Fréttatíminn - 25.04.2014, Blaðsíða 30

Þ etta byrjaði allt með þessum skinn-um,“ segir Auður Gná Ingvarsdóttir innanhúsarkitekt. „Ég komst í kynni
við Karl sútara á Sauðárkróki, sem er með
aðstöðu hjá Sútunarstöðinni Loðskinn. Þá
fór ég að skilja betur allt þetta ferli í kring-
um skinnavinnsluna. Hér fellur til alveg
ótrúlegt magn af skinnum, sem er auðvitað
bara hrávara, en Loðskinn eru þeir einu sem
súta skinn í dag og rúmlega 90% af þeim
eru flutt beint út, án þess að hér sé gerð full-
unnin vara. Mér fannst bara svo forvitnilegt
að það væri verið að vinna hér hrávöru sem
fáir nýta.“
Afrakstur forvitninnar er hönnunarfyrir-
tækið „Further North“ en aðalvara þess,
eins og er, eru púðar úr íslenskri gæru. Púð-
arnir eru ekki í þessum hefðbundnu nátt-
úrulegu litum sem við þekkjum af kindinni.
„Áður en ég fór í samstarf með sútunarstöð-
inni Loðskinn vann ég með Karli sútara sem
tekur að sér að súta fyrir einstaklinga og gaf
hann sér tíma í þróun með mér. Auk þess að
súta lambaskinn litar hann meðal ann-
ars hrosshár sem hann selur fluguhnýt-
ingamönnum út um allan heim. Að sjá
þetta náttúrulega efni í svona sterkum
litum var eiginlega það sem kveikti
endanlega áhuga minn á því að fram-
leiða púðana.“
Skinnaframleiðslan hvarf
með mokkatískunni
Í framhaldinu kviknaði
áhugi Auðar á öllu sem
viðkemur skinnaiðn-
aðnaðinum. „Um miðbik
síðustu aldar voru þrjár
megin sútunarstöðvar á
landinu auk nokkurra sút-
ara sem störfuðu á eigin
vegum. Þá var verið að
framleiða heilan helling fyrir
bæði innlendan og erlendan
markað og stórar skinnaverk-
smiðjur risu í tengslum við
sútunarstöðvarnar. Mesti upp-
gangurinn var auðvitað þegar
mokkatískan var í hámarki en
svo hætti fólk að kaupa mokka og
þá voru verksmiðjurnar leystar
upp og vélarnar seldar úr landi,“
segir Auður sem finnst miður
að verkþekking á skinnavinnslu sé hægt og
rólega að glatast.
„Ég komst að því að stór hluti íslenskra
skinna er seldur út til frekari vinnslu. Þau
eru hrásútuð meðal annars í sláturhús-
unum hér heima og þaðan seld, aðal-
lega til Póllands, þar sem þau eru unnin
áfram og í einhverjum tilfellum svo seld
aftur til Íslands. Loðskinn á Sauðár-
króki hefur að mörgu leyti haldið lífi í
greininni hér heima en þeir hafa
þróað sína vinnu það mikið
síðustu ár að gæði skinn-
anna eru orðin ótrúleg,
enda eru þau mjög eftir-
sótt hjá erlendum birgj-
um. Þetta eru miklu
léttari og flottari skinn
en þau voru og svo er
öll framleiðsla orðin
miklu vistvænni. Þar
að auki flytja þeir hell-
ing út af fiskroðum, sem
er eiginlega sú vara sem
hefur haldið í þeim lífinu.“
100% íslenskt – úr fjárhús-
inu í sófann
„Það sem mér fannst mest
spennandi við þetta allt saman
var að nýta skinnin og þá verk-
þekkingu sem liggur á bak við
þau og búa til fullunna vöru hér,
en ekki senda þau út í fram-
leiðslu,“ segir Auður en bendir á að mjög
erfitt sé orðið að fullvinna skinn hér heima.
„Það er auðvitað eitt að fá skinn í hendurnar
og annað að láta einhvern vinna vöruna fyrir
30 hönnun Helgin 25.-27. apríl 2014
Óðalsostur hefur verið á borðum landsmanna frá
árinu 1972 þegar Mjólkursamlag KEA hóf framleiðslu
hans á Akureyri. Fyrirmynd hans er Jarlsberg,
frægasti ostur Norðmanna. Óðalsostur er mildur með
örlítinn möndlukeim og skarpa, sæta, grösuga tóna.
Frábær á morgunverðarborðið, hádegishlaðborð eða
bara einn og sér.
www.odalsostar.is
ÓÐALSOSTUR
TIGNARLEGUR
Auður Gná Ingvarsdóttir innanhúsarki-
tekt stofnaði hönnunarfyrirtækið
„Further North“ eftir hafa kynnst ís-
lenskum skinnaiðnaði. Hún heillaðist af
sjálfu ferli hráefnisins sem hefur lengi
verið vannýtt hérlendis og ákvað að
finna leið til að nýta það á nýstárlegan
hátt. Henni finnst mikilvægt að allt
ferlið, frá hönnuninni sjálfri til lokaút-
komunnar, sé unnið á Íslandi þar sem
aldagömul verkþekking sé til staðar.
Púðarnir eru ekki í þessum hefðbundnu sauðalitum, geta verið einlitir eða marglitir, stutthærðir eða
síðhærðir.
Heilluð
af skinna
iðnaðinum
Spegillinn sem Auður Gná
kynnti á Hönnunarmars
býður upp á annað og
meira en speglun
því hann er algjör
veggprýði.
Innanhúsarkitektinn Auður Gná Ingvarsdóttir opnaði búð við Skólavörðustíg, eiginlega alveg óvart, því hana langaði til að skapa ákveðna stemningu og umgjörð
utan um púðana sína. Mynd Hari