Þjóðhagsreikningar 1901-1945 - 01.08.1992, Side 176

d) Almennt
Undir (b) og (c) er leitast við að gefa mynd af því verði er bændur, sláturhús og
frystihús fengu alls fyrir framleiðsluna og reiknað er með að 50% hafi verið selt að
hausti til og 50% eftir áramót, og því tekið meðaltal októberverðs og aprílverðs næsta
árs. Undir (a), fyrir 1901, 1905 og 1910, var þetta ekki hægt vegna þess að ekki er
vitað hvenær keypt var inn, en í þess stað var miðað við meðalverð á nýju og frystu
kjöti.
Ekki er vitað hvort miðað var við dilkakjöt í verðupptökum Hagstofu 1915-1930,
en hér er reiknað með að svo hafi verið. Hið sama gildir um innkaup Laugamesspítala
þótt hinn mikli munur á hæsta og lægsta verði bendi til þess að keypt hafi verið kjöt
af mjög mismunandi gæðum. Bæði þessi atriði styðja þá skoðun að hið áætlaða
„heildsöluverð“ sé frekar of lágt en of hátt áætlað.
Gœrur, fjöldi og þyngd
Bæði í áætlun Skipulagsnefndar atvinnumála og Búnaðarskýrslna 1951, eru gærur
tilfærðar í kg. Áætlunaraðferðir eru mismunandi. Skipulagsnefnd áætlar 2,75 kg. eftir
framtalda á, en Búnaðarskýrslur 1951 áætla 0,2 kg. fyrir 1,0 kg. kjöts án tillits til
hvort um dilkakjöt eða annað kjöt sé að ræða.
í næsta kafla er giskað á að heildarkjötmagn sé 9% hærra en það „jafngildi dilka-
kjöts“ er Skipulagsnefnd áætlar. Nefndin áætlar 13,5 kg. „jafngildi dilkakjöts“ eftir
hverja á þannig að gæruþyngd, reiknuð með að aðferð Búnaðarskýrslna 1951, yrði
13,5 x 1,09 x 0,20 = 2,94 kg. þar sem Skipulagsnefnd reiknar eina gæru eftir
framtalda á, má breyta gæruþyngd í stykkjatölu með deilinum 2,94 í stað 2,75, en
stykkjatölu verður að áætla þar sem útflutningur er þannig skráður (nema 1915 og
1920, en fyrir þau ár má með nokkru öryggi áætla). Hér við má bæta, að jafnvel þótt
þyngdartölur fyrir útflutning væru ábyggilegar, þá vantaði alla samsvörun milli
þyngdar á söltuðum gærum, útfluttum og hinnar reiknuðu gæruþyngdar við slátrun.
„Jafngildi dilkakjöts"
Áætlanir Skipuiagsnefndar atvinnumála um magn og verð voru bundnar hugtakinu
„jafngildi dilkakjöts", verðlægra kjöt var ekki áætlað í kg. með ákveðnu verði, heldur
þannig :
X kg. annars kjöts á Y kr. = 1 kg. dilkakjöts á Z kr. á kg.
Engin eða lítil vitneskja er um þessi magn- og verðhlutföll fram til ársins 1935, en
eitthvert líkan verður að nýta til þess að fá samband milli framleiðslu, útflutnings,
neyslu og birgðabreytinga.
í töflu B, bls. 36-37 í Búnaðarskýrslum 1951 eru áætlunartölur 1935-1951 um magn
og verð fyrir kjöt af dilkum (og geldfé) og annað kjöt. Fyrir þrjú ár 1935, 1936 og
1937, sem næst eru því tímabili sem áætla þarf fyrir, eru tölur þessar:
174