Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Side 35

Fullyrða má að þessi forsenda er verulega mikilli óvissu háð og er því ekki úr vegi
að kanna hvaða áhrif breytingar á henni hafi á niðurstöður um vöxt framleiðslunnar
í heild svo og árlegan meðalvöxt. Auk forsendunnar sem hér er notuð um 2% fram-
leiðniaukningu á ári voru einnig reiknuð dæmi um 0%, 1%, 3% og 4% aukningu.
Niðurstöður má setja fram á eftirfarandi hátt:
Ahrif breytilegrar framleiðni á mann í
öðrum atvinnugeirum á vöxt VÞF
2% 0% 1% 3% 4%
Heildarvöxtur VÞF allt tíma-
bilið 1901-1945, fast verðlag 427% 294% 365% 476% 513%
Árlegur meðalvöxtur 3,8% 3,2% 3,6% 4,1% 4,2%
Telja verður lfklegt að um einhverja framleiðniaukningu hafi verið að ræða og að
líkindum hafi hún verið minni en 4%. Þessar niðurstöður ættu því að sýna víðustu
skekkjumörk. Að líkindum mætti þrengja mörkin talsvert og að öðrum forsendum
reikninganna óbreyttum mætti álykta að líklegasta niðurstaðan væri sú að árlegur
vöxtur þjóðarframleiðslunnar væri á bilinu 3'/2 til 4% og líkast til nærri miðju þess
bils.
Niðurstöður þessara útreikninga leiða einnig í ljós, að eins og vænta mátti getur
skekkja í mati á árlegum hagvexti í öðrum atvinnugeirum skekkt myndina verulega
þegar þessi skekkja magnast upp yfir langt árabil eins og tölur um heildarvöxtinn sýna.
Það skal ítrekað að framleiðsla á mann í landbúnaði og sjávarútvegi mælir aðeins
afurðaframleiðslu geiranna, en tekur ekki tillit til þeirrar fjármunamyndunar sem á sér
stað bæði innan hvors geira og eins annars staðar. Ennfremur skal áréttað að aðföng
frá öðrum geirum eða innfluttar rekstrarvörur hafa ekki verið dregnar frá.
Allar upplýsingar skortir um þessi atriði, og framleiðslutölur eru því teknar sem
framlag til vergrar þjóðarframleiðslu, þ.e. hin óþekktu atriði sem eru ýmist til
hækkunar eða lækkunar eru látin mætast.
Að síðustu er rétt að vekja athygli á því að við umreikning á framleiðsluverðmæti
í landbúnaði og sjávarútvegi til fasts verðs hefur hér verið notuð ein almenn verð-
vísitala eins og áður segir. Slíkar aðferðir kunna að orka tvímælis og að réttu lagi ætti
fremur að flokka afurðimar í eins marga einsleita (homogeneous) undirflokka og
kostur væri og verðleggja þessa undirflokka á verði eins árs sem þá yrðu grunnár við
staðvirðinguna. Með þessum hætti væri þá unnt að reikna út sértæka verðvísitölu fyrir
sjávarafurðir og aðra sértæka verðvísitölu fyrir landbúnaðinn í stað hinnar almennur
vísitölu. Tilraunir til staðvirðingar af þessu tagi voru gerðar. Fyrir sjávarútveg urðu
niðurstöður sem hér segir:
3
33