Félagsbréf - 01.12.1958, Blaðsíða 47

FRIEDRICH TORBERG
„XOBEL^-SIÐLEYSDÍGJAR
Grein þessi birtist í nóvemberhejti austurríska timaritsins Forum og
er ejtir einn aj ritstjórum þess
■jVTÁKVÆMLEGA á öðrum af-
' mælisdegi ungversku bylting-
arinnar, sem sovétkommúnisminn
bældi niður með ofbeldi og lýsti
þar með yfir endanlegu „liug-
sjóna“-gjaldþroti sínu, ákváðu
valdhafarnir í Kreml að láta út
ganga fullkomna gjaldþrotayfir-
lýsingu einnig á andlega sviðinu.
Barið var niður skáldið Boris Past-
ernak, af því að bann hafði gert sig
sekan um þann glæp að hljóta
æðstu bókmenntaverðlaun verald-
ar. Ekki aðeins í lirottaskapnum,
sem sovétkommúnsminn beitti í
báðum tilfellum, eru liliðstæðurn-
ar ótvíræðar. Einnig tilefnin, —
það skal játað af fullri sanngirni,
-— bera sameiginleg einkenni, ein-
kenni, sem ganga svo í berhögg
við eðli kommúnismans, að hann
getur alls ekki brugðizt öðruvísi
við þeim: Frelsisþrá, óráðþægni,
sjálfsbjargarlivöt og kjarkur ein-
staklingsins. Þessi einkenni birtust
í báðum tilfellum, bjá skáldinu
Boris Pasternak engu síður en hjá
hetjum ungversku byltingarinnar
(en framarlega í henni stóðu
Boris Paslernak.
skáld, því skulum við ekki
gleyma). Og þessi einkenni bafa
í báðum tilfellum ráðið viðbrögð-
um sovétkommúnismans.
Þegar Karl von Ossietzky fékk
árið 1935 friðarverðlaun Nóbels,
sem liann mátti þá ekki veita við-
töku, var liann í fangabúðum, og
það vissu menn. Þegar Boris Past-