Dagblaðið Vísir - DV - 24.08.2007, Page 14
föstudagur 24. ágúst 200714 Helgarblað DV
Varnarliðið safnaði ítarlegum gögnum um íslenska starfs-
menn sína á Keflavíkurflugvelli. Skarphéðinn Einarsson
starfaði lengi á flugvellinum, hann óskaði eftir gögnum sem
Varnarliðið átti um hann og fékk þykkan bunka með við-
kvæmum persónuupplýsingum um sig. Ekki nóg með það
heldur var sjúkraskýrsla hans í gögnunum sem hann fékk
afhent. Landlæknir segir að slíkt eigi ekki að geta gerst, en
lögmaður Skarphéðins segir það vera grafalvarlegt mál að
herinn hafi haft undir höndum slíkar upplýsingar.
Varnarliðið á Keflavíkurflugvelli
safnaði upplýsingum um íslenska
starfsmenn sína og í skjalasafni
hersins eru geymdar persónuleg-
ar upplýsingar, svo sem heilsufars-
upplýsingar og upplýsingar um lög-
reglurannsóknir. Utanríkisáðuneytið
veitti Varnarliðinu aðstoð við öflun
hluta upplýsinganna.
DV hefur undir höndum gögn
úr skjalasafninu þar sem afar per-
sónulegar upplýsingar um starfs-
menn Varnarliðsins koma fram.
Varnarliðið hafði meðal annars
undir höndum heilsufarsupplýsing-
ar frá Heilsugæslustöð Suðurnesja
um Skarphéðin Einarsson, sem var
starfsmaður á Keflavíkurflugvelli um
áratugaskeið. Í skjalasafninu voru
einnig geymdar aðrar viðkvæmar
upplýsingar um Skarphéðin. Þar er
að finna persónulýsingar á honum
þar sem hann er sagður vera erfiður
í samskiptum og leiðinlegur. Í sömu
skýrslu er hann meira að segja sagð-
ur vera bæjarfíflið og fólk vilji al-
mennt ekki eiga samskipti við hann.
Skarphéðinn kveðst hafa ver-
ið mjög undrandi þegar hann fékk
gögnin um sig í hendurnar. Hann
segir sig hefðu aldrei grunað hvað
í þeim var að finna. „Ég var algjör-
lega sjokkeraður að sjá þessi skjöl. Í
sannleika sagt fékk ég andlegt áfall
að sjá það svart á hvítu hvernig þess-
ir menn höfðu unnið. Ummælin
sem þeir höfðu um mig eru fáránleg
og að bandaríski herinn skyldi hafa
tæpar tvær tommur af skjölum kom
mér mikið á óvart. Ég velti því fyr-
ir mér að fyrst þeir hafa þessi gögn
um mig hljóta þeir að eiga heilmik-
ið af viðkvæmum upplýsingum um
aðra.“
Fékk ekki öll skjölin
Skarphéðinn Einarsson gekk lengi
eftir því við yfirvöld að fá skrárnar
um sig afhentar. Hann leitaði til um-
boðsmanns Alþingis, til Persónu-
verndar, landlæknis og til utanríkis-
ráðuneytisins. Málið tók langan tíma
í kerfinu, en eftir að hafa fylgt því vel
eftir fékk hann loks afhent gögnin,
en ekki fyrr en þau voru orðin meira
en tíu ára gömul. Það var á árunum
1993 til 1995 sem Varnarliðið safn-
aði flestum gögnunum sem Skarp-
héðinn hefur fengið afhent. Í sömu
gögnum og viðkvæmar persónu-
upplýsingar um Skarphéðin koma
fram er meðal annars að finna átta
nákvæmlega skráðar færslur með
dagsetningum í tímaröð um atvik
sem tengjast Skarphéðni á Keflavík-
urflugvelli. Meðal þess eru afskipti
lögreglunnar í Reykjavík, ferð hans í
leyfisleysi árið 1991 á veitingahús á
herstöðinni og margt fleira.
