Læknablaðið - 15.07.1995, Blaðsíða 59

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
567
Auknar
veikindafjarvistir kvenna
Eftirtektarvert er að fjarvistir
vegna veikinda hafa nær ein-
göngu aukist í kvennastéttum.
Þetta kemur heim og saman við
það að vinnutími kvenna á aldr-
inum 34 til 61 árs jókst marktækt
á árunum 1968-1991. þótt vinnu-
tími karla ykist ekki að sama
skapi. Því er talið líklegt að
þessar fjarvistir tengist aukinni
streitu og vinnuálagi. Þegar
jafnframt er haft í huga að
streitutíðni meðal hjúkrunar-
fræðinga og lækna er með því
hæsta sem gerist meðal vinn-
andi stétta hér á landi er ljóst að
draga verður úr vinnuálagi, sér-
staklega meðal kvenna á sjúkra-
húsum.
Samkvæmt upplýsingum frá
hjúkrunarsviði Borgarspítalans
hefur vinnuálag þar aukist mjög
mikið á árunum 1992-1995. í
heild hefur fjarvistum samt sem
áður fækkað á árunum 1992-
1994, en séu veikindafjarvistir
einstakra starfshópa eftir deild-
um skoðaðar, sjást verulegar
breytingar milli ára og sérstak-
lega hefur fjarvistum vegna
veikinda fjölgað á bráðadeild-
um, svo sem gjörgæslu-, rönt-
gen-, svæfingar- og skurðstofu-
deildum. Mest ber á veikinda-
fjarvistum meðal sjúkraliða,
Sóknarkvenna, aðstoðar-
manna, sálfræðinga, félags-
fræðinga, fóstra og hjúkrunar-
fræðinga.
Á móttökudeildum Landspít-
alans hefur hjúkrunarálag auk-
ist frá árinu 1992, sem dæmi má
nefna deild 33C en þar fjölgaði
sjúklingum sem þörfnuðust
stöðugs eftirlits allan sólar-
hringinn um 15,4% milli áranna
1992 og 1993. Hafa ber í huga að
á sama tíma hefur bráðasjúkra-
húsum í Reykjavík fækkað úr
þremur í tvö. Á tímabilinu 1992-
1994 hafa veikindafjarvistir
aukist mest á geðdeild, tauga-
lækningadeild, almennum
göngudeildum og lungnadeild.
Veikindafjarvistir hafa einnig
aukist mikið á ræstingarsviði
enda er yfirleitt fyrst tekið til við
sparnað þar. I sparnaðarskyni
er nú yfirleitt ekki leyfilegt að
kalla starfsfólk á aukavakt ef
álag á deildum eykst og eykur
það verulega á erfiðleika starfs-
fólks.
Á Landakotsspítala hafa
veikindafjarvistir aukist á
bráða- og öldrunardeildum en
ekki á legudeildum.
Niðurstöður
Niðurstöður skýrslunnar eru
þær að fjarvistir hafi aukist um
50-90% á árunum 1993-1994 hjá
mörgum starfsstéttum á sér-
greinasjúkrahúsunum í Reykja-
vík, einkum hjá hjúkrunarfræð-
ingum, sjúkraliðum, röntgen-
tæknum og starfsfólki í
ræstingu. Fjarvistir virðist svip-
aðar eða jafnvel orðnar meiri en
í nágrannalöndunum. í Skandi-
navíu er tíðni veikindafjarvista
hjá hjúkrunarfræðingum 15-18
dagar á ári. Nú bregður svo við
að veikindafjarvistir hjúkrunar-
fræðinga á sambærilegum
sjúkrahúsum í Reykjavík eru
orðnar meiri. Samfara auknum
veikindafjarvistum kemur fram
að vinnuálag hefur aukist veru-
lega.
Nauðsynlegt er talið að fylgj-
ast betur með starfsaðstöðu
heilbrigðisstarfsfólks, bæta
skráningu og fylgjast með
starfsanda. í lokin er bent á nið-
urstöður tveggja kannana land-
læknisembættisins, þar sem
fram kemur afgerandi vilji fólks
til þess að veita bráðaþjónustu
forgang fram yfir aðra þjónustu.
-bþ-
Heimildir
1. Ólafur Ólafsson, Ásta Ólafsdóttir,
Magnús Baldursson, Vilborg Ingólfs-
dóttir. Veikindafjarvistir heilbrigdis-
starfsfólks á sérfræðisjúkrahúsum.
Reykjavík: Landlæknisembættið,
1995.
2. Social security in the Nordic countries.
Köbenhavn: Nord, 1993.
3. Sigríður Haraldsdóttir, Ólafur Ólafs-
son. Sérgreinasjúkrahús á íslandi og í
Danmörku. Samanburður á fjölda
rúma, útskrifta og legudaga miðað við
mannafla. Læknablaðið/Fréttabréf
lækna 1993; U(12): 18-21.
*
Askrifendur
erlendis
Munið að tilkynna
breytt heimilisfang
til blaðsins.