Læknablaðið - 15.02.1986, Page 35

LÆKNABLAÐIÐ
45
%
Reykjavik Dalasýsla Stranda- Skagafjarðar- Hafnar- Húsavík Grindavík Kjósarsýsla
sýsla sýsla fjörður
Mynd 1. Samanburður á þróun lyfjakostnaðar átta sjúkrasamlaga miðað við landsmeðaltal áranna 1979-1983.
Samlögin hafa ferns konar aldurssamsetningu, sem sjá má í töflu.
að tilhlutan Norðurlandaráðs 1975. Nefndin
hefur haldið skrá yfir lyfjanotkun á hverju
Norðurlandanna fyrir sig og gefið út töflur og
línurit i bókarformi öðru hvoru. Kemur þar
fram talsverður munur milli þjóðanna, eink-
um í notkun sýklalyfja, þar sem íslendingar
skera sig nokkuð úr með mikla notkun (mynd
2). Notkun íslendinga á flestum lyfjaflokkum
öðrum virðist hófleg miðað við nágranna-
þjóðirnar og höfum við t.d. minnkað notkun
benzódíazepína allverulega síðustu 10 árin.
Notkun geðdeyfðarlyfja er þó mun meiri
hérlendis en á hinum Norðurlöndunum. Vek-
ur það spurningar um, hvort íslenzkir læknar
noti þau lyf við fleiri kvillum en innri sút
(endogen depression), sem mér vitanlega er
ekki tíðari hérlendis, en meðal frændþjóða
okkar og er eina almennt viðurkennda ábend-
ingin á þennan lyfjaflokk.
ER SÝKLALYFJANOTKUNIN
ÞJÓÐARVANDI?
Samkvæmt myndum 2 og 3 ávísum við
íslenzkir læknar sýkingalyfjum áberandi
oftar en starfsbræður okkar á hinum
Norðurlöndunum og eykst sú notkun ár frá
ári.
Ekki telur Iandlæknisembættið (1), að tíðni
bakteríusýkinga sé hlutfallslega meiri hér en
annars staðar. Fræðimenn í þessum efnum i
Svíþjóð og víðar fullyrða, að í flestum löndum
sé notkun sýklalyfja óhóflega mikil (2, 3), og
eru Svíar þó rétt aðeins hálfdrættingar á við
okkur og nota auk þess mun ódýrari og
hættuminni tegundir sýkingalyfja (mynd 3).
Innlendar athuganir (1, 4, 5, 6, 7) hafa leitt í
ljós gífurlega mismunandi ávísanavenjur
lækna á sýklalyf, sem virðast mun meira not-
uð af Stórreykvíkingum en dreifbýlisfólki.
Með hliðsjón af framangreindum
niðurstöðum má fullyrða, að íslendingar
gætu minnkað sýklalyfjanotkunina niður í
þriðjung af því, sem hún er núna án skaða
fyrir sjúklingana. Æ fleiri efast um þörf sýkla-
lyfjagjafar við loftvegasýkingum og eyrna-
bólgum (8,9, 10). Sem betur fer, gefa þær fáu
kannanir, sem gerðar hafa verið á meðferð-
arheldni sýklalyfja á íslandi (11, 12, 13),
vísbendingu um, að hún sé mjög léleg. Of-
notkun sýklalyfja getur, sem kunnugt er, haft
í för með sér ýmsar aukaverkanir og sýklaó-
næmi. Slíkt verðum við íslendingar þó furðu
lítið varir við vegna ófullkominnar skráning-
ar. Telja má hinsvegar, að óþarfur kostnaður
vegna sýklalyfjaávísana íslenzkra lcekna nemi