„Ég var á þessum tíma giftur
bandarískri konu sem var í Varnar-
liðinu. Þetta var eins konar henti-
brúðkaup. Hún fékk hærri laun fyr-
ir að vera gift og við
það bættist fram-
færslupeningur fyrir
mig. Hún fór héðan af
landi brott árið 1992 eft-
ir að hún lenti upp á kant við
yfirmenn sína hjá Varnarliðinu,
vegna alvarlegs máls sem hún vildi
koma upp um. Giftingin opnaði mér
og syni mínum aðgang að öllum
stofnunum á vellinum. Við gátum
keypt bensín fyrir 23 krónur lítrann
og við höfðum aðgang að tollfrjálsu
svæði,“ segir hann.
Þegar Skarphéðni bárust loks
gögnin var greinilegt að hluta af
þeim vantaði, til að mynda er skýrsla
í tuttugu og einum lið um mál tengd
honum sem Varnarliðið skráði hjá
sér. Í gögnunum sem hann fékk í
hendurnar eru aðeins tíu af tuttugu
og einum lið sýnilegir. Í gögnunum er
oftar en einu sinni vísað í lið tuttugu
og eitt, en Skarphéðinn hefur ekki
hugmynd um hvað stendur í hon-
um. Skarphéðinn ætlar ekki að láta
þar við sitja, hann ætlar að ganga á
fund Ingibjargar Sólrúnar Gísladótt-
ur utanríkisráðherra í von um að hún
leggi honum lið. „Ég veit ekki hvað
kemur fram í hinum ellefu liðunum
en það vantar greinilega í skjölin og
það
eru ekki
mistök. Ég
er sann-
færður um
að
það er gert af
ásettu ráði.“
Annar
Skarphéðinn
Vinnubrögð Varnarliðsins
voru ekki vandaðri en svo að þegar
Skarphéðinn Einarsson fékk gögnin
um sig afhent var að finna í bunkan-
um gögn um nafna hans, en sá ein-
staklingur er með annað föðurnafn.
Í gögnum Varnarliðsins segir að sá
Skarphéðinn sé þjófóttur og grunað-
ur um mörg innbrot hjá Varnarlið-
inu. Sá Skarphéðinn afneitaði þeim
ásökunum með öllu þegar DV bar
þær
undir
hann. Hann
sagðist saklaus af
þeim áburði en sér kæmi
ekki á óvart að Varnarliðið hefði
safnað ítarlegum upplýsingum um
fólk og jafnvel njósnað um það.
Árni Páll Árnason, núverandi al-
þingismaður og varaformaður ut-
anríkismálanefndar og
fyrrverandi starfsmaður
í utanríkisráðuneytinu,
skrifaði sýslumanninum
á Keflavíkurflugvelli bréf
þann 11. apríl 1995 þar
sem segir: „Hjálagt send-
ist til fyrirgreiðslu bréf
Varnarliðsins, dags. 4.
apríl 1995, þar sem
spurst er fyrir um
stöðu mála á hend-
ur Skarphéðni [...]
Óskað er eftir því
að rannsóknar-
lögreglan út-
vegi greindar
upplýsingar.“
Með bréfinu var
Árni Páll sem starfs-
maður utanríkisráðuneytis-
ins að óska eftir því að lögreglan
léti Varnarliðið fá upplýsingar um
gang mála hjá Skarphéðni.
Heilsufarsupplýsingar í
gögnunum
Varnarliðið varð sér úti um
heilsufarsupplýsingar um Skarp-
héðin Einarsson. Hann segist full-
viss um að lögreglan í Keflavík hafi
farið á Heilsugæslustöð Suðurnesja,
fengið sjúkraskrá hans og afhent
VAlgEir Örn rAgnArSSon
blaðamaður skrifar: valgeir@dv.is
og upplýsingar frá lögreglu
Heri fékk sjúkraskýrslur
Skarphéðinn Scheving Einarsson „Ég var
algjörlega sjokkeraður að sjá þessi skjöl. Í
sannleika sagt fékk ég andlegt áfall að sjá það
svart á hvítu hvernig þessir menn höfðu unnið.“
Skjölin Í gögnum sem
skarphéðinn fékk send eru
viðkvæmar upplýsingar.