Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Side 153

7. Hreinar þjóðartekjur 1921-1944,
áætlaðar á grunni skattframtala
Eins og greint er frá í kafla 2.1 hér að framan er unnt að greina milli þriggja
aðferða við uppgjör þjóðhagsreikninga. Ein þessara aðferða er tekjuskiptingaraðferðin.
Kannað var hvort unnt væri að beita þessari aðferð við mat á þjóðhagsreikningatölum
fram að 1945. Þessari tilraun er lýst í viðauka 3 en þar eru settar fram áætlanir um
heildartekjur einstaklinga og félaga 1921-1944. Þessar tölur eru byggðar á skatt-
framtölum en með ýmsum leiðréttingum og viðbótum ætti að vera hægt að nálgast
þjóðartekjuhugtakið. I upphafi var þó ljóst að þessi heimild náði ekki lengra aftur en
til 1921.
I viðauka 3 er lýst aðferðum sem beitt var og tölulegar niðurstöður raktar. Þar er
því meðal annars haldið fram að skattframtalstölur og þar með þær tölur sem af þeim
eru leiddar séu því óáreiðanlegri sem aftar dregur. Bæði koma þar til slælegri framtöl
í byrjun en lok tímabilsins og eins hitt að ýmis atvinnustarfsemi fór fram á sveita-
heimilum í byrjun tímabilsins og var ekki tíunduð þar. í lok tímabilsins hafði þessi
starfsemi hins vegar flust til annarra atvinnugeira og var tíunduð þar. Hér er meðal
annars um að ræða húsa-, verkfæra- og fatagerð o.fl. Auk þess má nefna að við mat
á landbúnaðarframleiðslunni fyrstu áratugi aldarinnar var talin ástæða til þess hér að
framan að hækka áður birtar framleiðslutölur. Fullyrða má að slíkt vantal í
framleiðslutölunum eigi einnig við um tekjuframtalstölumar en þær hafa ekki verið
endurmetnar með sama hætti.
Af þessum sökum var tekjuskiptingarðferðinni hafnað við mat á þjóðhagsreikninga-
tölum þessa tíma. Engu að síður er ástæða til þess að bera niðurstöður þessa uppgjörs
saman við þær niðurstöður framleiðsluuppgjörsins sem ákveðið var að nota og lýst
hefur verið hér að framan í meginhluta skýrslunnar.
Samanburðurinn er gerður á grundvelli hreinna þjóðartekna. En samhengið milli
hreinna þjóðartekna og vergrar þjóðarframleiðslu eins og henni er lýst hér að framan
er sem hér segir:
Verg þjóðarframleiðsla
- Slit og úrelding fjármuna
- Óbeinir skattar
+ Framleiðslustyrkir
= Hreinar þjóðartekjur
151