Sveitarstjórnarmál - 01.09.1945, Blaðsíða 18

64
SVEITARSTJÓRNARMÁL
tildrögin eru til þessarar ráðstefnu, vil
ég taka það fram, að næstu árin á undan
höfðu orðið nokkrar Iauslegar umræður
um nauðsyn Jiess að mynda samband
milli þessara aðila að hætti nágranna-
þjóðanna.
Þessar umræður leiddu í ljós, að skoð-
anir voru nokkuð skiptar, sumir litu svo
á, að samvinna milli bæjarfélaga annars
vegar og sveitarfélaga hins vegar væri
litt hugsanleg, jafnvel óeðlileg. Eðlilegra
væri að líta á þessa aðila sem andstæð-
inga.
Undirbúningsnefndin lítur allt öðrum
augum á þessi mál. Hún telur samvinnu
ekki aðeins æskilega, heldur nauðsyn-
lega.
Mun það koma í Ijós við nánari yfir-
vegun og aukna samvinnu, að sameigin-
legu málin eru fleiri og margþættari en í
fyrstu virðist. Það má heldur aldrei
gleymast, að einstaklingshyggjan verður
að hafa sín takmörk. Stórþjóð hefur ekki
ráð á sundrungu. Hvernig ætti þá smá-
þjóð að hafa ráð á henni? Höfum það á-
vallt í huga, að við erurn öll i sama bát.
Ekki aðeins bæjarfélögin eða sveitarfé-
lögin, heldur öll þjóðin.
Nefndin sá sér ekki annað fært en að
semja dagskrá fyrir þetta stofnþing, sem
að sjálfsögðu er á valdi þingsins að
breyta, ef ástæða þykir til, þegar það er
fórmlega tekið til starfa.
Enn fremur höfum við leyft okkur að
skipa þá herra Björn Jóhannesson, for-
seta bæjarstjórnar Hafnarfjarðar, Hinrik
Jónsson, bæjarstjóra í Vestmannaeyjum,
og Ólaf B. Björnsson, forseta bæjar-
stjórnar Akraness, í kjörbréfanefnd, og
mun hún síðar gera grein fyrir störfum
sínum.
Með þeirri einlægu ósk, að þetta stofn-
þing Sambands íslenzkra sveitarfélaga
megi verða til gagns og gleði fyrir þátt-
takendur og bera ávaxtaríkan árangur
fyrir bæjar- og sveitarfélög, sem hér eiga
fulltrúa, og þjóðina í heild, býð ég ykkur
öll hjartanlega velkomin og lýsi hér með
stofnþingið sett.
Ávarp félagsmálaráðherra,
Finns Jónssonar.
Heiðruðu fulltrúar bæjar- og sveitarfé-
laga!
Mér er ánægja að fá tækifæri til að á-
varpa þetta stofnþing sambands sveitar-
og bæjarfélaga. Hinir fyrstu landnáms-
menn urðu þess skjótl áskynja, að með
lögum skal land byggja. Þeir komust
einnig fljótt að raun um, að erfitt var að
Iáta ríkisvaldið ráða fram úr öllum mál-
um. Þess vegna var landinu skipt í fjórð-
unga og goðorð upp tekin. Hið síðar-
nefnda er fyrsta mynd sveitarstjórna hér
á landi. Þá réð einn maður hverju sveit-
arfélagi. Gafst það oft vel, en líka oft
mjög illa, og vildi reynslan verða sú sama
og fengizt hefur í blóðbaði margra styrj-
alda og áþreifanlegast nú síðast í þeim
ægilega hildarleik, sem er nýlokið hér í
álfu, að enginn einn maður er til. þess
fallinn að ráða öllu um örlög annarra, en
hitt er rétl, að lýðræðið er hið bezta
stjórnarfyrirkomulag, sem þekkist, og hið
eina, se.m frjálsum mönnum er samboðið.
í þeim anda er kvatt til þessa fundar.
Þér eruð hér saman komnir, ekki til þess
að taka neinum fyrirskipunum, heldur til
þess að ræða áhugamál yðar, láta skoð-
anir yðar í ljós og komast að niðurstöðu
um, hvað hverju sveitar- og bæjarfélagi
fyrir sig og landinu i heild er fyrir beztu.
Vera má, að einhverjir árekstrar verði um
málefni, og þá er mikils um vert, að þér
finnið lausn mála út frá heHdarsjónar-
miði þjóðfélagsins.
Starf sveitar- og bæjarstjórna hefur frá
öndverðu verið mjög mikilvægt fyrir
þjóðfélagið og farið vaxandi einkum hin
síðari árin. Þó voru hreppsnefndar- og
oddvitastörfin lengi framan af fábrotin
og einkum í því fólgin að ráðstafa fátækl-
ingu.in. Gætti þá oft Iitils skilnings á hög-
um þeirra, sem erfitt áttu uppdráttar.
Hver maður ýlli af sér, og sveitar- og bæj-
arfélögin ýttu hvert á annað, þannig að
fátæklingar voru fluttir mann frá manni
og sveit af sveit. Siðan hefur margt skip-