Félagsbréf - 01.12.1958, Síða 45

FELAGSBREF
43
var lienni tekið vel í Moskvu, til
að byrja með. En smátt og smátt
— vafalaust sökum þeirra viðtaka
sem bókin fékk lijá yngri Sovét-
lesendum og lesendum erlendis —
tóku fjandsamlegar raddir að
heyrast og að lokum fordæmdi
Krustjoff sjálfur bókina.
Sem stendur kvaðst Dudintsev
vera að safna efni í langa skáld-
sögu, en neitaði að segja nokkuð
um efni liennar. Söguhetjurnar í
nýju bókinni lifa í Moskvu og
hann varði tíma sínum að ræða
við þær, rannsaka þær, kynnast
þeim betur. Hann eyddi kvöldun-
um með þeim, umliverfis samovar-
inn. Það virðist vera satt sem
kvöldblað í Moskvu sagði — en
það var eina blaðið sem vék að
því, í stuttri málsgrein — að Dud-
intsev sé að skrifa bók um líf
inenntastéttarinnar í Moskvu.
Hvort það muni raunverulega
verða bin „jákvæða“ bók sem,
samkvæmt Vecliernaya Moskva,
eigi eftir að valda öllum þeim
vonbrigðum, sem notuðu fyrri
bækur Dudintsevs sem efni til þess
að gagnrýna Sovét-þjóðskipulagið,
á eftir að sýna sig. Ég spurði Dud-
intsev að því, bvort liann væri nú
að skrifa fyrir dagblöðin, áður en
bann byrjaði í raun og veru á
skáldsögu sinni. Hann kvað það
ekki vera. Báðu dagblöðin og
tímaritin bann um ritað efni til
birtingar eða höfðu þau engan
áhuga á verkum bans? Dudint-
sev kom sér lijá að svara spurn-
ingunni. Átti liann peninga? „Ég
er vissulega ekki ríkur maður.
Enda þrái ég ekki neitt sérstak-
lega að eiga fulla pyngju“. Ég
hélt spurningunum áfram. Myndu
þeir peningar, sem bann liafði
feugið fyrir síðustu bók sína end-
ast þangað til sú næsta kæmi á
markaðinn? „Langt frá því. Þeir
peningar voru löngu gengnir til
þurrðar. Sagan var uppétin áður
en uppskeran var þroskuð. Ég fór
að selja kornið, strax og ég byrj-
aði að plægja. Þegar ég sáði, var
helmingurinn þegar seldur og
þegar ég skar upp, át ég síðasta
stykkið af brauðinu og fór strax
að liugsa um það, hvernig ég gæti
selt uppskeru næsta árs“.
Vladimir Dudintsev var með
öðrum orðum að safna skuldum,
meðan bann skrifaði Ekki af einu
sainan brauði, og liann lifir enn
á lánuðu brauði. Að öllum líkind-
um hefur eiginkona hans fasta
vinnu og lætur heimilið njóta
góðs af tekjum sínum, eins og
venja er í Sovétríkjunum. En Dud-
intsev sýndi enga löngun til að
ræða einkamál sín nánar. Það varð
hlé á samræðunum. Svo sagði
liann skyndilega:
„Með hugsun kafar maður aldr-
ei niður í djúp tilfinninganna.
Skynsamleg hugsun nægir ekki.
Maður verður að byrja á andan-
um (ethos) eins og Kant gerði.
Athugun á hinum stirnda himni