Flóra: tímarit um íslenzka grasafræði - 01.04.1966, Page 28

5. Votlendi.
Þetta er annað víðáttumesta plöntufélagið. Það nær yfir mestallt
svæðið milli sjávar og hrauns, meginið af flatlendisræmunni milli
Fijótsins og hraunsins að vestanverðu, suður að Mánafelli. Flóasund
eru uppi á heiðinni um Mýlaugsstaði-Rauðuskriðu og mýrarhöll í
brekkunum þar undan, einkum að vestanverðu. Þá er votlendi um
miðjan dalbotninn frá Mýlaugsstöðum suður að Fagranesmó, kringum
vötnin og norðantil á Þegjandadal.
Tegundirnar, sem mynda þetta gróðurlendi eru ýmsar og allfjöl-
breyttar eftir rakastigi jarðvegsins og öðru ásigkomulagi hans. Mest-
megnis eru þar starir, sumsstaðar blandaðar elftmgum og skúfgrösum.
Af starartegundunum er Carex gooclenoughii langsamlega yfirgnæf-
andi. Þar sem áveitur eru á mýrlendið verður hún liá og grönn og
venjulega ófrjó.
Þar sem blautast er og vatnið nær meira eða minna upp fyrir jarð-
veginn, t. d. norðan undir hrauninu víða og í kringum vötnin í mið-
dalnum, ber mest á Carex lyngbyei og Carex roslrata, einnig nokkuð
af Carex chordorrhiza, einkum í flóunum uppi á heiðinni. Á nokkrum
stöðum er Carex saxatilis aðalplantan, t. d. í Hafralækjarmýri og norð-
ast á Þegjandadal. í félagi með henni á þessum slóðum er oft Carex
serotina, og það töluvert rnikið. Norður undir sjónum á nýgrónum
sandflákum er víða mikið af Eriophorum scheuclizeri en Equisetum
palustre er einkum í mýrahöllum í heiðinni.
Hér liafa aðeins verið nefndar þær plöntur sem mest ber á við fyrstu
yfirsýn.
6. Vatnagróður.
Vatnagróður er mikill, svo sem vænta má, þar sem svo mikil vötn eru
um allt svæðið, bæði straumvötn, stöðuvötn og tjarnir. I Skjálfanda-
fljóti er enginn gróður, því lausasandur er í botninum. Aftur á móti
er Laxá full af gróðri. Sérstaklega er mikið í henni af grænþörungum
(slý eða slavak). Af hájurtum er það næstum eingöngu Potamogeton
filiformis, sem vex í henni. Verður hún víða afar hávaxin, fram undir
tvo metra. Svo er allvíða strjálingur af Callitriche autumnalis.
Sandsvatn er grunnt og lítill gróður í því, einkum Pot. filiformis,
Myriophyllum alternifolium og M. spicatum. Fremri vötnin eru dýpri
með fjölbreyttari gróðri. Einkum er þar rnikið af Potamogeton alpinus,
26 Flóra - tímarit um íslenzka grasafræði