
ljós lamanir við notkun þessa
hóluefnis, eins og stundum átli
sér stað eftir gamla bóluefnið.
En heilavefur var notaður við
framleiðslu þess, og gat það því
valdið demyelinization og löm-
unum. Nýlega hefur fundizt ör-
ugg aðferð til að mæla styrk-
leika hóluefnisins, og eru mýs
nolaðar við mælingarnar. Slík-
ar mælingar eru nauðsynlegar
til þess að ganga úr skugga um,
hvort bóluefnið sé nothæft. Áð-
ur en styrkleika mælingar voru
leknar upp, hefur vafalaust
mikið af því bóluefni, sem not-
að var, verið gagnslaust.
Álitið er, að liundaæði hafi
horizt hingað til lands 1765—
66, var það á Austfjörðum. —
Sjúkdómurinn náði ekki veru-
legri úthreiðslu, en mun þó
hafa orðið nokkrum mönnum
að hana. Hundar þar eystra
eyddust með öllu og einnig
drapst nokkuð afbúpeningi(S).
Hundar eru öðru hverju
fluttir hingað til lands og
stundum fylgja þeim vottorð
um, að þeir hafi verið bólu-
settir gegn lnmdaæði. Slík vott-
orð eru því lítilsvirði nema