Sendiboðinn - 30.01.1941, Blaðsíða 6

4
SENDIBOÐINN
af D-bætiefnum, t. d. þorskalýsi.
Vissulega ræður fæða ungbarnsins miklu
um heilbrigði barnatannanna. Heilnæmasta
fæða þess og bezta er vitanlega móður-
mjólkin. Ef barnið — af einhverjum ástæð-
um — eigi getur notið hennar, ber að
tryggja það, að fæða sú, er því er gefin
— aðallega mjólkurblanda — sé bætt með
C- og D-bætiefnum. Þegar tennurnar svo
fara að koma fram, eiga börnin að fá að
nota þær óspart, og börn hafa yndi af að
naga t. d. rúgbrauðsskorpur, hráar gul-
rætur o. fl. Lofið því börnunum að reyna
á tennurnar!
Ef alls skal gæta og vel á að fara, verð-
ur að hirða vel um barnatennurnar og
hirða vel um heilbrigði þeirra. En clagleg
gœzla tannanna er fólgin i hreinsun þeirra
með tannbursta. Á meðan viðnámsþróttur
tannanna — einnig barnatannanna —
gegn ýmsum eyðingaröflum er jafn lítil
og raun ber vitni um, ætti enginn að
leggja hlustir að því hjali, að tannburstinn
sé þýðingarlaus og gagnslaus. Burstun
tannanna ber því að byrja jafnskjótt og
fyrstu litlu barnajaxlarnir eru komnir 1 Ijós,
þ. e. áður en barnið er orðið hálfs þriðja
árs, og skal bursta tennurnar reglulega
upp frá því, fgrst og fremst á kvöldin.
Það er nauðsynlegt, að tannburstinn sé
lítill og gæta verður hins ítrasta hreinlæt-
is við geymslu hans. Ástæðulaust er að
nota tannduft eða önnur hreinsunarefni.
Mikilvægast er að bursta vel tyggingar-
flöt tannanna, Þegar börnin venjast þessu,
fer þeim að jafnaði að þykja gaman að
því að fá tennurnarburstaðar. Við burstun
tannanna er auðvelt að fylgjast með heil-
brigði þeirra. Verði á einhverri tönn vart
við lítinn dökkan díl, sem ekki fer af við
burstun, ætti maður strax að láta tann-
lækni líta á tennurnar. Ef engra skemmda
verður vart fram til þriggja ára aldurs
barnsins. ætti samt að fara með það til
tannlæknis til athugunar. Komi barnið svo
ungt til tannskoðunar og reynist tennur
þess heilbrigðar, eða sé aðeins um mjög
óverulegar skemmdir að ræða, sem auð-
velt er að gera við, þá verður barnið ekki
hrætt við tannlækninn og óttast ekki að
láta hat.n síðar gera við tennur sínar,
þegar meiri þörf gerist. En komi barnið í
fyrsta sinn til tannlæknis eftir að hafa
vakað og þjáðst af tannpínu næturlangt
eða lengur, og nauðsynlegt reynist að
draga úr því tönn, eina eða fleiri, getur
svo farið, að það verði hrætt við tann-
lækninn, og hræðsla þess getur haldist öll
bernskuárin og jafnvel komið í veg fyrir,
að það síðar meir leiti hjálpar tannlæknis-
ins, þótt brýn nauðsyn bæri til.
Vissulega ber að hirða um barnatenn-
urnar, og gera það eins vel og tök eru
á. Fyrst af öllu verður þess að gæta, að
mæðurnar hafi næga fæðu og heilnæma
um meðgöngutímann. Þá ber að sjá um,
að ungbarnið fái heilnæma fæðu. Ef
hvorstveggja þessa er gætt, má vænta
þess, að fyrstu tennur barnsins, barna-
tennurnar, verði heilbrigðar og sterkar.
Og ef þeirra er síðar meir gætt og þær
daglega burstaðar og iðulega athugaðar
af tannlækni, má telja víst, að þær geta
unnið sín störf vel, þangað til fullorðins-
tennurnar leysa þær af hólmi*.
Eg vænti, 'að öllum er lesa framan-
prentað erindi, megi verða Ijóst, að heil-
brigði tannanna er mikils virði og hirðing
þeirra nauðsynleg.
Verður gildi góðra tanna varla betur
lýst í stuttu máli, en í eftirfarandi máls-
greinum:
Undramáttur góðra tanna.
Án góðra tanna verður ekki rækilega
tuggið. Án rækilegrar tyggingar verður
ekki fullkomin melting. Án fullkominnar
meltingar verður ekki fullkomin end-
urnæring blóðsins. Án fullkominnar endur-
næringar blóðsins verður ekki fullkomin